Babel: de hele school maakt opera

‘Het is een werk van lange adem’, zegt Luc Audenaert, de directeur van de Vrije Basisschool in de Savaanstraat in Gent tijdens de generale repetitie. Hoe het begon? ‘Muziekleraar Krista D’Haeyer, speelde al wel langer met de idee om ‘iets’ te doen. De bal ging echt aan het rollen toen ze kennismaakte met Fien. Zij is de mama van een leerling op school én coördinator van de educatieve dienst van de Gentse opera. Die ligt een paar straten verderop en onderneemt al een vijftal jaren zulke projecten met scholen. Toen die twee dames elkaar vonden, groeide het idee. En elke keer ze elkaar ontmoetten, zagen ze meer mogelijkheden.’

Uniek schoolgebeuren

De school koos ervoor om alle leraren en leerlingen te betrekken. Ook de kleuters. ‘Babel’ is dus een echt schoolgebeuren. Het proces werd al een schooljaar eerder op gang getrokken. Leerlingen brachten toen voorwerpen van zichzelf mee die als inspiratie dienden voor de operamedewerkers. Zij stelden het scenario en het repertoire samen. Het aanknopingspunt was de bestaande productie ‘Babel’ die dit seizoen in de opera geprogrammeerd stond. Leerlingen van de lagere school bezochten deze als voorbereiding.

Workshops om te proeven

In het eerste trimester volgden dan workshops die begeleid werden door de opera en door de eigen leraren. ‘Door de samenwerking stonden we er niet alleen voor, en tegelijkertijd moesten we ook niet voor alles een beroep doen op buitenstaanders. Dat zou het prijskaartje anders onhaalbaar maken’, verduidelijkt directeur Luc. Kinderen proefden een hele dag van alle onderdelen voor ze hun keuze maakten. Public Relations, licht en geluid, decor, zang, muziek …: ze hadden de keuze uit acht subgroepen. Wie niet in de schijnwerpers wou staan, koos voor een taak achter de schermen. En switchen in de loop van het proces? Dat mocht.

Durf springen. Zo’n externe partner brengt heel wat vernieuwing binnen in je school. Zonder zou je altijd voor veiligere, meer bekende wegen kiezen.

Klasdoorbrekende subgroepen

Vanaf januari bekwaamden de leerlingen zich verder in hun keuze gedurende een halve dag per week. Toen de voorstelling naderde, werden dat twee dagen per week. ‘Leraren vroegen me bezorgd hoe ze dat in hun agenda konden inschrijven’, vertelt Luc. ‘Ik heb dan een document opgesteld met de eindtermen die in het project aan bod kwamen. Dat konden ze aan die lesblokken en dagen linken. Reken maar dat we hier heel veel doelen mee bereiken.’ Alle subgroepen bestonden uit leerlingen van verschillende klassen. Ze konden oefenen in locaties van de Vooruit of van de Minardschouwburg. Pas in de week van de voorstelling konden ze ook in de opera zelf terecht. De kleuters hebben aparte workshops gehad en versterken het visuele op het podium.

Organisatorisch kluwen

Krista beschrijft de laatste hectische week voor de apotheose: ‘Die staat vooral in het teken van wachten. Door de diverse samenstelling van elke groep, moeten alle leerlingen hier de hele dag zijn. Het hele project is een echt organisatorisch kluwen, want niet elk kind treedt drie keer op. En er zijn ook een 40-tal kinderen die niet meedoen. Ook voor hen moeten we een volwaardig alternatief voorzien. Het groeiproces dat je bij leerlingen ziet en de verborgen talenten die boven komen drijven, maken het wel echt de moeite. En je krijgt de unieke kans om hen en hun ouders te laten proeven van een cultuurvorm waarmee ze anders misschien nooit in aanraking komen.’ 

Drie keer volle zaal

Met een budget van 30 000 euro is dit een flink uit de kluiten gewassen project. ‘En dan moeten we de educatieve medewerkers en Hendrik, de regisseur, niet eens betalen. Of al de stagiairs van de opera die een handje meehielpen. Ook van de locatie hier, mogen we gratis gebruik maken. Door de zaal drie keer uit te verkopen, draait het project break-even zoals we hadden verwacht. Maar wat belangrijker is: voor zowel het team als voor de kinderen is dit een onvergetelijke ervaring. Over pakweg vijf jaar plannen we een vervolg.’