Hoezo, Design?

‘Gelukkig heeft onze school een rijke traditie in het creatief benaderen van leerlingen’, vertelt Marc. ‘Zo gaan creatieve leerkrachten vakoverschrijdend met leerlingen aan de slag; de leraar lassen deed een muziekproject en de leraar houtbewerking - die beeldhouwer is in zijn vrije tijd - deed projecten met de lassers. Ook werken afdelingen soms mee aan het realiseren van kunstwerken om de schoolomgeving te verfraaien.’

‘Regelmatig werd er ook een beroep gedaan op externe kunstenaars om leerlingen te begeleiden. Het was bijvoorbeeld een fantastische ervaring om met Koen Vanmechelen een Golem te bouwen. Iedereen op school was stomverbaasd hoe betrokken onze leerlingen waren (vooral diegenen van wie we het niet hadden verwacht). Sommigen bleven na schooltijd om het project maar tijdig af te krijgen.’

Uitvoerders worden ontwerpers

‘Vanuit deze ervaringen groeide het idee om praktijkopdrachten te laten begeleiden door externe kunstenaars en vormgevers. Zo kwamen we in contact met industrieel ontwerper Roel Vandebeek.’

‘Roel gaf samen met de vakleerkracht de opdracht aan de leerlingen: Ontwerp een eigen - afhankelijk van de studierichting - ‘stoel’. De leerlingen gingen vervolgens op marktonderzoek en bestaande, relevante, cases werden verzameld, besproken en onderzocht. Indien nodig werden ergonomische eisen bestudeerd. Daarna volgde een brainstormsessie waarin de leerlingen gestimuleerd werden om zo veel mogelijk eigen ontwerpen te bedenken en voor te stellen aan medeleerlingen. Uit die ontwerpen maakte iedere leerlingen één maquette. Na een technische bespreking koos de groep de meest geschikte ontwerpen die werden uitgevoerd.’

‘Door leerlingen een eigen ontwerp te laten maken van een te realiseren werkstuk, krijg je een grotere betrokkenheid en wordt hen geleerd creatief te denken, zowel naar idee als naar uitvoering’, zegt Marc overtuigd.

Soms moet je collega’s overtuigen

‘We zijn toch geen ontwerpers aan het opleiden’, ‘dat kunnen onze leerlingen onmogelijk aan’ en ‘wat voor zin heeft het een stoel te maken waar je niet op kan gaan zitten’ hoorde je bij enkele collega’s. 'De ervaring leert ons echter dat door te volharden in onze opzet en de nadruk te leggen op de daaruit verkregen resultaten zelfs de ergste tegenstanders van het project nu medestanders zijn geworden. Ze zijn ondertussen mee ingestapt in het project. De betrokkenheid en gedrevenheid waar we naar op zoek waren hebben we met deze manier van werken gevonden.'

Heel belangrijk zijn de toonmomenten

Tijdens het toonmoment voor ouders en een externe jury moeten de leerlingen niet alleen realisaties laten zien, maar vooral uitleggen hoe hun product tot stand is gekomen. De confrontatie met het grote publiek en buitenstaanders is voor deze leerlingen een enorme opstreker. Tijdens de presentatie, met inleider en receptie, worden gewone uitvoerders creatieve makers, ontwerper en uitvoerder samen, denkers en voelers.