Gevaarlijk Jong

Met het project ‘Gevaarlijk Jong (in Brussel)’ hebben de studenten van het laatste jaar lerarenopleiding samen met 7 kunstenaars de deelthema’s uit de gelijknamige tentoonstelling verkend. Deze waren: kindsterren versus kindsoldaten, overbescherming/onderbescherming, talenten, gevaar in sprookjes, vooroordelen, armoede en anders zijn.

Drie dagen experimenteren

Daarvoor trokken de kunstenaars en de studenten zich gedurende drie dagen terug voor een muzische stage in het Vormingscentrum Destelheide om al doende over de deelthema’s na te denken. De 7 kunstenaars waren: Sarah Dykman (installaties en kostuum), Sofie Saller (woord en drama), Seppe Bayens en Jan Wallyn (dans), Frank Van Overstraeten (muziek), Bas Schevers (video) en Robbert Goyvaert (mixed media). Hun taak was meervoudig: inspireren, begeleiden en ondersteunen.

De studenten kozen een medium waarin ze zich wilden verdiepen en gingen in workshops aan de slag met de kunstenaars. Het experimenteren en het ontdekken van eigen voorkeuren en talenten stond centraal. Het was een belangrijke opdracht voor de studenten om stil te staan bij de processen die ze zelf doormaakten. Zo konden ze nadien in de projectweek bij de leerlingen van de basisscholen als begeleider de juiste toon vinden. Na de stage in Destelheide werd er een toonmoment georganiseerd waarop de leerkrachten van de stagescholen en de docenten werden uitgenodigd.

Creatief aan de slag in Brusselse stagescholen

Tijdens de projectweek in de Brusselse stagescholen werd het thema Gevaarlijk Jong met de kinderen uitgediept. De studenten gingen zelfstandig aan de slag met hun leerlingen, maar werden achter de schermen ondersteund door hun docenten en de 7 kunstenaars. De kunstenaars hadden vooral als taak te coachen en technisch te ondersteunen.

• In Vrije Basisschool Imelda werd in alle klassen het deelthema ‘kindsoldaten versus kindsterren’ uitgewerkt. De leerlingen werden bewust gemaakt van hoe onze maatschappij een kind een rol oplegt. Ze onderzochten welke normen en waarden belangrijk zijn voor kinderen. Dit resulteerde in een aangrijpende rap en videoclip. Het mooie was dat er klasoverschrijdend werd gewerkt.
• In Sint-Joost-aan-zee werd het deelthema ‘vooroordelen’ uitgewerkt in de twee klassen van het 1^ste leerjaar. Centraal stond Sam. Sam zou een nieuw kindje in de klas zijn. Het project startte met een voicemailboodschap om de kinderen nieuwsgierig te maken naar wie Sam was. Daar mochten ze zelf een antwoord op zoeken. Is Sam een meisje of een jongen? Houdt Sam van rap? Is Sam slordig? Houdt Sam van mooie kleren? … De kinderen maakten daarmee allemaal een eigen Sam.
• Bij Regina Assumpta werkten ze ook met het concept ‘Wie is Sam?’. Maar daar waren de leerlingen ouder. Het was interessant om te zien hoe verschillend de oudere leerlingen naar andere mensen kijken en hoe ze omgaan met die vooroordelen.
• Bij de Vier Winden werd in het 4^de leerjaar gewerkt rond ‘overbescherming/ onderbescherming’. Met beelden van slaapkamers van kinderen van overal ter wereld als vertrekpunt, filosofeerden zij rond de vragen: Wat is overbescherming? Wat is gevaarlijk voor een kind? Wat is veilig?  De zoektocht resulteerde in het bouwen van 2 kamers, een gevaarlijke en een veilige, maar ook in het ontwerpen van kledij en het maken van veilige en stoere muziek.
• In Basisscholengemeenschap Sint-Pieter en Sint-Guido werden 2 subthema’s uitgewerkt, één in het tweede leerjaar en één in het zesde leerjaar. In het tweede leerjaar werkten ze rond het thema ‘Gevaar in de buurt’. Het concept ‘Roodkapje in Anderlecht’ vonden de studenten een mooie metafoor voor kinderen van deze leeftijd om rond dit niet zo evidente thema te werken. Zijn wij Roodkapje? Of wie kan dat nog zijn? Waar lopen we dan gevaar? Waar is het veilig? En wie is de boze wolf dan? De kinderen gingen met een zelfgemaakte gevarenbril op zoek naar gevaar in de buurt. Via drama-activiteiten, beeldende en muziekactiviteiten vertelden de kinderen hun verhaal.
  In het zesde leerjaar werkten ze rond het thema ‘talenten’. Als vertrekpunt namen we een zeer geforceerde onrealistische klasfoto waarbij alle kinderen er ‘hetzelfde’ uitzien. Als antwoord maakten wij ook een realistische klasfoto, waarop de leerlingen getoond werden zoals ze echt zijn. Die foto lieten we tot leven komen a.d.h.v. drama, muziek en bewegingsexpressie.
• Binnen het deelthema ‘anders zijn’ vertrokken de leerlingen van de Sint-Gillisschool uit drie vragen: Is anders zijn gevaarlijk? Wat is voor jou een veilige plek? Wanneer ben ik een gevaar voor een ander? De leerlingen van het 2^de, 4^de en 6^de leerjaar bouwden een museum uit dat bestond uit drie zalen. Eén zaal per vraag. Ze maakten daarover een film, in combinatie met fotografie, muziek, beweging en drama.
• In Basisschool Sint-Joris werden verschillende deelthema’s uitgewerkt. Nadat de leerlingen de tentoonstelling ‘Gevaarlijk Jong’ bezochten, werkte het 4^de leerjaar rond ‘vooroordelen’. Ze vertrokken vooral vanuit zichzelf. De kinderen wilden de vooroordelen over zichzelf ontkrachten door zichzelf te tonen op een andere manier. Wat als mensen een doosje zouden vinden van mij? Wat zou er dan allemaal inzitten? Dat doosje werd vormgegeven na een aantal filosofische gesprekken. De kinderen maakten ook zelfportretten.
  In het 5de en 6de leerjaar werd klasoverschrijdend gewerkt. Thema’s als overbescherming, armoede en straffen en belonen kwamen aan bod. De leerlingen gingen met verschillende media aan de slag om hun verhaal te vertellen. Ze maakten kledij die getoond werd in een modeshow, ze werkten een stukje drama uit en ze maakten een rap over overbescherming.

Alles komt samen

In juni organiseerden de studenten in Odisee Hogeschool een tentoonstelling waarin de werken van de verschillende scholen te zien waren. De leerlingen kwamen op de eerste plaats naar hun eigen werk kijken, maar toch waren ze ook geïnteresseerd in wat de andere scholen gemaakt hadden. Zo was de cirkel rond: het project begon met een tentoonstelling en eindigde ermee.