Kom speel viool en blaas de schalmei
Klank en muziek actief beleven: dat is de missie van het eerste cultuurproject van de nagelnieuwe Middelbare Steinerschool Aalst. De muren van het atelier van muzikant en instrumentenbouwer Piet Decalf kunnen de enthousiaste boor- en klopgeluiden alvast niet tegenhouden.
22 eerstejaars timmeren er aan hun kalimba. Zo’n kleine duimpiano heeft, op een klankkast na, alle ingrediënten van een instrument. Piet Decalf van Fijnbesnaard zet de deuren van zijn streekinstrumentenmuseum en atelier in Sint-Martens-Lierde voor hen open. Een locatie die de monden meteen laat openvallen!
Nieuwe school
Hoe deze klas in dit Oost-Vlaamse kartuizerdorp belandt? Veerle Van Cromphaut vertelt het. Zij is de ouder die het geheel uitdacht. ‘Als kleine, nieuwe school moeten we het de eerste jaren zonder structurele subsidies stellen. Daarom deed ik een beroep op een dynamoPROJECT zodat onze eerstejaars toch ook eens iets speciaals kunnen beleven. Muziek leeft erg bij deze groep en een activiteit rond een oud ambacht als instrumentenbouw ligt helemaal in de lijn van de pedagogische visie van de school.’
Fantasieverhaal mét brutage
‘We startten onze muzikale driedaagse in Brussel in het Muziekinstrumentenmuseum. Daar leerde de klas over instrumentenfamilies en hun afkomst. In het atelier werd er creatief gemusiceerd rond de muzikale bouwstenen.’
‘Na die impressie volgde meer expressie in het ABC-huis van ART BASICS for CHILDREN. De groepjes kregen er bijvoorbeeld 30 schilderijen van dezelfde kunstenaar voorgeschoteld. Ze moesten er 6 uitkiezen en er een verhaal rond fantaseren. Ook de brutage bij dat verhaal namen ze voor hun rekening. Dat vroeg van de leerlingen veel overleg en een goede samenwerking. Het rijke aanbod van het ABC-huis en de creativiteit van de leerlingen zorgden voor een fijn toonmoment met kamishibai.’
‘Dankzij de begeestering van Piet hebben vele leerlingen die ukelele echt in hun hart gesloten.’
Van balalaika tot banjo
‘De volgende dag kwam kunstenaar Piet Decalf naar school voor een workshop. Hij had instrumenten bij uit alle hoeken van de wereld: van de Russische balalaika tot de Amerikaanse banjo. Bij elk instrument zong of tapdanste hij een passend lied. Hij leerde onze leerlingen ook de basisbeginselen van het ukelele spelen aan en wist hen echt te begeesteren.’
Kartuizerverleden als surplus
En vandaag zijn ze dus te gast in zijn atelier. ‘Het was een hele onderneming om hier met het openbaar vervoer te geraken. Maar Sint-Martens-Lierde op zich is al bijzonder en daar maken we ook graag gebruik van’, vertelt Veerle. Terwijl de ene groep aan de kalimba’s timmert, luistert de andere naar de korte uitleg van een gids. Een gigantisch domein voor 12 asceten die in hun cel in afzondering leefden en midden in de nacht opstonden voor gebed en meditatie? Het kartuizerverleden van dit stille dorpje spreekt best tot de verbeelding.
Ook een tweede sessie ukelele spelen staat op het programma. De Kartuizerkapel met haar prachtige akoestiek leent zich daar uitstekend toe. Al doen sommige vingers nog wat pijn van de eerste workshop gisteren. De leraar muziek begeleidt en nadien neemt de leraar tekenen het over voor een schetssessie in het dorp. Heerlijk onder een herfstzonnetje.
Duimpianoconcert?
‘We zullen nu verder in de klas bekijken of we die duimpiano’s goed gestemd krijgen en of we met de 8 noten ervan een echt lied kunnen spelen’, vervolgt Veerle. ‘Dat zal nog wel wat oefening vergen. Als het lukt, geven we mogelijk een klein concert op de geschenkenbeurs in december om weer wat geld in het laadje te krijgen.’ Of ze dan hun favoriete lied zullen spelen, staat nog niet vast. Dat de ukelele er ook bij zal zijn wel, want die heeft de harten van heel wat leerlingen gestolen.
Tips van Veerle
- Sluit aan bij de interesses van de leerlingen. Zo broeit er nu, na een nieuwe bevraging van de leerlingen, iets rond schilderkunst en film.
- Communiceer niet alleen via e-mail met de kunstenaar. Een echte ontmoeting vooraf is cruciaal. We brachten Piet een bezoek in zijn atelier en hij kwam tijdens de (aller)eerste leerkrachtenvergadering ook eens langs om kennis te maken met de school, de leerkrachten en de visie over het project. Dit voelde meteen juist aan, en bereik je niet zo snel via e-mail of telefoon.
- Ga naar het atelier van de kunstenaar als je de kans hebt. Het is heel waardevol om iemand naar de klas te halen die gepassioneerd is en gedreven, maar het is nog fijner om je welkom te voelen in zijn habitat.