Kunstkuur in het secundair onderwijs, verhalen uit de praktijk: transcriptie

Bieke Brunin:
Kunstkuur is voor mij als docente mekaar voeden. Elk vanuit zijn eigen expertise, vanuit zijn eigen ervaringen en kundigheid voeden.

Brigitte Van Acker:
Kunstkuur is bewustwording.

Hilde Allaert:
Drie jaar geleden zijn we op de hoogte gebracht van de mogelijkheid om in te stappen in een kunstkuur en het principe is eigenlijk dat er een wederzijdse kruisbestuiving gaat ontstaan ten voordele van onze leerlingen. Waar we eigenlijk letterlijk kunstminnende mensen met hun expertise binnenbrengen op school en projecten of lessen gaan uitwerken voor onze leerlingen.

Melissa Verschelde:
In het kader van Kunstkuur heb ik al samengewerkt met verschillende vakken hier op school. Dat is gestart met esthetica, godsdienst en geschiedenis. Met een aantal leraren uit de wetenschapsvakken werken we aan een project 'EuScience'. We organiseren vier weken op rij een lessenreeks waarbij zij al in contact komen met hoe kunst en wetenschap kunnen samengaan, en hoe het experimentele denken, het creatieve denken een rol kan vinden ook bij de benadering van de alledaagse werkelijkheid. Concepten zoals zwaartekracht en dergelijke.

Brigitte Van Acker:
Om het project voor te bereiden hebben Melissa en ik eerst een aantal keer samengezeten, gebrainstormd, nagedacht over welk project we willen doen en hoe we dat concreet gaan aanpakken. Dus onze leerlingen moeten een aantal boeken per jaar lezen voor Nederlands. Zij pikken daar één personage uit, een personage dat hen aanspreekt, dat hen intrigeert. En in eerste instantie laten we hen een analyse maken van dat personage, hoe zij zelf het personage zien. Stap twee zal zijn: met een aantal tools die Melissa heeft aangereikt, dus compositie is dat vooral en ook lichtinval en kleur... daarmee gaan zij proberen van het beeld dat zij gevormd hebben in hun hoofd van een personage, een fotoportret te maken van dat personage zoals het zich manifesteert in hun idee.

Leerlingen worden voortdurend omringd door beelden, maar vaak gaan ze daar helemaal niet bewust mee om en het is dankzij zo’n kunstkuurproject dat ze dat wel leren, dat ze leren kijken naar beelden, net door er heel persoonlijk zelf actief mee aan de slag te gaan.

Melissa Verschelde:
Ik ervaar het als een grote meerwaarde voor de leerlingen dat ze kunnen gebruikmaken van andere mogelijkheden om zich uit te drukken, los van geschreven taal. Andere talenten worden aangesproken, andere eigenschappen van hun persoonlijkheid die ze ergens een plaats kunnen geven in hun vakken.

Brigitte van Acker:
Bij Melissa voelde ik eigenlijk wel een neiging om af en toe een pauze in te lassen om te kijken naar het tussenproduct. Oké, waar zijn die leerlingen nu mee bezig? En niet zozeer die heel sterke gerichtheid op dat eindproduct en dat eindresultaat, want het is tenslotte uit dat proces en die experimenteerfase dat je heel veel opsteekt.

Misschien kan een kunstkuurproject bepaalde leerkrachten afschrikken omdat ze denken dat er te veel werk bij komt kijken, maar ik kan die leerkrachten zeker geruststellen. Het is echt de bedoeling dat je de doelstellingen die je al moet bereiken binnen je vak, dat je die op een efficiënte manier binnen je eigen lesuren en binnen de overlegmomenten, die sowieso al vastgelegd zijn in de schoolse context, dat je binnen die lesuren eigenlijk die doelstellingen gaat bereiken.

Frauke Vanhaverbeke:
De klassen waarmee wij aan de slag gaan, zijn vooral voeding, verzorging. Dat zijn de leerlingen die later bijvoorbeeld kinderverzorgster worden of bij de ouderen gaan staan. Ik had niet zoveel ervaring in drama en zo, en het is eigenlijk echt wel heel leuk om met iemand voor de klas te staan die serieus expert is in dat vak om te beginnen. Dat is echt wel super. In het geval van Bieke: zij heeft direct ons, mij en de leerlingen, volledig mee.

Bieke Brunin (lesfragment):
En ga maar zo wat verspreid per twee staan. Jullie worden Pantalone, de oude gebochelde mijnheer. Traag hé, traag want je bent heel oud en je hebt heel veel reuma.

Bieke Brunin:
We werken samen en dat groeit nogal organisch. Dan merk je ook dat de leerlingen daardoor ook wel gemakkelijker meegaan, want je hebt al twee leerkrachten die dat aanvoelen en die mekaar aanvullen, en dan hebben zij ook meer zin om mee te gaan.

Emie:
Dit zijn echt mijn favoriete lessen omdat we zo echt... Het is niet zitten dat we mogen doen, het is echt rechtstaan en bewegen.

Maxim:
Het is leuk dat we met twee leerkrachten staan en ze kunnen ook heel goed meedoen, en ze zijn altijd... het is altijd plezant.

Kylian:
Dit is eigenlijk wat ik altijd al graag gedaan heb, acteren. En met deze lessen merk ik dat het echt mijn ding is.

Frauke Vanhaverbeke:
Door Kunstkuur heb ik wel ingezien dat we eigenlijk best zo ver mogelijk out-of-the-box gaan beginnen denken. Want we zien ook, hoe meer we de leerlingen loslaten... Als we echt zeggen: je mag doen wat je wilt, denk zo vrij mogelijk, het mag er volledig over zijn... Dan staan we soms echt verbaasd van wat eruit komt. En dan denk ik, als ze dit doen, en ze kunnen de link leggen: als ik hier gewoon volledig out-of-the-box mag denken, dan kan ik dat ook wel doen op mijn stage of later op mijn werk.

Bieke Brunin:
Ze zijn heel expressief, vind ik ondertussen, en ze snappen ook hoe iets overkomt wat je doet, en hoe je voorleest, en vertelt en ingeleefd, en het spannend maken. En dat heb ik zien groeien in die drie jaar.

Kunstkuur is uitleven. Plezier. Echt fantastisch. Kunstkuur is super. Echt, het is heel plezant.