Boekenjuf Frie | De eretitel ‘De boektastische school’ is door Frie’s inzet absoluut niet uit de lucht gegrepen
Uitgevers zoeken al jaren uit hoe het komt dat er rond de Brugse reien een verhoogde staat van belezenheid heerst … Wij vonden de schuldige. In het Venetië van het noorden, werkt juf Frie op de Vrije Basisschool Christus-Koning - Sint-Lodewijkscollege al jarenlang aan een boekenklimaat.
Ze steekt niet alleen de collega’s aan met haar enthousiasme, maar brengt ook de leerlingen de liefde voor boeken bij. Al 25 jaar is ze in weer met al wat naar boeken ruikt. Als kind al bezocht ze vaak de bib en na een cursus kinderboekwerker stond er geen maat meer op haar boekverslaving.
‘De boektastische school’ is een eretitel voor de school, waar Frie mee aan de basis ligt. Natuurlijk doet ze dit niet alleen maar samen met een team. Zo spreken de leerkrachten onderling af dat Frie aan boekpromotie kan doen in alle andere klassen. Ondertussen staan de collega’s dan in de klas van Frie. Haar eigen klas is een ware droomklas met een leeshoek en leescirkel en ontelbare boeken sieren het lokaal.
Wie is Frie Creyf?
School:
Juf van het 4de leerjaar op Vrije Basisschool Christus-Koning - Sint-Lodewijkscollege in Brugge.
Laatste aankoop:
Een reus van een beer van Kristien Dieltiens
Kreeg de boekenmicrobe … 'als kind ging ik elke week naar twee bibliotheken om stapels boeken, dus van thuis uit.'
Boekenkeet
De kers op de boekentaart staat hier op de speelplaats. Een oude werfkeet die door enkele handige Harry’s onder de ouders werd omgetoverd tot een boekenkeet. Een plaats waar de leerlingen komen lezen, boeken bespreken, kamishibai bekijken en genieten van een heerlijk leesbevorderingsbad. Via een trap komen we in de vrolijk aandoend werfwagen binnengestapt, hoe knus en aantrekkelijk lezen toch mag zijn.
Als Frie de leerlingen na de zwemles loslaat in de keet, en de leerlingen een boek laat uitkiezen uit de vele uitgestalde pareltjes, zitten ze in een mum van tijd met hun favoriete boek gezellig dicht bij mekaar van hun kleinood te genieten
‘De school is danig uit zijn voegen gebarsten zodat ze de klassen moesten opsplitsen’, vertelt Frie. ‘De kleuters, het eerste, het tweede leerjaar hier in dit gebouw en het derde, vierde, vijfde en zesde leerjaar in een nabijgelegen gebouw. Ook daar beschikken de leerlingen over een bib, maar onze boekenkeet is natuurlijk onovertroffen. Daarenboven is ieder klaslokaal ingericht met een leeshoek en een klasbib waar de leerlingen mee boeken mogen uitlenen.’
‘Onze boekenkeet op de speelplaats moet zelfs de grootste boekenhater beroeren’
In haar eigen klas staan de boeken uitgestald zodat de leerlingen de kaft van de boeken zien.’ Mijn man’, vertelt ze,’ heeft voor deze leuke kastjes gezorgd. De boekjes staan hier niet per leesniveau maar zijn thematisch ingedeeld, volgens genre. Alle informatieve boeken staan trouwens ingedeeld volgens het ZIZO systeem (ZIZO is 'Zonder Inspanning ZOeken'). ZIZO probeert de leerlingen trapsgewijs en intuïtief bij het gezochte onderwerp te brengen. De verschillende onderwerpen worden zoveel mogelijk bijeen gezet.’
‘Natuurlijk heb je in een eerste en tweede leerjaar wat hulpmiddelen nodig om het technisch lezen van de leerlingen te toetsen, vooral om hen verder te helpen waar nodig. Eigenlijk zouden we moeten evolueren naar een systeem waar info over de AVI-niveaus binnen het leerkrachtenteam wordt gehouden met als enige doel leerlingen vooruit te helpen. De leerlingen en hun ouders leren kiezen volgens de vijfvingertest is hier een uitkomst.’
De Beste Boekenjuf/meester van het jaar
De prijs voor de Beste Boekenjuf/Boekenmeester beloont leerkrachten (kleuterschool en basisschool) die een concrete en dagelijkse inzet tonen voor leesbevordering en het werken met kinderboeken in de klas. In het magazine brengen de kandidaten hun verhalen en je vindt er massa's tips en tricks rond lezen en leesplezier in de klas.
CANON Cultuurcel en de Groep Kinderboekenuitgevers zoeken een juf of meester, zorgleraar of -coördinator uit het basisonderwijs (kleuter- en lager) die zich inzet voor leesbevordering en werken met kinderboeken aanmoedigt.
Nomineer jouw kandidaat
Wie besmet jou met zijn of haar passie voor (voor)lezen? Wie vult de boekenhoeken op school met een rijk en recent aanbod? En wie wakkert in jouw team het leesvuur aan? Kortom, welke juf of meester heeft op jouw school het grootste hart voor boeken? Ken jij zo iemand? Nomineer je kandidaat via boekenjuf.be.
Lezen doen we op verschillende manieren
Moeilijke lezers zet juf Frie samen met betere lezertjes.’ In klasverband noemen we dat tutorlezen. Wanneer we dit samen met andere klassen doen, noemen we dit partnerlezen. Deze werkwijze werpt al snel zijn vruchten af. Na zes weken worden de leeskoppeltjes uiteen getrokken en maken we voor beide leesgroepen nieuwe koppeltjes. Voor de kleinste en zeer moeilijke lezertjes trekken we het boekenblik open door middel van de luisterpuntboeken.’
‘Dagdagelijks lezen de leerlingen zo’n 10 à 15 minuten ‘s morgens vrij en na de middagspeeltijd nogmaals zo’n 10 à 15 minuten. Ik werk dan met leeskaartjes waar de leerlingen enkele weetjes van het boek op kwijt kunnen. (Titel, naam auteur, welk soort boek het is, waarover het boek gaat, een cijfer van 1 tot tien, waarom andere leerlingen dit boekje moeten lezen). Al die kaartjes verzamelen we in hun persoonlijke boekendoos.’
‘Ook voor de boeken van de Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen hebben we een gelijkaardig systeem. Ik lees dan wel de boeken voor, maar de leerlingen kunnen via een stemformulier hun beste boek aanduiden. De boeken van de KJV mogen wij van de directie aanschaffen en zo blijft onze bib uitgerust met het nieuwste materiaal.’
Verhalend ontwerpen
‘Iedere jaar creëren de leerlingen een eigen figuur, dit kan een illustrator zijn, een dichter, een schrijver. Dit jaar kozen ze voor een schrijver. De leerlingen leveren ideeën en maken tekeningen om zo die schrijver tot leven te brengen. Ze maakten zelfs een mini bureel waar schrijver Louis aan de slag kan. De hersenspinsels van de schrijver en de leerlingen worden in een verhaal verwerkt dat ze netjes optekenen en aan de muur hangen. Dit idee ‘verhalend ontwerpen’, kwam overgewaaid vanuit Schotland. Twee jaar geleden gingen we hiermee aan de slag tijdens het schoolfeest waarbij iedere klas een eigen dichter, schrijver of illustrator creëerde en het thema boeken centraal stond.
Als opdracht voor onze schrijver Louis maakten we zelf een boek dat we spelenderwijs ontwierpen rond het thema ‘gekke kapsels’. We nodigden hiervoor schrijfster Inge Bergh uit om ons wat tips te geven.’
Sponsorlezen
‘Als alternatief voor de sponsortocht, waar de leerlingen voor iedere kilometer dat ze wandelen zich kunnen laten sponsoren, hebben wij sponsorlezen gedaan dit jaar. De nonkels, tantes, oma’s en opa’s mogen in hun beurs tasten voor iedere tien bladzijden die de leerlingen heeft gelezen. Dit was een echt succes, maar naar volgend jaar moeten we voor de oudsten het aantal bladzijden per sponsoring verhogen. Met deze opbrengst worden er boeken aangekocht.’