Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Netwerk Lezen op School
    • Inspiratiedag
    • Cultuurdagen
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweek
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. De 9 levens van Tommy

De 9 levens van Tommy

De leerlingen van het vijfde jaar Verzorging ontdekten patiëntenbrieven van honderd jaar geleden in het Stadsarchief. Ze trokken naar het Psychiatrisch Ziekenhuis en maakten identiteitsmodules: van zichzelf en samen met een patiënt.

Het vijfde jaar Verzorging van het GO! Technisch Atheneum Ieper werkte samen met de lokale erfgoedcel CO7 en kunstenares Tilde Vandenbroucke van MUS-E Belgium. Het project liep tijdens de lessen expressie, in totaal twintig uur plus een rondleiding in het Psychiatrisch Ziekenhuis en een sessie met beeldend therapeut Wouter Moyaert.

Identiteitsmodules

Als start trok de klas naar het Stadsarchief van Ieper om er honderd jaar oude brieven van patiënten te lezen. ‘Dat bezoek was tegen mijn verwachtingen in héél confronterend’, zegt Katrien, leerkracht van de klas. ‘Er waren veel raakpunten met hun eigen leven.’

‘Nadien trokken we naar het Psychiatrisch Ziekenhuis Heilig Hart. De leerlingen werkten er hun eigen identiteitsmodule uit. Tilde vroeg om alles wat ze belangrijk vinden rond hun naam te schrijven. Dat herhaalden ze samen met een patiënt van de zorginstelling, op zoek naar raakpunten.’

Het verhaal van Tommy

Alle interessante input vervlochten ze tot verhalen. Tilde bracht daarbij ook elementen aan uit een rondleiding in het Huis van de Stad. Ieperlingen mochten toen aangeven wat hen goed doet voelen over hun stad.  Elk verhaal heette ‘Het verhaal van Tommy’. Zo werd het niet te persoonlijk.

Ten slotte ging beeldend therapeut Wouter van de zorginstelling met de leerlingen aan de slag. Ze creëerden een tekening of collage bij hun verhaal.

‘De leerlingen zijn tijdens dit proces vaak zichzelf tegengekomen’, zegt Katrien. ‘Ik heb hen enorm zien groeien. Voor veel meisjes was het een zoeken en vinden van zichzelf. En leren aanvoelen hoe ver je kunt gaan bij anderen en bij jezelf.’

Tommy staat voor iedereen

Op Erfgoeddag presenteerde de klas alle verhalen in het auditorium van het Psychiatrisch Ziekenhuis.

Een meisje zegt: ‘Vooraan staan heb ik nog nooit gedaan. Maar het is een leuke ervaring!’ Achter de schermen gaf Tilde kleine regieaanwijzingen en moedigde ze aarzelende leerlingen aan.

Bij het begin van de voorstelling stonden de leerlingen op de trappen links en rechts van het auditorium. In koor: ‘De negen levens van Tommy Vandenberghe’. ‘Tommy uit de titel staat voor iedereen: het kan iedereen overkomen’, legde een leerling uit. Dan brachten ze een voor een hun verhaal op het podium. Kwetsbaar en eerlijk, met veel respect voor elkaar. Ze zijn achteraf zichtbaar –en terecht– fier op hun prestatie.

Open proces

‘We hebben hen niks opgelegd’, zegt Katrien. ‘’Doe gewoon waar je je goed bij voelt’, was de leuze. We stuurden soms een beetje bij, maar wilden echt werken vanuit de leerlingen. Dat was een aanpassing. Normaal krijgen ze veel structuur en bij dit project stond alles nog open in het begin. Er kwamen dus veel vragen. Het hele proces was een verrijking voor hen, voor mij als leerkracht én voor de klasgroep. Die groeide bij momenten uit elkaar en dan weer naar elkaar toe.’

Menselijke verhalen in de zorgsector

‘Toen Rosita van erfgoedcel CO7 ons e-mailde over dit project, waren we meteen enthousiast’, vertelt directeur Peter Vanthuyne. ‘Het is de visie van onze school dat ervaringsgericht leren meer bijbrengt dan klassikale lessen. Daarom is de samenwerking met externe partners een meerwaarde voor leerlingen én leerkrachten.’

‘Het is een ideaal project voor het vijfde jaar verzorging. Ze moeten nog starten met hun stages en leren dan meteen iets heel belangrijks: menselijke verhalen. Een job in de zorgsector kan routinematig worden. Ik hoop dat de leerlingen dan terugdenken aan dit project, zich de verhalen herinneren en erbij stilstaan hoe belangrijk het is om te luisteren.’

‘Ook komen met dit soort projecten talenten naar boven waarvan niemand wist dat de leerlingen ze hadden. Sommigen zijn misschien niet zo taalvaardig, maar dat gaat dan vaak puur over spelling. Geef ze zo’n verhaal en je ziet hoe ze erin opgaan. Animatie en expressie zijn trouwens vaardigheden die later nog goed van pas zullen komen, bijvoorbeeld in een rusthuis.’

Tips van de leerkrachten

  • Start vol vertrouwen: alles is haalbaar, je vliegt erin en kijkt waar je landt. Vertrek niet vanuit de beperking van de leerlingen.
  • Laat in het begin alles open zodat het project organisch kan groeien. Focus niet op iets dat moet.
  • Blijf zoveel mogelijk werken vanuit de leerlingen. Zo kun je het meest bereiken. 

Take Care

Het project Take care is een artistiek participatieproject van MUS-E Belgium en FARO. Take care is gericht op 17-jarigen en vertaalt het persoonlijke erfgoed van mensen. Kunstenaars inspireren de jongeren om te putten uit hun levensverhaal om tot hedendaagse creaties te komen. Dit traject bestaat uit een traject van zo'n 20 contacturen tussen de kunstenaar, de leerlingen van het secundaire onderwijs en hun leerkracht.

Hoe persoonlijker hoe beter!

Het artistieke erfgoedproject Take Care verbindt jongeren met ouderen, volwassenen en jongeren die een zorgnood hebben. Ze versterken elkaar en verbazen zich over gelijkenissen ondanks de grote verschillen in hun leven. Hun persoonlijke erfgoed wordt op een creatieve manier in de kijker gezet. Jongeren krijgen de kans om zich te verdiepen in het leven van iemand anders en persoonlijke belevingen te verbinden met herkenbare elementen uit hun eigen leven.

Culturele vaardigheden en dragers

Wil je meer inzetten op cultuur in jouw klas? Ontdek de theorie Cultuur in de Spiegel.

CIS cirkel basis

Culturele vaardigheden

verbeelden

  • De leerlingen gingen in gesprek met patiënten van een zorginstelling op zoek naar raakpunten. Ze vervlochten alle input tot verhalen en creëerden hierbij tekeningen en collega’s. Dit alles brachten ze tot expressie op het podium.

conceptualiseren

  • Gezien het project organisch groeide vanuit de leerlingen, was er veel ruimte om het proces tussendoor met hen te bespreken.

analyseren

  • De leerlingen onderzochten honderd jaar oude brieven van patiënten. Ze zochten hierin naar raakpunten met hun eigen identiteit. Hun bevindingen toetsten ze af in gesprekken met huidige patiënten van de zorginstelling. Alle conclusies werden verwerkt in een persoonlijke identiteitsmodule.
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Judith Anaf
School GO! technisch atheneum Ieper
Organisaties CO7
MUS-E Belgium
FARO. - Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw
Onderwijsniveau
  • Secundair onderwijs
  • Voltijds gewoon secundair onderwijs
Thema
  • beeld
  • Cultuur in de Spiegel
  • erfgoed
  • intergenerationeel
  • welbevinden en pesten
Sleutelcompetenties
  • Cultureel bewustzijn
  • Zelfbewustzijn
  • Historisch bewustzijn
  • Duurzaamheid
  • Sociaal-relationele competenties
  • Burgerschap
Schooljaar 2016-2017

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →
Leerling gaat creatief aan de slag met literatuur

Creatief omspringen met meertaligheid? Breng een schrijver in je klas!

In 2021 lanceerde de Vlaamse Gemeenschapscommissie Kunstenaars in de klas, een oproep om kunstprojecten te stimuleren in het Nederlandstalig secundair onderwijs. Een van de projecten die subsidies ontving, is de samenwerking tussen schrijver Arno Boey, het Atheneum Brussel en internationaal...

Lees meer

Leerkrachten én leerlingen ontdekken hun creativiteit tijdens Kunstkuur

Expertisedeling tussen leerkrachten. Muzisch sterker in de schoenen staan. De leerlingen laten kennismaken met de academie en met het plaatselijke Gemeenschapscentrum De Zeyp. Hun culturele blik verruimen. Hen de kans geven om hun creativiteit te ontdekken én te tonen… Het lijstje doelen waar de...

Lees meer

Het moois dat ontstaat als er ruimte is voor toeval en experiment

‘Vaak kiezen leraren op school nog voor sterk afgebakende muzische opdrachten. Dan is het fijn als zij én hun leerlingen, samen met een dko-docent, kunnen ontdekken wat voor moois er ontstaat als er ruimte is voor toeval en experiment.’ Aan het woord zijn Simon Vermeulen en Goedele Pauwelyn...

Lees meer
Leerlingen zitten in de klas en houden boomwhackers vast waarmee ze musiceren.

Leerstof herhalen, verdiepen en verwerken via beeld, dans en woord? Deze Kunstkuur toont hoe het kan

Tijdens muzische vorming dansen ze hoofdletters of zingen ze het verloop van de Eerste Wereldoorlog in een marslied. De krantenartikels die de leerlingen in de taalles schreven? Die gieten ze in een mediageniek journaal. Zo wekken Anke Vrinssen van Kunstacademie Dilsen-Stokkem en leraren Els Coox en...

Lees meer
Leerlingen en leerkrachten beluisteren podcasts

Podcastproject 'Sounds Like C' leert luisteren naar erfgoed

De eeuwenoude ruïnes van de Gentse Sint-Baafsabdij inspireerden de leerlingen van het naburige Sint-Lievenscollege tot een serie podcasts die je bewuster leren omgaan met geluid én stilte. Wij gingen op bezoek en verwerkten onze impressies tot - je raadt het al - een podcast!

Lees meer

Nieuws in de kijker

logo Poëziesterren secundair

Poëziesterren voor secundair onderwijs

De Poëziesterren geven poëzie een prominente plaats in het secundair onderwijs.

arrow leftpoëzie
Lees meer
Meisje houdt verfborstels voor gezicht vast

Kunstkuur: nieuwe aanvraagronde schooljaar 2023-24

Van 1 december 2022 tot 15 februari 2023 kan je je aanvraag indienen.

arrow leftKunstkuur
Lees meer
Leerling steekt boeken in de lucht

Netwerk Lezen op School. Doe je mee?

Op zoek naar lesmateriaal en boekentips rond leesmotivatie en leesbevordering in de basisschool? Dan is het Netwerk...

Lees meer
Inspiratiedag 2022

9/2 - Online infosessie Cultuurkuur voor organisaties

Hoe kan je als cultuurorganisatie Cultuurkuur inzetten om je scholenaanbod bekend te maken? In deze infosessie kom je te...

Lees meer
cover Seneca Kunst van het geven

WIN het boek 'De kunst van het geven'

Vincent Hunink verzamelde belangrijke delen uit Seneca's De Beneficiis over gunsten en het geven.. Maak kans op 1 van 3...

Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf meteen in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, subsidies en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief twee keer per maand in je mailbox verwachten.

 
 

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement onderwijs & vorming

Koning Albert II-laan 15

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Contact
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs