OKAN: Waarom theater inzetten om Nederlands te leren een goed idee is
Wie ben je? Waar kom je vandaan? Wat mis je? Waar droom je van? Stefan Perceval van HETGEVOLG stelde de 29 leerlingen van de onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN) van PISO Tienen een hoop vragen. Met hun antwoorden en lichaamstaal boetseerde hij een pakkende theatervoorstelling waarin de leerlingen schitterden!
‘Het is het vijfde schooljaar dat we theater maken’, zegt Silke Dumont, leerkracht Nederlands van het PISO. ‘Elk jaar doen we dat met een nieuwe groep leerlingen omdat we sterk geloven in theater om Nederlands te leren en te integreren. Het project heeft telkens een positief effect op de leerlingen individueel, maar ook op de groep, op de leerkrachten, op het team.’ Ze spreken daarvoor ook altijd een andere regisseur aan. Na een tip van CANON Cultuurcel kwamen ze voor deze editie bij Stefan Perceval uit.
Hordes en knoppen
Silke: ‘Deze leerlingen zijn tussen 12 en 18 jaar oud en zijn nog niet lang in België. Ze hebben veel hordes genomen voor ze hier op het podium kunnen staan. Dat zijn veel knoppen in het hoofd die moeten omgedraaid worden. Het leeftijdsverschil en de diversiteit maken dat soms moeilijk.’
Het komt allemaal van hen
Perceval en zijn theatergezelschap HETGEVOLG hebben een groot hart voor mensen die buiten de plooien van onze maatschappij vallen. Hoe heeft hij dit aangepakt? ‘Ik stelde veel vragen aan de jongeren en prikkelde hun fantasie. Met hun antwoorden en beelden boetseerden we deze voorstelling. Ik ben maar de coach, die er uiteindelijk licht en geluid bij brengt en hen motiveert om in hun eigen verhaal te geloven,’ vertelt Stefan Perceval over zijn aanpak.
‘Ook in hen schuilt er een stuk Beyoncé of Harry Potter’
De voorstelling gaat over ontheemd zijn, op de vlucht zijn en dromen. Over een wereld zonder oorlog, zonder racisme, zonder kinderen die sterven en ook wel zonder school. Ze missen het dansen met hun oma, de geluiden van hun land, de warmte van hun hond. Maar ze vinden ook een nieuwe adem, leren ‘wablieft’ en ‘schattebolleke’ zeggen en voelen dat er ook in hen een stukje Beyoncé of Harry Potter schuilt.
Geen uitgeschreven tekst, geen floeren gordijnen
5 maanden lang, van januari tot begin juni kwam Stefan elke week een uurtje naar school. ‘En 1 keer zijn we ook een dag naar HETGEVOLG geweest’, vertelt Silke. ‘Van Stefan leerden we vooral dat een theatervoorstelling geen uitgeschreven tekst, floeren gordijnen en overdreven kostuums moet hebben. Het moet ook niet altijd 'perfect' of 'juist' of ‘net hetzelfde’ zijn. Als leraar ben je al snel geneigd om de teksten met hen in te studeren. Dat was in het begin heel vreemd om los te laten.’
Trots op zichzelf en op de groep
‘Sommige leerlingen beseften pas na een bezoek aan Cultuurcentrum De Kruisboog dat ze effectief op een echt podium zouden staan. Toen de gids hen dat vertelde, kregen ze de kriebels in hun buik! Die reacties zijn onbetaalbaar’, lacht Silke. 'We voerden ons stuk 2 keer op in Tienen en 6 keer in DeSingel in Antwerpen tijdens de Cultuurdagen van CANON Cultuurcel.'
'Met het project hebben we onze doelen ruimschoots bereikt: We creëerden spreekkansen voor onze leerlingen en ze leerden op een ongedwongen manier woordenschat gebruiken in levensechte situaties. Tegelijk zetten we in op spreekdurf en het project leerde hen hoe ze zichzelf kunnen uitdrukken in het Nederlands en voor hun mening kunnen uitkomen. Na afloop is de groep helemaal anders: er is een gemoedelijke sfeer, ze zijn zelfzekerder en iedereen is trots op de groep en op zichzelf.’ Dat beamen de acteurs volmondig: ‘Nu zijn we echt als broers en zussen.’
Tips van Silke
- Een sterk team en een goede communicatie zijn belangrijk. Iedereen moet echt wel achter het project staan, want het levert je soms extra werkuren op, zeker wanneer de voorstelling nadert.
- Aanvaard dat iedereen in je team andere talenten heeft. Of dat er iemand eens wat minder creatief is, of een mindere dag heeft.
- Vertrouw op je externe partner en pieker niet te snel of het al dan niet 'allemaal in orde zal komen'. Ga mee in het verhaal van je partner en sta open voor iets nieuws!