Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Netwerk Lezen op School
    • Inspiratiedag
    • Cultuurdagen
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweek
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. Lezen met leesdoelen!

Lezen met leesdoelen!

Lees je een boek op dezelfde manier als de krant? Waarschijnlijk niet. De manier waarop we een tekst lezen, hangt af van onze bedoelingen met de tekst, ons leesdoel.

Je kan dus één tekst op verschillende manieren lezen. Zoals je in een game een strategie gebruikt om de vijand te verslaan, zo gebruik je ook een strategie om de inhoud van een tekst te weten te komen. Bepaal dus altijd eerst je doel en kies daarna één van de volgende strategieën:

1. Oriënterend lezen

Doel

  • Je gaat na wat voor een soort tekst je in handen hebt.
  • Je wil snel vaststellen of een tekst bruikbaar is of beslissen of je wilt verder lezen.

Strategie

  • Lees de titel, de tussentitel, de inleiding en eventueel het slot (tekst) of de achterflap (boek).
  • Bekijk de illustraties.
  • Lees globaal de inhoudstafel.
  • Bepaal de volgende zaken:
    • onderwerp
    • structuur
    • tekstsoort
    • tekstdoel
    • bron/auteur
    • doelpubliek

2. Globaal lezen

Doel

  • Je wil meer te weten komen over het onderwerp, de hoofdgedachte en de inhoud van de tekst.

Strategie

  • ELZA-lezen: Lees de Eerste en/of Laatste Zin(nen) van elke Alinea.
  • Bepaal voor iedere alinea de deelgedachte.

3. Intensief lezen

Doel

  • Je wil de inhoud van een tekst volledig begrijpen.
  • Je wil de hoofdzaken en de bijzaken uit de tekst kunnen halen en de verbanden tussen alinea’s begrijpen.

Strategie

  • Bekijk eerst de opmaak van de tekst (zoals bij globaal lezen).
  • Lees de volledige tekst heel grondig en aandachtig.

Bepaal voor iedere alinea de deelgedachte: bepaal de sleutelwoorden.

  • Onderscheid hoofd- en bijzaken van elkaar.
  • Zoek de signaalwoorden en de verbanden tussen de alinea’s.
  • Zorg ervoor dat je alles goed begrijpt. Zoek de betekenis van moeilijke woorden op die je nodig hebt om de tekst te begrijpen.

4. Zoekend lezen (scannen)

Doel

  • Je leest de tekst om een antwoord op je vragen of specifieke informatie te vinden.

Strategie

  • Dwaal met je ogen over de tekst op zoek naar de info die je zoekt: zoek sleutelwoorden.
  • Let op opvallende lay-out (cursief, vet, opsomming ...).
  • Lees nauwkeurig dat gedeelte van de tekst dat de informatie bevat die je zoekt.

5. Studerend lezen

Doel

Je wil informatie onthouden (bijvoorbeeld voor een toets).

Strategie

  • Lees de tekst oriënterend, globaal en intensief.
  • Leg verbanden met wat je al kent of weet. Zo onthoud je de informatie beter.
  • Maak schema’s en/of samenvattingen en gebruik daarbij sleutel- en signaalwoorden.
  • Controleer jezelf:
    • Stel overhoorvragen.
    • Leg de leerstof aan iemand anders uit.
    • Vat hoofd- en bijzaken luidop samen.

6. Kritisch lezen

Doel

  • Je vormt over de tekst je eigen oordeel. Je wil een eigen mening geven.

Strategie

  • Maak een onderscheid tussen feiten en meningen.
  • Onderzoek de betrouwbaarheid van de tekst:
    • Is de schrijver een deskundige?
    • Wat is de kwaliteit van de bron?
    • Hoe (on)partijdig is de auteur of het medium?
    • Is de schrijver betrokken bij het onderwerp?
    • Worden beide kanten van het verhaal belicht (evenwicht tussen pro en contra, voordelen en nadelen)?
    • Welke bronnen worden gebruikt?
      • Zijn de bronnen nieuw of verouderd?
      • Zijn de bronnen bekend of niet?
      • Klopt alles wat in de tekst wordt vermeld?

7. Genietend lezen

Doel

  • Je wil jezelf ontspannen en genieten.

Strategie

  • Zoek een eigen plek op waar je rustig bent en je kunt afsluiten van de buitenwereld.
  • Lees op je eigen tempo en zorg voor voldoende tijd.
  • Ontspan en … laat je meeslepen met wat je leest.
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Raf Schevenels
Onderwijsniveau
  • Basisonderwijs (lager en kleuter)
  • Buitengewoon basisonderwijs
  • Gewoon basisonderwijs (lager en kleuter)
  • Secundair onderwijs
  • Voltijds gewoon secundair onderwijs
Thema
  • literatuur en leesmotivatie
Sleutelcompetenties
  • Nederlands
  • Cultureel bewustzijn

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →
Leerling werkt aan muzieknummer op iPad

Songs & Beats leren BuSo-leerlingen plannen en samenwerken

Muziek, dat was het onderwerp waar de leerlingen van Sint-Gregorius in Gentbrugge vooral rond wilden bijleren in hun keuzemodule. De school zag hierin een uitgelezen kans om te werken rond planning en samenwerking: twee vaardigheden die niet evident zijn voor leerlingen met ASS. Samen met Tim Wuyts...

Lees meer
Leerling gaat creatief aan de slag met literatuur

Creatief omspringen met meertaligheid? Breng een schrijver in je klas!

In 2021 lanceerde de Vlaamse Gemeenschapscommissie Kunstenaars in de klas, een oproep om kunstprojecten te stimuleren in het Nederlandstalig secundair onderwijs. Een van de projecten die subsidies ontving, is de samenwerking tussen schrijver Arno Boey, het Atheneum Brussel en internationaal...

Lees meer

Leerkrachten én leerlingen ontdekken hun creativiteit tijdens Kunstkuur

Expertisedeling tussen leerkrachten. Muzisch sterker in de schoenen staan. De leerlingen laten kennismaken met de academie en met het plaatselijke Gemeenschapscentrum De Zeyp. Hun culturele blik verruimen. Hen de kans geven om hun creativiteit te ontdekken én te tonen… Het lijstje doelen waar de...

Lees meer

Het moois dat ontstaat als er ruimte is voor toeval en experiment

‘Vaak kiezen leraren op school nog voor sterk afgebakende muzische opdrachten. Dan is het fijn als zij én hun leerlingen, samen met een dko-docent, kunnen ontdekken wat voor moois er ontstaat als er ruimte is voor toeval en experiment.’ Aan het woord zijn Simon Vermeulen en Goedele Pauwelyn...

Lees meer
Leerlingen zitten in de klas en houden boomwhackers vast waarmee ze musiceren.

Leerstof herhalen, verdiepen en verwerken via beeld, dans en woord? Deze Kunstkuur toont hoe het kan

Tijdens muzische vorming dansen ze hoofdletters of zingen ze het verloop van de Eerste Wereldoorlog in een marslied. De krantenartikels die de leerlingen in de taalles schreven? Die gieten ze in een mediageniek journaal. Zo wekken Anke Vrinssen van Kunstacademie Dilsen-Stokkem en leraren Els Coox en...

Lees meer

Nieuws in de kijker

Jeugdboekenmaand 2023 affiche

Werken met boeken tijdens Jeugdboekenmaand én het hele jaar door!

Wil je boeken meer je klas in smokkelen? Vind hier de educatieve handleidingen voor leerkrachten lager en eerste graad...

Lees meer

dynamoPROJECT | 2000 euro voor een kunstenaar in je klas? Dien je aanvraag in t.e.m. 15 mei

Je wil een boek vertalen naar moderne dans? Je wil met je klas een eigen verhaal schrijven en kan daarbij de hulp...

Lees meer
"

Infosessie dynamoPROJECT | dinsdag 3 oktober 2023

Kriebelt het om samen te werken met een echte kunstenaar? Wil je een artistieke draai geven aan je lesonderwerpen? Ben...

Lees meer

'Vrienden voor het Lezen' wil nieuwe en meer lezers

Met de lancering van een communicatiecampagne ‘Vrienden voor het Lezen’ en een groot Leesoffensief wil de Vlaamse...

Lees meer
Meisje verkleed als Pipi Langkous doet handstad op een paard

Op stap met de klas dankzij dynamoOPWEG

Zoek je gratis vervoer voor een educatieve schooluitstap?

Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf meteen in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, ondersteuningen en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief twee keer per maand in je mailbox verwachten.

 
 

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement Onderwijs en Vorming

Koning Albert II-laan 15, postbus 134

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Contact
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs