Overslaan en naar de inhoud gaan
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Organisaties
  • Scholen
  • Subsidies
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster
Aanmelden

Kruimelpad

  1. Home
  2. Messages uit het bos
Sinds 22 juni 2022 is er een vernieuwd UiTID-aanmeldscherm op deze website. Je kan voortaan enkel aanmelden met een e-mailadres als gebruikersnaam. Op deze pagina vind je extra informatie en hulp als je hier problemen mee ondervindt.

Messages uit het bos

Graffiti op een bunker, leerlingen in miniatuur en boodschappen voor een beter milieu, het zijn de ingrediënten van Messages uit het bos, het project van het derde middelbaar op het Sint-Jan Berchmansinstituut Hof ten Berg in Puurs. ‘Rond onze school ligt heel wat bos en we wilden extra aandacht vestigen op milieu en natuur’, zegt leraar Johan Temmerman.

De school voor buitengewoon onderwijs startte het project met een 35-tal leerlingen. ‘We werken vaak rond respect, veiligheid en verantwoordelijkheid en omgaan met het milieu past perfect in deze thema’s’, zegt Johan. ‘We proberen de creativiteit van onze leerlingen zoveel mogelijk te stimuleren. Ze staan soms wantrouwig tegenover wat nieuw en onbekend is, maar we spelen altijd zoveel mogelijk in op hun ideeën en interesses.’ Zo heeft de school een eigen percussiegroep met leerlingen uit verschillende jaren, zijn de gangen versierd met graffitikunstwerken en hangen onder het afdak olietonnetjes omgetoverd tot lampions. 

Miniatuurleerlingen in 3D

Afval en milieuvervuiling zijn een hot topic tegenwoordig en de school besloot om de leerlingen er bewust van te maken dat iedereen zijn steentje kan bijdragen. In een eerste fase stapte de school op de Antwerpse firma 3DEE toe. De leerlingen namen een pose aan en met behulp van bewegende camera’s werd een geprinte 3D-versie van hen gemaakt. ‘We hadden op voorhand in de klas samen met de leerlingen nagedacht over emoties en over hoe je die met je lichaam kan laten zien’, legt Johan uit. ‘Zo’n 3D-print maken gaat erg snel en het resultaat mag er wezen. Alle 3D-poppetjes zijn goed herkenbaar.’ De school combineerde de uitstap naar 3DEE met een bezoek aan poppentheater FroeFroe.

De leerlingen maakten in de klas kennis met het werk van Slinkachu, een kunstenaar die in grote steden poppetjes van ongeveer anderhalve centimeter in het straatbeeld plaatst. Slinkachu zoomt bij het fotograferen helemaal in, zodat een mannetje in een appelsienenschil een skater in een skatepark lijkt en een poppetje in een plas een zwemmer in een zwembad. De jongeren experimenteerden in de stijl van de kunstenaar met hun 3D-poppetjes. ‘Ze gingen op zoek naar een herkenbaar referentiekader, zoals een GSM of een appel, waarmee ze konden tonen dat de miniatuurversies van henzelf zeer klein waren’, legt Johan uit. ‘De foto’s gebruikten we als achtergrond voor de gedichten die de leerlingen schreven rond Gedichtendag.’

Combineer kunst en creativiteit met een maatschappelijk thema zoals milieu en natuurbehoud. 

Stripverhalen met QR-codes

Met de mini-beeldjes in keramiek brachten de leerlingen taferelen in beeld rond afval en milieuvervuiling. ‘Sommige groepjes maakten een affiche, anderen een stripverhaal’, legt Johan uit. ‘We fotografeerden alle scenes en maakten er een tentoonstelling van doorheen de school.’ Op de speelplaats, aan de ramen, in het bos, overal zijn boodschappen te vinden. Bij elke foto staat ook een milieuvraag met een aantal antwoordmogelijkheden. Wat is KGA? Hoeveel kilogram papier verbruikt een gemiddelde Belg per jaar? ‘Elke klas krijgt ook een antwoordformulier’, zegt Johan. ‘Het is de bedoeling dat ze met elkaar in discussie gaan. Als de leerlingen twijfelen over het juiste antwoord, kunnen ze hun smartphone bovenhalen en de QR-code bij elke prent scannen.’

Graffiti op een bunker

In het bos achter de school staat een kleine bunker, een overblijfsel van een fortengordel. ‘Tijdens de lessen godsdienst snijden we het thema oorlog aan en we brengen met onze leerlingen wel eens een bezoek aan het Fort Breendonk’, vertelt Johan. ‘De bunker oogt grijs en saai en we wilden graag een positieve boodschap uitdragen.’ Samen met Steve Locatelli (Graffitishop Artifex), een bekende graffiti-artiest, toverden een aantal derdejaars de bunker om tot een kleurrijk kunstwerk. Ze spoten een tekening op een multiplex plaat die bevestigd werd aan de bunker, want een geklasseerd monument mag niet zomaar bespoten worden. ‘Alle leerlingen uit het derde jaar maakten een sjabloon, zodat iedereen zijn boodschap vereeuwigd kan zien in ons bos.’

Het Sint-Jan Berchmansinstituut is hierbij niet aan zijn proefstuk toe. De voorbije jaren werkte de school al verschillende keren een graffitiproject uit met Locatelli. ‘Het klikt echt goed tussen hem en onze leerlingen’, zegt Johan. In de gangen van de school hangen verschillende graffitiwerken en een aantal oude ijskasten, die als opbergkasten dienen, werden door de leerlingen onder handen genomen met een spuitbus. ‘Met de overschot van de graffiti bespuiten we didgeridoos en versieren we T-shirts met zelfgemaakte sjablonen’, zegt Johan.

Televisiekunstwerk 

De 3D-prints verdwijnen niet zomaar in de kast. ‘We hebben een oude televisie op de kop getikt’, vertelt Johan. ‘Het beeldscherm halen we eruit en we maken er een soort theaterdecor van. We bedenken een tafereel met alle 35 poppetjes en geven het kunstwerk een prominente plaats op school. Wanneer onze leerlingen afstuderen, krijgen ze hun miniatuurversie mee naar huis.’ Messages uit het bos maakte de leerlingen niet alleen bewust van het belang van de natuur, maar leerde hen ook samenwerken. ‘Initiatief en verantwoordelijkheid nemen, zijn in elk geval attitudes die in hun latere leven van pas zullen komen.’

Tips van meester Johan

  • Combineer kunst en creativiteit met een maatschappelijk thema zoals milieu en natuurbehoud. Op die manier breng je jongeren op een voor hen aangename manier in contact met moeilijkere thema’s.
  • Laat de leerlingen kennismaken met het werk van een echte kunstenaar en laat hen zelf experimenteren in de stijl van de artiest.
  • Neem ook een kunstenaar onder de arm. Laat de leerlingen in interactie gaan met de kunstenaar om samen tot een kunstwerk te komen.
  • Betrek ook de leerlingen die niet deelnemen aan het project. Zo kan je bijvoorbeeld een tentoonstelling met het werk van de jongeren verspreiden over de hele school.
  • Daag de leerlingen voldoende uit en zorg dat ze op een fijne manier met elkaar in discussie gaan over het maatschappelijk thema.
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Katrien Severijns
School Buso Sint-Jan Berchmansinstituut
Organisaties Theater Froefroe
vzw Vrienden van Fort Breendonk
Onderwijsniveau
  • Buitengewoon secundair onderwijs
  • Secundair onderwijs
Thema
  • beeld
  • erfgoed
Sleutelcompetenties
  • Cultureel bewustzijn
  • Historisch bewustzijn
  • Duurzaamheid
Schooljaar 2015-2016
Projectverantwoordelijke Johan Temmerman

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →
Kunstkuur
Leerling draagt zelfgemaakt masker

GO! Talentenschool Turnhout linkt poppentheater aan beroepspraktijk

Leerling op podium in toga

Leerlingen GO! A-Maze in Beverlo maken toneelstuk van hun zelfgeschreven boek

Kinderen maken grote moleculenstructuur van papier en tape

Cultuuravonturen met Kunstkuur: voor elke klas een beeldend project

In de kijker

Toon alle tips →
taal(bevordering) en taalstimulatie
c) Michiel Devijver en Iedereen Leest

Een Leesoffensief voor Vlaanderen

bus van DE Lijn met leerlingen rijdt voorbij kunstwerken

dynamoOPWEG voor Zomerscholen

Winnaar Gouden Poëziemedaille 2022 en winnaars Poëziesterren 2022 zijn bekend!

Geef je mening over Cultuurkuur en win een boekenbon

Geef het boek ‘100 redenen om leraar te worden’ cadeau!

Vrouw die zich in,kunstmuseum bevindt

10 x eropuit in de zomer

Cultuur op school begint hier

Activiteiten

Wil je een cultuureducatieve activiteit of uitstap organiseren met je klas?

Ontdek alle activiteiten

Cultuurpartners

Op zoek naar een organisatie die samen met jouw school of klas een project wil uitwerken?

Zoek een cultuurpartner

Subsidies

Wil je financiële of logistieke steun aanvragen voor jouw cultuureducatief project?

Ontdek alle subsidies

Jouw aanbod

Organiseer je zelf culturele activiteiten of creatieve projecten op maat van scholen?

Maak je aanbod bekend

Voor leerkrachten

  • Inspiratie
  • Dynamo subsidies
  • Andere subsidies
  • School zoeken
  • Boekentips
  • Reviews van leerkrachten

Voor organisatoren

  • Activiteit toevoegen
  • Organisatiepagina maken
  • Organisatiepagina bewerken
  • Culturele bestemming worden

Over cultuurkuur.be

  • Over het project
  • Veelgestelde vragen
  • Contact
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief
  • Volg ons op Facebook
  • Privacy
  • Gebruiksvoorwaarden
  • Cookies

Een initiatief van

  • CANON Cultuurcel
  • publiq
  • Vlaanderen is cultuur en onderwijs