Boekenjuf Kathleen | Van vertelschorten tot vertelstenen, het moet niet chique zijn om te werken

Als kleuterjuf Kathleen haar letterschoenen aantrekt en boekentasje in de hand neemt, dan wordt ze de boekenfee. Bij de kleuters, maar ook in de lagere school. ‘Ik was zelf een moeilijke lezer. Luidop lezen in groep bij een leesmama? Vreselijk vond ik dat. Als boekenfee wil ik het lezen vooral plezant houden.’ Hoe pakt ze dat aan?

Boeken zijn in onze school overal: op de speelplaats, in de klas, op de gang, in de bib. We hebben veel soorten boeken, ook voor leerlingen die nog niet veel Nederlands kennen. We hebben veel aandacht voor leesmotivatie bij alle leerlingen. We proberen ze allemaal warm te krijgen om met boeken bezig te zijn. Het maakt niet uit met welk boek.

We gaan regelmatig naar de bib om nieuwe boeken te halen. Die ligt op wandelafstand. Soms gaan we met de oudere leerlingen mee. Dan hebben we begeleiding en handen genoeg om onze kleuters bij te houden. Mijn kleuters mogen dan één boek kiezen en brengen dat mee naar de klas.

Wie is Kathleen Jeunen?

School:

Halftijdse juf van de jongste kleuters (graadklas) en vrijwillige boekenfee op Freinetschool De Step in Beringen.

Favoriete kinderboek:

Sam in het donker, Paulette Bourgeois, Clavis

Beste Boekenhoek

Elke klas heeft zijn eigen klasbib. In de leeshoeken staan zoekboeken, prentenboeken, leesboeken, strips, de Wablieft-krant … De informatieve boeken zetten we samen. Dat gebeurt ook zo in de lagere school. Anders zit je met zes exemplaren van hetzelfde boek.

Toen we vorig schooljaar startten met LIST, hebben we onze boekenhoeken kritisch bekeken. We koppelden daar een fijne wedstrijd aan: de leerkrachten moesten hun boekenhoek volgens een aantal criteria aanpassen. Daarna kozen de leerlingen aan de hand van een vragenlijst de beste boekenhoek. In onze kleuterklas hebben we de boekenhoek in de praatronde gehouden omdat dat het best past in onze manier van werken.

De Beste Boekenjuf/meester van het jaar

De prijs voor de Beste Boekenjuf/Boekenmeester beloont leerkrachten (kleuterschool en basisschool) die een concrete en dagelijkse inzet tonen voor leesbevordering en het werken met kinderboeken in de klas. In het magazine brengen de kandidaten hun verhalen en je vindt er massa's tips en tricks rond lezen en leesplezier in de klas.

CANON Cultuurcel en de Groep Kinderboekenuitgevers zoeken een juf of meester, zorgleraar of -coördinator uit het basisonderwijs (kleuter- en lager) die zich inzet voor leesbevordering en werken met kinderboeken aanmoedigt.

Nomineer jouw kandidaat

Wie besmet jou met zijn of haar passie voor (voor)lezen? Wie vult de boekenhoeken op school met een rijk en recent aanbod? En wie wakkert in jouw team het leesvuur aan? Kortom, welke juf of meester heeft op jouw school het grootste hart voor boeken? Ken jij zo iemand? Nomineer je kandidaat via boekenjuf.be.

Voorlezen en verhalen verzinnen

Bij de kleuters hebben we elke dag 1 of 2 voorleesmomenten. Op ons velcro- en magneetbord hangen voorwerpen uit het thema en prenten uit de voorleesboeken. Zo kunnen ze de verhalen naspelen. In kleine vertelkasten komen de personages tot leven. Het zijn manieren om meer te doen met een verhaal.

Verder werken we veel rond verhalen verzinnen. De vertelschort vind ik daarvoor heel geschikt. Die heeft zakken in verschillende kleuren. In de paarse zitten kaartjes van mogelijke hoofdpersonages, uit de de groene haal je een plaats, in de oranje zitten de vijanden en in de gele bijvoorbeeld het wondermiddel. Door kaartjes te trekken kan je samen met je leerlingen een verhaal verzinnen.

‘Het is gemakkelijk als iemand ideeën aanreikt. Die rol heeft de boekenfee.’

De verteldobbelstenen werken een beetje hetzelfde. Op elke zijde staat een woord of een prent, zoals een kameel, een grot, of een diamant. Je gooit met enkele dobbelstenen en maakt met de afbeeldingen een verhaal.

De vertelpuzzel is de nieuwste aanwinst. Op de puzzelstukken staan tekeningen. Als een domino leg je steeds een nieuw stuk van het verhaal. Je kan dat allemaal kopen, maar wij maken het meeste zelf. Het moet niet chique zijn om te werken.

Boeken thuis?

We willen ook boeken naar de huiskamer brengen. Zo krijgen alle jongste kleuters op het einde van het schooljaar een boek als geschenk mee naar huis. Ook de verteltassen geven we mee naar huis. Die hangen heel zichtbaar in de gang aan de muur en hebben elk een ander thema. Als een kleuter zindelijk wordt, naar het ziekenhuis moet of gaat logeren, krijgt hij zo’n tas mee. Daarin zit een boekje, zoekprenten, activiteiten … Het talige is gekoppeld aan speciale gebeurtenis.

‘Mijn rol als boekenfee is een leuk extraatje. Maar als ik morgen vertrek, dan blijft alles hier op school overeind’

Fee en elfje

Ik ben sinds vorig jaar de 'boekenfee'. Ik ben vaak op bezoek in de klassen. Met de Voorleesweek heb ik met de tweede graad bijvoorbeeld het gedicht ‘drama van de teen’ gedramatiseerd. Hilarisch! De derde graad werkte toen rond 'ruimte'. Daar heb ik een hoofdstuk uit een verhaal voorgelezen. Tijdens de middag organiseerde we voorleesmomenten in kleine groepjes, heel intiem. Ze stonden met tientallen aan de deur te wachten.

Ook met het schoolfeest was de boekenfee paraat, en op de kinderfuif hebben we voor een rustig plekje gezorgd waar we verhalen in het thema van de fuif konden vertellen. Elk jaar komt de boekenfee wel een aantal keer in elke klas. Ik zou vaker willen, maar dat komt bovenop mijn lesopdracht. De boekenfee heeft nu ook een partner in crime. Juf Lieze, met wie ik in een duobaan sta, is de boekenelf.

Mijn rol als boekenfee is een leuk extraatje. Maar als ik morgen van werk zou veranderen, blijft alles hier op school overeind. Soms missen collega’s inspiratie en dan is het gemakkelijk als iemand ideeën aanreikt. Die rol heb ik zo’n beetje. Vorig jaar heb ik als boekenfee een studiedag rond creatief vertellen voor het team georganiseerd. Toen introduceerde ik de vertelschort. De collega’s van de tweede en derde graad gebruiken die nu voor hun vrije teksten of ze stoppen er Franse woordjes in voor een spreekoefening.

Als boekenfee wil ik het lezen vooral plezant houden. Voor mij als kind voelde lezen als een straf. Dat mag niet. Als ik ook maar 1 leerling kan overtuigen dat lezen leuk kan zijn, dan is mijn opzet geslaagd.’