De jaren stillekes
In de Vrije Basisschool De Kameleon in Oosteeklo waren de jaren stillekes nog nooit zo actueel als het voorbije schooljaar. De erfgoedprojecten van de leerlingen mondden er tijdens de opendeurdag uit in een folklorestoet en een tentoonstelling.
Het erfgoed uit de eigen streek kronkelde als een rode draad doorheen het schooljaar. Daarbij werkte elke klas uitgebreid rond een deelthema: kinderen in oorlogstijd, de school van toen, wonen in een kasteel, de visserijambacht, het leven op de boerderij van vroeger, grootmoeders keuken, kinderarbeid in fabrieken ...
Onverwachte invalshoeken
‘Het was boeiend om te zien hoe iedere leerkracht het erfgoedthema invulde’, vertelt Veerle Arens, juf van het vijfde leerjaar. ‘We hadden zelf al wat ideeën op voorhand maar die groeiden vaak in onverwachte richtingen. Zo koos de meester van de tweede kleuterklas ervoor om te werken rond oldtimers, daar hadden we zelf niet aan gedacht. En de toneelvereniging die we in onze folklorestoet wilden inschakelen, stelde spontaan voor om met de leerlingen een toneeltje te maken over dialecten.’
Kleine verwonderingen
Tijdens het project werden we bijgestaan met raad en daad door externe organisaties, zoals Erfgoedcel Meetjesland, en lokale of heemkundige verenigingen. Er stonden ook altijd een of meerdere uitstappen op het programma: een bezoek aan een oude molen, een oorlogsmuseum, een typisch dorpscafé ... ‘Elke keer weer kon je bij de leerlingen de kleine verwondering zien: dingen die voordien voor de hand lagen, waren plots minder vanzelfsprekend. Wij hebben als leerkracht zelf trouwens ook veel bijgeleerd.’
Groot enthousiasme
‘De jaren stillekes’ bereikte zijn hoogtepunt tijdens de opendeurdag, met een folklorestoet, een fototentoonstelling over Oosteeklo zoals het er vroeger uitzag, volksspelen en oude ambachten. ‘Het was het moment bij uitstek voor de leerlingen om hun werk te tonen. Doordat we er zo lang mee bezig waren geweest, keken de leerlingen erg uit naar de opendeurdag. In alle klassen kon je de dag zelf leerlingen spontaan uitleg horen geven aan hun mama's, papa’s en grootouders, over wat ze geleerd en meegemaakt hadden. Zo voerden ze elke bezoeker mee in hun enthousiasme.’
Tips van juf Veerle
- Durf te kiezen voor een thema als erfgoed. ‘De jaren stillekes’ boeien en inspireren verschillende generaties.
- Spreek mensen/verenigingen aan die gespecialiseerd zijn in erfgoed. Je krijgt niet hetzelfde resultaat door te surfen naar een website.
- Betrek de ouderraad. Die kun je niet enkel om hulp vragen bij praktische dingen zoals kleding maken of spullen halen/terugbrengen, maar betrek hen ook in het denkproces. Zij denken vaak aan invalshoeken waar jij nog niet aan dacht.
- Erfgoed leent zich uitstekend om de grootouders te betrekken. Zij kunnen leerlingen leren breien, haken of naaien of gewoon vertellen over vroeger.
- Wees niet bang om lang bezig te zijn met een project. Je zult niet alleen merken dat de leerlingen er meer deugd van hebben, maar ook dat het resultaten oplevert die je lang nadien nog kunt gebruiken in de klas.