Selfie
‘Mogen wij onszelf zijn zonder medelijden? Als wij onszelf aanvaarden, doen jullie dat dan ook? Denk af en toe eens na voor je iets zegt of doet, want al die blikken en gefluister doen godverdomme zeer!’ De rap die de OV1-leerlingen van Buso Berkenbeek in Wuustwezel maakten, geeft de kern van hun project Selfie perfect weer. ‘Het was confronterend, intensief en intens.’
De leerkrachten wilden graag werken rond het zelfbeeld van de leerlingen, met als doel om dat zelfbeeld een ferme boost te geven.Om theatertalenten bloot te leggen en uit te diepen, namen de leerlingen deel aan enkele workshops van Theater Stap. Vervolgens gingen ze in groepen aan de slag, telkens rond een specifiek subthema en onder leiding van enkele leerkrachten. ‘We vertrokken vanuit een klasgroep’, vertelt Ine. ‘Maar als we zagen dat bepaalde leerlingen zich beter zouden voelen bij een ander thema of een andere activiteit, stapten ze over naar een andere groep. Zo werd het geheel toch klasoverschrijdend.’
Van elastiek tot rap
Eén groep maakte een heuse rap. ‘Daarin vragen ze een kans om zichzelf te zijn. Onze leerlingen voelen zich namelijk vaak aangegaapt, onbegrepen en veroordeeld.’ Ze brainstormden samen over de tekst. ‘Dus de zinnen komen echt van hen’, zegt Ine. Eenmaal klaar mochten ze in een echte radiostudio opnames maken. ‘Dat was een enorme ervaring voor hen.’ Een ander groepje maakte een bewegingsscène met grote elastieken. ‘Dat stukje ging over loslaten – iets wat heel erg leeft bij onze mannen. Ze zijn vaak wat overbeschermd en willen dus al eens losbreken van ouders of leerkrachten. Aan de andere kant zoeken ze die bescherming en veiligheid ook wel op. Voor dat dubbele gevoel stonden de elastieken symbool.’
Sommige leerlingen voelden zich op het podium als vissen in het water. ‘Er waren er die in wel vier verschillende acts meededen’, zegt Ine. Anderen wilden wel graag in de voorstelling, maar vonden de scène te eng. Zij namen vooraf bijvoorbeeld een filmpje op dat een plaats kreeg in de voorstelling. ‘Nog andere leerlingen verkozen een rol achter de schermen. En voor een stuk of zes jongens en meisjes was het hele project te druk en onbekend. Zij namen dan bijvoorbeeld wel deel aan de repetities, maar bleven liever ver van de voorstelling weg. Ook dat kon.’
Blij, heel blij
Geregeld organiseerden de leerkrachten toonmomenten, waarop de regisseurs de acts konden bijsturen. ‘Als collega’s elkaar regisseren, ligt kritiek soms gevoelig. Van professionelen neem je gemakkelijker advies aan.’ Koen Van Opstal en Jos Dom schaafden niet alleen de kwaliteit bij. Ze bewaarden ook het overzicht en hielpen om van de losse acts een coherent geheel te maken. ‘Aan elke scène ging een filmpje vooraf over het thema in kwestie. Vlak voor ons lied over emoties, bijvoorbeeld, kwam een leerling op film vertellen wat hij onder gevoelens begreep. Gevoelens, dat is heel veel, zei hij. Je hebt het gevoel ‘blij’. Maar je hebt ook het gevoel ‘heel blij’.’ Na zijn uitleg volgde Het Grote Gevoelenslied, waarin de leerlingen zongen over hun heftige en snel wisselende emoties.
Teambuilding
‘Selfie is supergoed geweest voor het zelfbeeld van onze leerlingen’, vertelt Ine. ‘We hebben ze laten stralen, ze hebben allemaal iets kunnen doen waar ze goed in zijn. Nu, maanden later, horen en zien nog dagelijks ergens iemand de liedjes zingen of een stukje van een dansje doen. Voor de leerkrachten was het evenzeer een intensieve én intense periode. Ik wil onszelf niet te hard bewieroken, maar gedurende het project is nog maar eens gebleken wat voor ontzettend geëngageerd team wij hebben. Dus niet alleen voor de leerlingen, ook voor ons was het project alle moeite dubbel en dik waard. Een betere vorm van teambuilding bestaat niet.’
Tips van juf Ine
- Werk met externe partners: hun inbreng is groot en ze slagen er beter in dan wie ook om een 'helicopter view' te behouden op het geheel.
- Bouw voldoende rustmomenten in. Zeker voor onze leerlingen kan de druk van zo’n omvattend project al eens te groot worden en daar moet je rekening mee houden. Het moet aangenaam blijven en je mag niet te veel van ze vragen, want anders schiet je je doel voorbij.
- Zorg voor een geëngageerde werkgroep.