Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Netwerk Lezen op School
    • Inspiratiedag
    • Cultuurdagen
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweek
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. Art@deStart: een Kunstkuurbad in de school

Art@deStart: een Kunstkuurbad in de school

Met de Kunstkuur Art@theStart bezegelen Basisschool De Start en de Kunstacademie Vlaamse Ardennen hun jarenlange samenwerking. De leerkrachten werken voor het vak muzische vorming drie jaar intensief samen. Meerdere klassen doen mee. Experimenteren, exploreren en expressie staan centraal.

Twee kinderen liggen halvelings op de grond. Ze liggen in een soort van kruisvorm.
Een grote zaal met vooraan een man met een rode pull. Hij leidt een dans. De leerlingen die achter hem staan, dansen mee.
Je ziet een klaslokaal met een blauwe wand.
Verschillende leerlingen zitten op de vloer. Voor hen ligt er materiaal (kartonnen rol, lege yogurt potjes, plastieken fles) waarmee ze aan de slag gaan.
In een klaslokaal zie je vooraan 4 meisjes staan. Ze hebben een instrumentje vast waarmee ze muziek maken.

Basisschool De Start wilde haar muzische vorming op een sterkere manier invullen. Met beeld werken lukte nog wel, maar wat met muziek, dans en woord? Er was duidelijk nood aan een domeinoverschrijdende aanpak. De KunstAcademie organiseerde al jaren workshops op de school. Een Kunstkuur was dus de volgende logische stap. 

‘De samenwerking verloopt heel vlot’, zegt leerkracht dko Filip Vandemeulebroecke. ‘Directeur Paul Desmet is een man met een open hart voor kunst en cultuur. Hij heeft ons altijd overenthousiast ontvangen.’ De scholen vertrokken vanuit een gedeelde visie. De betrokken directies en leerkrachten zaten allemaal van bij de eerste ideeën mee aan tafel. 

Interdisciplinaire aanpak

De vraag van de school sluit helemaal aan bij de octopusklassen waar de KunstAcademie mee werkt. In de eerste graad overlappen de domeinen woord, beeld, muziek en dans. ‘Vanuit exploratie zoeken we naar raakvlakken’, zegt Filip. ‘De kinderen worden ondergedompeld in een kunstbad van creatieve ervaringen.’ Veel opdrachten zijn gestoeld op de culturele vaardigheden van Cultuur in de Spiegel. 

‘Tijdens mijn opleiding tot leerkracht was de aandacht voor muzische kennis vrij beperkt. De mensen van de kunstacademie hebben enorm veel toffe ideeën die ik wil meenemen in de lessen. Kunstkuur is een intensieve navorming.’

Juf Evelien -3de leerjaar

Samen met de collega’s van de Start staan de leerkrachten dko twee uur per week voor de klas. Elk trimester komen er andere klassen aan de beurt. De leerlingen werkten eerst rond individuele domeinen. Later maakten ze de stap naar interdisciplinaire creatieopdrachten. 

Als derde partij kwam ‘Un Oeuf is Un Oeuf’ in beeld. Zij stelden op het einde van elk trimester een filmpje samen met de beelden die ze maakten tijdens de Kunstkuurlessen. Voor de scholen is dat een mooie manier om het project naar buiten toe te presenteren. De organisatie zal ook nog andere activiteiten organiseren, afhankelijk van de coronamaatregelen.   

Groeiproces voor leerlingen en leerkrachten 

Het proces is veel belangrijker dan het resultaat. Tijdens de lessen Kunstkuur is er geen prestatiedruk. ‘Het ene kind staat al verder in zijn culturele expressie dan het andere’, zegt Filip. ‘We gaan met de leerlingen op onderzoek en leggen linken met de buitenwereld. Ze mogen zelf exploreren binnen de opdrachten. Sommige kinderen bloeien helemaal open. Kunst en cultuur helpen met het opbouwen van hun identiteit en cultureel bewustzijn. Door Kunstkuur ontdekken ze hoe ze zichzelf kunnen uitdrukken en vinden ze sneller de weg naar het dko.’ 

Ook voor de leerkrachten is Art@deStart een groeiproces. Bij het begin van het project hebben ze zelfs hun sterktes en zwaktes opgeschreven en vergeleken. ‘Naast alle muzische expertise hebben we geleerd dat het soms goed kan zijn kinderen los te laten’, zegt  juf Evelien, leerkracht 3de leerjaar . ‘Ze hebben die vrijheid nodig om echt op onderzoek uit te gaan. Van de leerkrachten dko horen we dat zij veel leren uit onze lesorganisatie en didactiek. Het is de perfecte wisselwerking.’ 

(Digitale) co-teaching 

Door de coronacrisis moeten de leerkrachten creatief omgaan met co-teaching in het tweede jaar Kunstkuur. Op het moment van de fysieke les zelf is er nog maar één leerkracht dko aanwezig. Hij of zij geeft de les samen met de leerkrachten van de basisschool. Door een live verbinding te maken via een laptop kunnen de andere docenten online volgen. Tegelijk maken ze een observatieverslag van de kinderen. 

‘Dat werkt heel goed!’, zegt Filip. ‘We zijn online ook een gezamenlijk document gestart. De leerkrachten van de basisschool geven een aanzet rond lesinhoud die aansluit bij de leerplandoelen. Wekelijks bekijken we dat digitaal met drie leerkrachten van de academie en maken we er een interdisciplinaire les van. Nadien geven we elkaar feedback via het document. Het is heel verrijkend om zo samen lessen uit te werken. We zijn evenwaardige partners. Ik ben zeker dat we het systeem zullen blijven gebruiken.’   

Ook in het derde jaar van de Kunstkuur zal de co-teaching op een gelijkaardige manier verlopen. Dankzij de opgedane expertise van de voorbije twee jaren, zal de rol van de klasleerkrachten hierin gradueel groter worden.

Tips van leerkrachten Evelien en Filip

  • Durf springen. Kies voor iets wat je niet kent. Je leert het meest van de domeinen waar je het minst van weet. Dat kan beangstigend zijn, maar je krijgt er veel voor terug.
  • Observeer je leerlingen. Zet kinderen die heel creatief zijn samen in een groepje met leerlingen die nog wat meer ondersteuning nodig hebben.
  • Betrek iedereen van bij het begin. Ruggensteun vanuit de directie is enorm belangrijk, maar ook in de rest van de school moet er echt een draagvlak zijn.
  • Ga een engagement aan. Een Kunstkuur is een groot project en vraagt om betrokkenheid.
  • Zie elkaar als volwaardige compagnons. Er is geen hiërarchie. Iedereen leert van elkaar.
  • Wees niet bang van chaos. Durf kinderen los te laten. Laat hen experimenteren.

Versterk cultureel bewustzijn in de klas.

Wil je meer inzetten op cultuur in jouw klas? Ontdek hoe.

CIS cirkel basis

Culturele vaardigheden

waarnemen

  • Dagelijkse gebruiksvoorwerpen in de klas: wat zijn ze? Wat doe je ermee? (Bv. Kartonnen dozen en recycling)
  • Werken van kunstenaars bekijken voor de start van een knutselopdracht.

verbeelden

  • Verzinnen/bedenken wat je nog allemaal kan doen met een kartonnen doos, behalve ze gebruiken als opslag.
  • Sneeuwballengevecht improviseren terwijl er geen sneeuw ligt.
  • Opdracht rond nonsenstaal. De kinderen schrijven een speech en tolken in nonsenstaal.

conceptualiseren

  • Debatteren over het gebruik van kartonnen dozen.
  • Na elke opdracht met de leerlingen reflecteren over wat ze gezien en gedaan hebben.

analyseren

  • Link leggen tussen een kartonnen doos en het milieu.
  • Leerlingen hun eindresultaat zelf laten beoordelen en bepalen wat ze de volgende keer anders zouden doen.

Dragers

lichaam

  • tartoefening van een les: lichaamsdelen als marionet spannen en ontspannen.
  • Elkaar ‘boetseren’ in de vorm van een sneeuwman en dan ‘smelten’.
  • Dansen
  • Inspelen op elkaars beweging, een soort vraag- en antwoord.

voorwerpen

  • Dagdagelijkse voorwerpen met andere ogen bekijken

taal

  • Opdracht rond nonsenstaal.
  • Gedichtendag: bij drie verschillende gedichten doen de leerlingen een andere activiteit. Voorbeeld: een beweging bedenken bij een woord en dat zo presenteren.

Grafische tekens

  • De kinderen kiezen een instrument en bedenken een zin die past bij het geluid daarvan. Daarna maken ze in kleine groepjes een symbooltje voor hun instrument dat ze gebruiken om de volgorde van de muziek te noteren op papier. De zinnen vormen samen een verhaaltje.
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Natacha Michiels
Label
  • Kunstkuur
School GBS De Start
KunstAc.Vl.Ardennen
Thema
  • Kunstkuur
Sleutelcompetenties
  • Cultureel bewustzijn
Schooljaar 2020-2021

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →
2 leerlingen in museum met schilderijen

De Kunstbrug: verbind je school met een museum!

Zes jaar lang werkten M Leuven en de Mater Dei-school uit Leuven samen aan het project De Kunstbrug. De bedoeling was na te gaan of kunst kan helpen om kinderen meer zelfvertrouwen te geven.

Lees meer
Leerling houdt boek omhoog

'Alles komt goed, altijd': creatief aan de slag rond jeugdliteratuur via druktechnieken

Met een jeugdboek als vertrekpunt ging kunstenares Joke Van Canneyt met de leerlingen van het vijfde leerjaar van VBS Heilig-Hartcollege in Heist-op-den-Berg aan de slag met allerlei druktechnieken. ‘Een project met een externe partner kan leerlingen én leerkrachten veel deugd doen.'

Lees meer
Leerling staat op stoel tijdens poëzie-opdracht

Deze OKAN-leerlingen brengen zelfgeschreven poëzie in beeld

Een OKAN-klas van het GO! technisch atheneum Brugge ging aan de slag met poëzie en beeld. Begeleid door twee dichters en een illustrator associeerden en verzonnen ze erop los. De uiteindelijke resultaten kwamen op een tentoonstelling in de bib te hangen, te bewonderen door heel de stad.
Lees meer
Close-up van partituur/liedjestekst

Daar zit muziek in: zingend Nederlands leren in NT2!

Een NT2-koor oprichten om op een muzikale, ongedwongen manier Nederlands te leren. Dat idee schuilt achter Daar zit muziek in, een dynamoPROJECT van GO! CVO Antwerpen. Leerkracht Nederlands aan anderstaligen en taalpromotor Nele Van fraeyenhove knoopte er een samenwerking met de muziekacademie van...

Lees meer
Geschminkte leerling kijkt recht in de camera

Deze vierdejaars leren zichzelf én elkaar kennen dankzij improvisatietoneel

Aan het GO! Atheneum Aalst werken de leerlingen van het 4e jaar ASO samen aan een totaalspektakel geïnspireerd op het boek Alice in Wonderland. 15 leerlingen, afkomstig uit verschillende richtingen, kozen voor de module toneel. Samen met theatermaker Tom De Bleye van theatergezelschap Larf! ontdekte...

Lees meer

Nieuws in de kijker

Laureaten Beste Boekenjuf/meester 2023 zijn bekend

De prijs voor Beste Boekenjuf/meester wil waardering schenken aan leerkrachten basisonderwijs die een concrete en...

arrow leftliteratuur en leesmotivatie
Lees meer
Emailadres UITID invullen om met Burgerprofiel te koppelen

Aanmelden voor onderwijspersoneel via 'Mijn Burgerprofiel'

Als onderwijspersoneel moet je nu aanmelden met je ‘Burgerprofiel’. Dit is een veilige en individuele manier om je...

Lees meer
Leerkrachten zitten tegenover elkaar en stellen vragen aan elkaar in het kader van een speeddate

Eerste ontmoetingsdag voor startende Kunstkuren - 9 juni '23

Op 1 september 2023 starten in Vlaanderen 100 nieuwe Kunstkuren. Ben jij één van hen? Kom dan zeker op 9 juni naar de...

arrow leftKunstkuur
Lees meer
logo Poëziesterren secundair

Ontdek de winnaars Poëziesterren secundair onderwijs 2023

35.000 leerlingen uit de eerste en tweede graad van verschillende Vlaamse en Brusselse scholen stemden tijdens de week...

Lees meer
cover No guts no glory, Fred Wartna

WIN een boek over kunst in het hart van het onderwijs

Stel dat de kunstvakken eens niet het toetje op school zijn op vrijdagmiddag als alles gedaan is, maar dat je op...

Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf meteen in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, ondersteuningen en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief twee keer per maand in je mailbox verwachten.

 
 

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement Onderwijs en Vorming

Koning Albert II-laan 15, postbus 134

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Contact
  • Cookieverklaring
  • Toegankelijkheidsverklaring
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs