De wilde zwanen: van hoorspel tot theatervoorstelling
Met De Wilde Zwanen creëerde dé Academie van Ieper een indrukwekkende totaalvoorstelling op basis van het gelijknamige hoorspel van Het Geluidshuis. Daarvoor kwam er een overkoepelende samenwerking tussen de afdelingen Muziek, Woord en Beeld. Zowel kinderen, jongeren als volwassenen waren vertegenwoordigd. Voor de choreografie rekenden ze op het Dansstudjoke van Joke Quaghebeur. De visuele ondersteuning kwam van theatertechnicus Bart Meeusen (NTGent).
Dé Academie is niet aan haar proefstuk toe. Om de twee jaar organiseren ze een grote productie: ‘We doen dat normaal helemaal zelf, maar deze keer wilden we dans integreren’, zegt leerkracht Ans Maertens. ‘Het is een vak apart waar we veel respect voor hebben, maar zelf weinig van weten. Joke Quaghebeur heeft haar Dansstudjoke hier in Ieper en zag het meteen zitten om te helpen.’
Met De Wilde Zwanen wou dé Academie een symbiose bereiken tussen alle groepen en leeftijden binnen de afdelingen Muziek, Woord en Beeld. Normaal gezien komen ze weinig in contact met elkaar, maar nu kreeg iedereen de kans om zich op zijn of haar eigen artistiek niveau te ontplooien.
Van hoorspel tot megaproductie
Zowel de leerkrachten als de leerlingen vinden de luisterspelen van Het Geluidshuis geweldig. Ze waren dan ook in de wolken toen ze toestemming kregen om De Wilde Zwanen om te bouwen tot een totaalvoorstelling. Het enige probleem was dat er geen slotlied in zat, dus dat maakte dirigent Tom dan maar zelf. Eén van de oudere leerlingen zorgde nadien voor een nieuwe tekst.
Omdat ze niet echt thuis zijn in techniek werkte dé Academie daarvoor samen met Bart Meeusen, theatertechnicus bij het NTGent. ‘Weten wat visueel en technisch mogelijk is binnen een bepaalde ruimte is zijn specialiteit’, zegt Ans. ‘We konden echt op hem rekenen. Hij kwam op voorhand ook al in de klas om alles te bespreken.’
Per project bekijkt het leerkrachtenteam hoe ze zoveel mogelijk verschillende mensen kunnen betrekken. Deze keer deden er ongeveer tweehonderd (!) leerlingen mee: negentig zangers voor het koor, een zestigkoppig orkest en dan nog alle acteurs, solisten en dansers. Bij het slotlied deden er ook een aantal van Joke’s externe dansers mee.
‘Ik speel dwarsfluit, maar zingen is helemaal anders en ook heel tof. Ik had nog nooit met zo’n groot orkest gezongen!’
Repeteren, repeteren en nog eens repeteren
‘We zijn vijf maanden op voorhand gestart met repeteren’, zegt Ans. ‘Alle lessen stonden vanaf dan volledig in het teken van de voorstelling. Ook de leerlingen die niet op het podium stonden kennen de liedjes vanbuiten. Elke maand planden we een grote repetitie waarbij de verschillende groepen samenkwamen.'
‘Het was echt leuk om in het koor te zingen van zo’n grote productie. Iets helemaal anders dan wat we normaal doen!’
Choreografen Joke Qaughebeur en Fauve Deponthière kwamen vier keer naar dé Academie om de leerlingen drie uur te begeleiden. Ook bij de generale repetitie en de uitvoeringen waren ze erbij. De focus lag uiteraard op dans, maar ze speelden ook een belangrijke rol in de houding van de leerlingen. Hoe sta je op een podium? Hoe kom je op? Ook de leerkrachten haalden daar veel nieuwe expertise uit.
Als klap op de vuurpijl speelden de leerlingen hun voorstelling drie keer bij cultuurcentrum Het Perron. ‘Voor veel kinderen en jongeren was het de eerste keer dat ze samen speelden, zongen of dansten met een groot orkest’, zegt Ans. ‘Dat is echt iets wat blijft hangen en waar ze in de toekomst nog heel veel aan gaan hebben.’
Uit de comfortzone
Het was geweldig om violisten te zien dansen. Of om jongeren te horen zingen die zich al jaren focussen op een instrument in plaats van op hun stem. Veel leerlingen stapten uit hun comfortzone. Het was ook de eerste keer dat een groepje live geluiden maakte tijdens de voorstelling. De boerderijdieren waren fantastisch.
Naast artistieke ontplooiing leren de leerlingen ook planmatig denken. Hoe combineren ze de extra repetities met hun andere afspraken? Wanneer kunnen ze studeren als ze zoveel moeten repeteren? ‘We vragen veel van de leerlingen’, zegt Ans. ‘Maar daardoor gaan ze zelf ook op een hoger niveau functioneren. Ook als leerkrachten hebben we geleerd. De organisatie van zo’n grote productie is niet vanzelfsprekend. Het is leuk om te zien dat we zo’n sterk team zijn!’
Tips van juf Ans
- Gebruik de groepstalenten van je school. Het gaat niet over solosuccessen.
- Strakke tijdschema’s zijn cruciaal. Het is belangrijk dat iedereen op het juiste moment op de juiste plaats is.
- Werk met een gedeelde Drive, daar kan je alle planningen en info opzetten.
- Bezorg mp3’s aan de leerlingen. Zo leren ze de liedjes op hun eigen tempo kennen.
- Wees niet bang om kleinere groepen even alleen te laten repeteren.
- Het is fijn leerlingen zichzelf achteraf kunnen zien. Wij filmen de voorstelling en zetten ze nadien op DVD.