Art@deStart: een Kunstkuurbad in de school

Basisschool De Start wilde haar muzische vorming op een sterkere manier invullen. Met beeld werken lukte nog wel, maar wat met muziek, dans en woord? Er was duidelijk nood aan een domeinoverschrijdende aanpak. De KunstAcademie organiseerde al jaren workshops op de school. Een Kunstkuur was dus de volgende logische stap. 

‘De samenwerking verloopt heel vlot’, zegt leerkracht dko Filip Vandemeulebroecke. ‘Directeur Paul Desmet is een man met een open hart voor kunst en cultuur. Hij heeft ons altijd overenthousiast ontvangen.’ De scholen vertrokken vanuit een gedeelde visie. De betrokken directies en leerkrachten zaten allemaal van bij de eerste ideeën mee aan tafel. 

Interdisciplinaire aanpak

De vraag van de school sluit helemaal aan bij de octopusklassen waar de KunstAcademie mee werkt. In de eerste graad overlappen de domeinen woord, beeld, muziek en dans. ‘Vanuit exploratie zoeken we naar raakvlakken’, zegt Filip. ‘De kinderen worden ondergedompeld in een kunstbad van creatieve ervaringen.’ Veel opdrachten zijn gestoeld op de culturele vaardigheden van Cultuur in de Spiegel. 

‘Tijdens mijn opleiding tot leerkracht was de aandacht voor muzische kennis vrij beperkt. De mensen van de kunstacademie hebben enorm veel toffe ideeën die ik wil meenemen in de lessen. Kunstkuur is een intensieve navorming.’

Juf Evelien -3de leerjaar

Samen met de collega’s van de Start staan de leerkrachten dko twee uur per week voor de klas. Elk trimester komen er andere klassen aan de beurt. De leerlingen werkten eerst rond individuele domeinen. Later maakten ze de stap naar interdisciplinaire creatieopdrachten. 

Als derde partij kwam ‘Un Oeuf is Un Oeuf’ in beeld. Zij stelden op het einde van elk trimester een filmpje samen met de beelden die ze maakten tijdens de Kunstkuurlessen. Voor de scholen is dat een mooie manier om het project naar buiten toe te presenteren. De organisatie zal ook nog andere activiteiten organiseren, afhankelijk van de coronamaatregelen.   

Groeiproces voor leerlingen en leerkrachten 

Het proces is veel belangrijker dan het resultaat. Tijdens de lessen Kunstkuur is er geen prestatiedruk. ‘Het ene kind staat al verder in zijn culturele expressie dan het andere’, zegt Filip. ‘We gaan met de leerlingen op onderzoek en leggen linken met de buitenwereld. Ze mogen zelf exploreren binnen de opdrachten. Sommige kinderen bloeien helemaal open. Kunst en cultuur helpen met het opbouwen van hun identiteit en cultureel bewustzijn. Door Kunstkuur ontdekken ze hoe ze zichzelf kunnen uitdrukken en vinden ze sneller de weg naar het dko.’ 

Ook voor de leerkrachten is Art@deStart een groeiproces. Bij het begin van het project hebben ze zelfs hun sterktes en zwaktes opgeschreven en vergeleken. ‘Naast alle muzische expertise hebben we geleerd dat het soms goed kan zijn kinderen los te laten’, zegt  juf Evelien, leerkracht 3^de leerjaar . ‘Ze hebben die vrijheid nodig om echt op onderzoek uit te gaan. Van de leerkrachten dko horen we dat zij veel leren uit onze lesorganisatie en didactiek. Het is de perfecte wisselwerking.’ 

(Digitale) co-teaching 

Door de coronacrisis moeten de leerkrachten creatief omgaan met co-teaching in het tweede jaar Kunstkuur. Op het moment van de fysieke les zelf is er nog maar één leerkracht dko aanwezig. Hij of zij geeft de les samen met de leerkrachten van de basisschool. Door een live verbinding te maken via een laptop kunnen de andere docenten online volgen. Tegelijk maken ze een observatieverslag van de kinderen. 

‘Dat werkt heel goed!’, zegt Filip. ‘We zijn online ook een gezamenlijk document gestart. De leerkrachten van de basisschool geven een aanzet rond lesinhoud die aansluit bij de leerplandoelen. Wekelijks bekijken we dat digitaal met drie leerkrachten van de academie en maken we er een interdisciplinaire les van. Nadien geven we elkaar feedback via het document. Het is heel verrijkend om zo samen lessen uit te werken. We zijn evenwaardige partners. Ik ben zeker dat we het systeem zullen blijven gebruiken.’   

Ook in het derde jaar van de Kunstkuur zal de co-teaching op een gelijkaardige manier verlopen. Dankzij de opgedane expertise van de voorbije twee jaren, zal de rol van de klasleerkrachten hierin gradueel groter worden.