Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Netwerk Lezen op School
    • Inspiratiedag
    • Cultuurdagen
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweek
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. Klassieke talen komen tot leven in multidisciplinair project 'Vergeten in Vergilius'

Klassieke talen komen tot leven in multidisciplinair project 'Vergeten in Vergilius'

Sinds het begin der tijden draait onze wereld rond verhalen. Dat beseffen ook de leerlingen van het Sint-Martinuscollege in Overijse. Samen met leerkracht Latijn Nicholas Van Laerhoven en muzikant Niels Boutsen (aka Stoomboot) brachten ze vier vergeten personages uit de werken van de Romeinse dichter Vergilius weer tot leven. Spoken word, muziek, filmtrailers of poppentheater: geen vertelvorm was te gek voor dit allesbehalve klassieke dynamoPROJECT!

Latijnse teksten correct vertalen, dat kunnen de vijfdejaars van het Sint-Martinuscollege intussen als de beste. Leerkracht Nicholas Van Laerhoven wou zijn leerlingen evenwel creatief prikkelen en daagde hen uit om de verhalen uit de hen welgekende Aeneis de 21e eeuw in te sleuren. Hij schotelde zijn klas een shortlist van zestien 'mindere' personages voor uit de werken van Vergilius. Hieruit werden vier gelukkigen gekozen: Ajax, Penthesilea, Cassandra en Iopas kregen uiteindelijk het voorrecht om hun vergeten verhaal opnieuw te vertellen.

Veel vliegen in één klap

Tekststudie is de kern van het leerplan Latijn in de derde graad, maar met dit project zag leerkracht Nicholas zijn kans om heel wat educatieve vliegen in één klap te slaan. 'De leerlingen stonden stil bij de verschillende gebruikte vertelvormen in de lessen Nederlands', verduidelijkt Nicholas. 'In de lessen esthetica werd dan weer ingezoomd op hoe de vier personages aan bod kwamen in de kunst doorheen de tijd.'

Externe expertise vond Nicholas bij Niels Boutsen van Stoomboot: veelzijdig muzikant maar ook ex-leerkracht geschiedenis én oud-leerling van het Sint-Martinuscollege. Het bleek een perfecte match. 'In de nummers die ik maak, laat ik altijd mijn fantasie los op de realiteit', legt Niels uit. 'En dat is exact wat we gedaan hebben in dit project'.

'In de nummers die ik maak, laat ik altijd mijn fantasie los op de realiteit. En dat is exact wat we gedaan hebben in dit project'.

Niels Boutsen - muzikant

Het werkproces begon, zoals dat hoort bij tekststudie, met een stevige dosis research. Maar ook dit gebeurde met de nodige fantasie. De gekozen verhalen werden in vier groepen bestudeerd en geanalyseerd aan de hand van een reeks creatieve opdrachten. In De Suske en Wiske-Fabriek omschreven de leerlingen hun personage met behulp van een allitererend adjectief (Cassante Cassandra, Interessante Iopas). In een andere oefening stelden ze zich voor hoe de Instagram-pagina van hun held eruit zou zien en becommentarieerden ze de sappigste foto. Gaandeweg ontstond er een  persoonlijk dossier van elke held dat als basis kon dienen voor hun gemoderniseerd verhaal.

Muziek als basis

Eenmaal de leerlingen zich hun personage helemaal eigen hadden gemaakt, was het zoeken naar de perfecte vertelvorm. Het vertrekpunt was telkens de structuur van een klassieke popsong.  'De vorm van een popsong kan je ook toepassen op andere vormen', legt Nicholas uit. 'Spoken word valt uit elkaar in verschillende verzen, soms ook met een bridge of een refrein. En verzen zouden ook scènes kunnen zijn van een trailer.' Hoeft het gezegd dat de knowhow van professioneel songsmid Niels Boutsen hier best wel van pas kwam?

Tips van leerkracht Nicholas

  • Schrijven is zoals een sportwedstrijd: je moet je eerst opwarmen. Ik liet mijn leerlingen bijvoorbeeld een woordenladder maken, waarbij ze tien substantieven opschreven die hen omschreven. Die moesten ze dan verbinden met tien werkwoorden uit het dagelijkse leven van hun personage. Ook alliteratieoefeningen of stiftgedichten kunnen helpen om de creatieve spieren los te maken.
  • Creatief schrijven is een 'ja en'-oefening, waarbij geen enkel idee geweerd wordt. Een goede basis voor een brainstorm waarbij leerlingen elkaars ideeën kunnen aanvullen en nog gekker maken. Uit deze waaier van gekke ideeën ontstaat een originele invalshoek.
  • Geef de vrije keuze aan leerlingen om een personage te kiezen, maar durf ook wat te sturen. Waarom een 'klassiek' rollenpatroon (her)vertellen? Waarom niet de rollen omkeren? Waarom geen onrecht aankaarten?
  • Een dynamoPROJECT kan een uitstekend uitgangspunt zijn om leerstof te actualiseren, in ons geval Latijn en verhalen uit de klassieke oudheid.

De leerlingen verdiepten zich uiteindelijk in vier verschillende vertelvormen: muziek, spoken word, filmtrailer en poppenspel. Ze onderzochten in groep de geschiedenis van hun gekozen vorm en hoe ze hun held erin konden presenteren. Dit leverde vier gevarieerde performances op, elegant aan elkaar gelinkt door vooraf geschreven bindteksten. Het moderne epos werd gefilmd en gedeeld met de hele school.

'De leerlingen gingen aan de slag met klassieke leerstof op een onconventionele manier. Door verhalen opnieuw te vertellen in de context van vandaag, leerden ze bij over de ins en outs van storytelling'

Nicholas Van Laerhoven - leerkracht Latijn

Voor Nicholas was dit dynamoPROJECT een enorm succes. 'De leerlingen gingen aan de slag met klassieke leerstof op een onconventionele manier. Door verhalen opnieuw te vertellen in de context van vandaag, leerden ze bij over de ins en outs van storytelling en analyseerden ze de opbouw van hun eigen vertelvorm, of het nu over film, muziek, poëzie of poppenspel ging. En dat zonder de link met het Latijns curriculum te verliezen'.

Wil jij ook samenwerken met een muzikant in jouw klas? Dat kan!

  • De dynamoPROJECT-subsidie neemt voor jou de financiële drempels weg. Je krijgt tot 2000 euro voor jouw artistiek project op school. Lees de voorwaarden van een dynamoPROJECT.
  • Ontdek de kunstenaars en cultuureducatieve organisaties op Cultuurkuur. Of kies je eigen partner in je schoolbuurt.
  • Op zoek naar inspirerende voorbeelden van andere scholen? Doorzoek onze praktijkvoorbeelden op onderwijsniveau of discipline.

Culturele vaardigheden en dragers

Wil je meer inzetten op cultuur in jouw klas? Ontdek de theorie Cultuur in de Spiegel.

CIS cirkel basis

Culturele vaardigheden

waarnemen

  • De leerlingen bekijken voorbeelden van hun gekozen vertelvorm (poppenspel, filmtrailer, sproken word) vooraleer ze zelf aan de slag gaan.

verbeelden

  • De leerlingen verdiepen zich in de verhalen van oude Griekse helden en brengen ze opnieuw tot leven in een nieuw jasje.

conceptualiseren

  • De leerlingen maken kennis met de bouwstenen van de klassieke popsong, zoals het refrein en de bridge.

analyseren

  • De leerlingen analyseren de structuur van de klassieke popsong. Dit blijkt een zeer rijke vertelvorm: wat je wil vertellen, vind je terug in de titel. Hoe je dat gaat vertellen wordt in de refreinen gebracht. Je verzen gebruik je om het verhaal te ontwikkelen, te laten groeien en een bridge dient om de luisteraar op het verkeerde been te zetten.
  • Voor ze hun verhaal verbeelden, onderzoeken de leerlingen wat hun held zo speciaal maakt aan de hand van enkele creatieve oefeningen (allitererende 'Suske en Wiske'-adjectieven of een passende totemnaam voor hen zoeken).

Dragers

lichaam

  • De leerlingen kruipen zelf in de huid van hun held in een energieke spoken word performance.

voorwerpen

  • De leerlingen gebruiken poppen om hun held tot leven te brengen.

taal

  • Via verschillende taalspelletjes proberen de leerlingen de essentie van hun gekozen held in woorden te vatten.
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Kasper Froeyman
Label
  • literatuur en leesmotivatie
School Sint-Martinuscollege
Organisaties Stoomboot
Onderwijsniveau
  • Voltijds gewoon secundair onderwijs
Thema
  • film en fotografie
  • geluid en muziek
  • literatuur en leesmotivatie
Sleutelcompetenties
  • Nederlands
  • Andere talen
  • Historisch bewustzijn
  • Cultureel bewustzijn
Schooljaar 2021-2022
Projectverantwoordelijke Nicholas Van Laerhoven

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →
Leerling werkt aan muzieknummer op iPad

Songs & Beats leren BuSo-leerlingen plannen en samenwerken

Muziek, dat was het onderwerp waar de leerlingen van Sint-Gregorius in Gentbrugge vooral rond wilden bijleren in hun keuzemodule. De school zag hierin een uitgelezen kans om te werken rond planning en samenwerking: twee vaardigheden die niet evident zijn voor leerlingen met ASS. Samen met Tim Wuyts...

Lees meer
Leerling gaat creatief aan de slag met literatuur

Creatief omspringen met meertaligheid? Breng een schrijver in je klas!

In 2021 lanceerde de Vlaamse Gemeenschapscommissie Kunstenaars in de klas, een oproep om kunstprojecten te stimuleren in het Nederlandstalig secundair onderwijs. Een van de projecten die subsidies ontving, is de samenwerking tussen schrijver Arno Boey, het Atheneum Brussel en internationaal...

Lees meer

Leerkrachten én leerlingen ontdekken hun creativiteit tijdens Kunstkuur

Expertisedeling tussen leerkrachten. Muzisch sterker in de schoenen staan. De leerlingen laten kennismaken met de academie en met het plaatselijke Gemeenschapscentrum De Zeyp. Hun culturele blik verruimen. Hen de kans geven om hun creativiteit te ontdekken én te tonen… Het lijstje doelen waar de...

Lees meer

Het moois dat ontstaat als er ruimte is voor toeval en experiment

‘Vaak kiezen leraren op school nog voor sterk afgebakende muzische opdrachten. Dan is het fijn als zij én hun leerlingen, samen met een dko-docent, kunnen ontdekken wat voor moois er ontstaat als er ruimte is voor toeval en experiment.’ Aan het woord zijn Simon Vermeulen en Goedele Pauwelyn...

Lees meer
Leerlingen zitten in de klas en houden boomwhackers vast waarmee ze musiceren.

Leerstof herhalen, verdiepen en verwerken via beeld, dans en woord? Deze Kunstkuur toont hoe het kan

Tijdens muzische vorming dansen ze hoofdletters of zingen ze het verloop van de Eerste Wereldoorlog in een marslied. De krantenartikels die de leerlingen in de taalles schreven? Die gieten ze in een mediageniek journaal. Zo wekken Anke Vrinssen van Kunstacademie Dilsen-Stokkem en leraren Els Coox en...

Lees meer

Nieuws in de kijker

Jeugdboekenmaand 2023 affiche

Werken met boeken tijdens Jeugdboekenmaand én het hele jaar door!

Wil je boeken meer je klas in smokkelen? Vind hier de educatieve handleidingen voor leerkrachten lager en eerste graad...

Lees meer

dynamoPROJECT | 2000 euro voor een kunstenaar in je klas? Dien je aanvraag in t.e.m. 15 mei

Je wil een boek vertalen naar moderne dans? Je wil met je klas een eigen verhaal schrijven en kan daarbij de hulp...

Lees meer
"

Infosessie dynamoPROJECT | woensdag 22 maart 2023

Kriebelt het om samen te werken met een echte kunstenaar? Wil je een artistieke draai geven aan je lesonderwerpen? Ben...

Lees meer

'Vrienden voor het Lezen' wil nieuwe en meer lezers

Met de lancering van een communicatiecampagne ‘Vrienden voor het Lezen’ en een groot Leesoffensief wil de Vlaamse...

Lees meer
Meisje verkleed als Pipi Langkous doet handstad op een paard

Op stap met de klas dankzij dynamoOPWEG

Zoek je gratis vervoer voor een educatieve schooluitstap?

Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf meteen in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, ondersteuningen en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief twee keer per maand in je mailbox verwachten.

 
 

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement Onderwijs en Vorming

Koning Albert II-laan 15, postbus 134

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Contact
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs