Fotografie in de gastronomie
40 leerlingen uit de derde graad Hotel en Restaurant-Keuken van het VTI in Leuven namen een duik in de fotografie. Hoe konden ze met hun smartphone betere foto’s maken van eigen culinaire creaties zodat die hun professionaliteit en talent echt weerspiegelden? Jonna vzw zette hen op weg.
Sophie Aertgeerts en Pieter-Jan Porreye zijn beiden pedagogisch coördinator en leerkracht in het VTI. Zij merken elke dag dat er veel creativiteit in deze leerlingen schuilt. Als ze hun gerechten mooi schikken en de borden perfect dresseren bijvoorbeeld. ‘Voor hun geïntegreerde proef en stageschrift is het belangrijk dat ze hun werk goed fotograferen. Die foto’s moeten hun talenten weerspiegelen. Maar ze deden dat snel, zonder na te denken en zonder voorkennis. Daar zat dus een grote leermogelijkheid’, zegt het duo.
Er was nog een reden om net voor deze groep een dynamoPROJECT uit te werken. Sophie: ‘Deze klassen kunnen minder vaak deelnemen aan buitenschoolse activiteiten omdat ze banketten organiseren, meedoen met wedstrijden of op stage zijn. Dit was een kans om voor hen iets te doen op een moment dat het wel kon.’
'Ze namen snel foto’s, zonder voorkennis. Daar zat een grote leerkans.'
Eerste dynamoPROJECT
Hoe kwamen ze dan bij Jonna vzw terecht? ‘Jonna polste of we interesse hadden in een cultuurproject op maat van de school. We hebben hen uitgenodigd voor een gesprek en toen is dit plan gegroeid. Ook het afdelingshoofd van Hotel was bij het overleg betrokken. Zo kregen ook praktijkleraren een idee van wat de leerlingen in hun lessen gingen doen. Jonna gaf ons ook de tip om subsidies aan te vragen via Cultuurkuur en ondersteunde ons bij het opstellen van het subsidiedossier.’
Over diepte, scherpte en lichtinval
Elke klas kreeg 3 sessies van 4 lesuren. Tijdens de eerste sessie werden leerlingen zich bewust van kleurschakeringen, van wat lichtinval doet. Jonna maakte een bundeltje en zorgde voor een theoretische opbouw. Ook kunstenaars die met voeding werken, zoals Arcimboldo, kwamen aan bod. Daarna gingen ze aan de slag met het fotograferen van groenten en fruit. Gewoon met hun eigen smartphone. Ze experimenteerden met open en gesloten gordijnen.
De volgende sessie ging een stap verder. Elke groep werkte met zelfgekozen producten. De schikking op het bord, de compositie van de foto, een kaars erbij om sfeer te creëren, een zwart doek erboven om met dat effect te spelen … Scherpte, diepte, perspectief: alle basistechnieken van de fotografie kwamen aan bod. Tijdens de laatste sessie maakten ze een zelfgekozen gerecht klaar en fotografeerden ze dat met de kennis die ze hadden opgedaan.
Wanneer is het onze beurt?
De reacties van de leerlingen waren erg positief. Sophie: ‘Voor hen waren deze sessies iets totaal anders. Ze vonden het leuk en zeiden dat ze veel hadden bijgeleerd. Leerlingen die de sessies nog niet kregen, informeerden wanneer zij aan de beurt waren.’
Hoe verklaren ze dat succes? De school vertrok vanuit de creativiteit van de leerlingen en sloot aan bij de noden die ze voelden. Daarom investeren ze liever in een project als dit dan in traditionele uitstappen. Over 2 jaar staat het allicht weer op de agenda. In tussentijd werken ze met Jonna een ander creatief project voor de eerste graad uit.
Tips van leerkrachten Sophie en Pieter-Jan
- Leer elkaar goed kennen zodat de beginsituatie heel duidelijk is. De culturele partner moet je school en je publiek leren kennen, als school moet je vertrouwd geraken met een meer artistieke werkwijze. Dat vraagt overleg en veel communicatie.
- Durf gaandeweg bij te sturen. Ook Jonna kwam in een onbekende wereld terecht. Het was zoeken naar een evenwicht tussen de artistieke kennis van Jonna en de culinaire hoogstandjes die de leerlingen op tafel toveren. Dit is een groeiproces.
- Vertrek vanuit de noden en kwaliteiten van je leerlingen. Onderschat hen niet.
- Laat de gestructureerde school maar eens botsen met meer artistieke mensen. Ook al vraagt het veel mailverkeer om alles in orde te krijgen en voelt het soms chaotisch aan. Het is ook verrijkend om niet heel afgelijnd te werken.