Boekenjuf Ria | ‘Ik zag het gebruik van boeken op school echt vooruitgaan’

‘We hebben de voorbije jaren hard rond onze visie gewerkt. We startten rondetafelgesprekken op met buren, ouders, collega’s … Van daaruit hebben we kernbegrippen gefilterd als duurzaam, open, warm. Ook hebben we samen met het Expertisecentrum Ervaringsgericht Onderwijs (CEGO) een nieuw rapport uitgewerkt. Daardoor bleef het leesbeleid wat in een hoekje liggen. Toen we in het begin van dit schooljaar de leesscan deden, kwam naar boven dat we goed bezig zijn op het vlak van lezen. Alleen moeten we het nog op papier zetten.’ 

‘Met de werkgroep taal steken we inspirerende activiteiten in elkaar die in de hele school zichtbaar zijn’

Doen en evalueren 

‘We hebben een werkgroep die concrete activiteiten rond lezen uitwerkt. Samen steken we inspirerende activiteiten in elkaar die in de hele school zichtbaar zijn. Tijdens Poëzieweek lieten we bijvoorbeeld elke klas een gedicht maken. De resultaten hebben we in het speelbos gehangen en zo kwam er een gedichtenwandeling tot stand. Tijdens Jeugdboekenmaand hingen we er raadsels en rebussen rond sport op. Elke klas kreeg een formulier waarop ze de juiste oplossingen noteerde. In een groots, gezamenlijk moment hebben we dan de juiste oplossingen gegeven. Zo geven we het lezen op schoolniveau vorm. En al die acties worden ook geëvalueerd.’ 

‘Uiteraard volgen we ook het technisch lezen goed op. Van daaruit kijken we welke leerlingen extra ondersteuning nodig hebben. Voor hen starten we een aantal keer per jaar Ralfi- en Connect-lezen op. Met leesboekjes of met teksten die aansluiten bij de voorkeuren van de leerlingen. Voor de begeleiding van die leesmomenten kunnen we rekenen op de hulp van sterke vrijwilligers.’ 

Voorlezen, voorlezen, voorlezen 

‘In de kleuterschool hanteren we de principes van herhaald voorlezen en doen we aan preteachen. Hoe lees je interactief voor? Welke vragen stel je aan zwakkere leerlingen, welke aan heel sterke? We hebben met de taxonomie van Bloom gewerkt om op verschillende niveaus vragen te stellen. Ook woordenschat komt aan bod. Hoe vertrek je vanuit een boek? Welke woordenschat zit in het boek? Daar hebben we wel een aantal personeelsvergaderingen aan besteed. Intussen is dat goed ingeburgerd.’ 

‘Als ik in een klas moet vervangen, lees ik sowieso voor. De leerlingen van het zesde leer ik ook voorlezen. Ze kiezen dan een prentenboek uit mijn eigen grote collectie. Daarmee oefenen ze en dan gaan ze het verhaal voorlezen aan de kleuters.’ 

‘Mijn favoriete moment van de dag? Dat is toch het voorlezen bij de instappertjes. Dat doe ik elke ochtend als de ouders de jongste leerlingen in de klas afzetten. Afscheid nemen is soms moeilijk en sommige ukkies zwerven wat doelloos rond. Ik laat ze vrij, maar de meesten komen als ik start met voorlezen. De juf heeft zo de handen vrij om de ouders te ontvangen en hun kindjes aan te nemen. En je maakt vanaf het eerste moment duidelijk hoe belangrijk (voor)lezen is.’ 

Zakken vol boeken 

‘In de bib mogen we elke twee maanden boekenzakken voor elke klas ophalen. Ik ga die halen en terugbrengen. De leerkrachten en leerlingen geven hun voorkeur door. De juffen vragen boeken rond de thema’s waarrond ze werken, leerlingen kiezen aan de hand van Bieblo. We kunnen de bib helaas niet dichterbij halen. Maar het werkt, want leerlingen vinden regelmatig een nieuw en ander aanbod in de klasbib. Lezen kan trouwens ook tijdens de pauzes in onze leesklas.’ 

‘Hoe lees je interactief voor? Welke vragen stel je aan taalzwakke leerlingen, welke aan sterke?’

‘Door de jaren heen merkte ik wel wat evoluties. Boeken zijn vandaag veel aantrekkelijker dan vroeger. Ik zag het gebruik ervan op school ook echt wel vooruitgaan. Vroeger stonden de boeken in een afgesloten kast. Vrijdag ging de kast open en mochten we er allemaal eentje kiezen. Dat maakte het misschien een beetje bijzonder, maar toch, leerlingen hebben nu meer dan ooit toegang tot boeken.’