The Daily Sound
Het zesde jaar toegepaste beeldende kunst van het Heilig familie Ieper leefde en werkte een week lang met kunstenaars met een mentale beperking. In de kunstwerkplaats de Zandberg te Harelbeke, waar de kunstenaars wonen, hebben ze samen gewerkt rond geluidskunst.
Voorbereiding
‘Het idee kwam er twee jaar geleden. Het resultaat van het project wijkt sterk af van het oorspronkelijke idee, maar dat maakt het juist zo interessant’, vertelt Geert, leraar beeldende kunst.
Ter voorbereiding van het project gingen de leerlingen samen met de kunstenaars naar een optreden en bezochten ze een museum. Daarna volgden ze samen de workshop Sound Factory in het concertgebouw van Brugge. ‘Op die manier leerden beide partijen elkaar kennen’, vertelt Geert.
De school werkte eerder al eens samen met vzw groep Ubuntu, dat is een overkoepelende organisatie die ondersteuning biedt aan mensen met een mentale beperking. De kunstwerkplaats de Zandberg vormt daar een onderdeel van.
Het thema geluid is het jaarthema binnen de kunstvakken van het zesde jaar. De leerlingen maken hierrond hun geïntegreerde proef. ‘Ze waren niet op de hoogte van de precieze invulling van de werkweek om het verrassingseffect niet te verliezen’, vertelt Geert. We vormden zes groepen van drie leerlingen, in iedere groep zat één kunstenaar met een beperking. Elk gingen ze op hun eigen manier aan de slag met geluidskunst.
Iedere dag een andere opdracht
Van maandag tot donderdag kregen de leerlingen iedere dag een andere opdracht. De eerste dag stond in teken van agressie. Iedere groep kreeg de opdracht om agressieve geluiden op te nemen -bijvoorbeeld geluiden uit een copycenter- en om te zetten in iets plastisch. Ze knipten daarvoor figuren en silhouetten uit die bij hun opnames pasten. 's Avonds gingen ze aan de slag met bulb fotografie, ‘Dat is fotograferen met veel licht en een lange sluitertijd, zegt Geert.
De tweede dag gingen de groepen op verkenning in de omgeving van de kunstwerkplaats. De leerlingen en de kunstenaars namen geluiden op bij mensen in de buurt, soms tot bij mensen in hun keuken toe. Om bijvoorbeeld het geluid van het schillen van aardappelen op te nemen. Muziekkunstenaar Kris Strybos kwam erbij om dit onderdeel van het project mee te ondersteunen. Hij nam iedere groep apart om te werken rond de geluiden die ze hadden opgenomen en ze te monteren. In de huizen waar ze op bezoek gingen, mochten ze ook foto’s trekken en tekeningen maken. Iedere groep verwerkte de opdrachten op zijn manier. Er was bijvoorbeeld een groep die alle deelopdrachten in één grote installatie verwerkte.
De derde dag stond in teken van kunstenaar John Cage. De directeur van het ballet van Vlaanderen kwam een inleiding geven over geluid en nam John Cage als grote voorbeeld. Cage is een kunstenaar die geluiden op een abnormale manier weergeeft. Elke groep kreeg daarom de opdracht om met plastic bekers en scharen een kunstwerk te maken dat geluid produceert. Er kwamen heel verschillende resultaten uit, zo was er een groep die er een kledingstuk van maakte.
De vierde dag stond in teken van het toonmoment. De groepen stippelden een parcours uit door het gebouw. De toeschouwers konden zo de gemaakte installaties in de verschillende ruimtes ontdekken.
Een gevoel van voldoening
‘Het toonmoment was een succes, we verlieten de Zandberg met een gevoel van voldoening. We hadden ons geamuseerd en we hebben geleerd hoe om te gaan met personen met een beperking’, vertelt leerlinge Charlotte De Keyser.
‘Iedereen was op zijn manier getriggerd door het project. De samenwerking zorgde voor een open kijk voor beide partijen. De ogen van de leerlingen zijn open gegaan en dat is waarvoor zo een project dient’, vertelt Geert.
Tips van Geert
- Een projectweek vergt veel organisatie. Zorg ervoor dat je op tijd begint.
- Wees flexibel, want een idee kan uiteindelijk helemaal anders uitdraaien.
- Werken met mensen met een mentale beperking werpt vruchten af voor beide partijen. Andere kwaliteiten van leerlingen komen naar boven. Zo zijn er leerlingen geïnteresseerd geraakt in de sociale sector.