Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweken
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. Ondersteun je taal- en leesonderwijs met een auteursresidentie!

Ondersteun je taal- en leesonderwijs met een auteursresidentie!

HTI Sint-Antonius uit Gent is één van de twintig scholen met opleidingen in dubbele of arbeidsmarktfinaliteit die aan de slag gaan met een auteursresidentie. Dankzij dit initiatief van Vrienden voor het Lezen en Literatuur Vlaanderen krijgen klassen met moeilijke lezers een auteur op bezoek voor een intensief traject rond lees- en taalbevordering. Auteur Wouter Bulckaert gaat, samen met leerkracht Sajjad Farhadi, de uitdaging aan.

Auteur Wouter Bulckaert geeft les tijdens auteursresidentie

Foto: Bob Van Mol

Leesvaardigheid

Meer dan 90 procent van de leerlingen van HTI Sint-Antonius heeft een anderstalige achtergrond. Lezen en literatuur vormen voor hen veelal een bron van frustratie. Directeur Katleen Immesoete en pedagogisch coördinator Roselien Vervaet zagen in de auteursresidenties van Literatuur Vlaanderen een uitgelezen kans om hieraan te werken. 'Onze leerlingen gaan zelden uit eigen beweging een boek oppikken of naar de bib gaan', zegt leerkracht Sajjad Farhadi. 'Via dit project willen we inzetten op leesvaardigheid en zo voor hen de drempel verlagen om met de Nederlandse taal en literatuur bezig te zijn'. Met dit doel gingen Sajjad en zijn derdejaars Elektriciteit in zee met Wouter Bulckaert, auteur maar ook ex-leerkracht: de perfecte partner in crime!

'Via dit project willen we inzetten op leesvaardigheid en zo de drempel verlagen om met de Nederlandse taal en literatuur bezig te zijn'.

Sajjad Farhadi - leerkracht HTSI Sint-Antonius

Eigen leefwereld

Wouter komt met een wel erg ambitieus plan: hij wil samen met de leerlingen een heus boek schrijven. Aanvankelijk verklaart de klas hem zo goed als gek: 'Meneer, wij kunnen nog niet deftig noteren, hoe kunnen wij dan een boek schrijven?', klinkt het. Maar Wouter zet door. Naar analogie met zijn boek 'Vinylpraat' wil hij de leerlingen laten vertellen over hun eigen leven, met als inspiratiebron hun favoriete muziek. Wanneer dat idee niet meteen aanslaat, gooit hij het over een andere boeg: schrijf over de mensen naar wie je opkijkt. Tot Wouters verbazing hebben de leerlingen het niet over de Messi's en Ronaldo's van deze wereld, maar over hun eigen familie.

Laagdrempelig

Wanneer ze de leerlingen aan het schrijven willen zetten, botsen Wouter en Sajjad aanvankelijk op wat weerstand. 'Een defensiemechanisme', weet Sajjad. 'Ze willen misschien wel stoer doen maar eigenlijk zijn ze onzeker.' Wouter wil de leerlingen hun verbeelding de vrije loop laten gaan, maar dat blijkt niet evident. Sajjad kent zijn klas: literatuur is een vreemde wereld voor hen, ze missen de basis om aan zo'n onderneming te beginnen. En dus gaat Wouter back to basics. Hij schrijft 1 zin op, een krantenkop van die dag: 'Man vindt bom uit WO II'. Samen gaan auteur en klas aan het fantaseren: wie is die man? Hoe vond hij de bom? Al snel ontstaat er een hele fantasiewereld: de leerlingen hebben zowaar een verhaal geschreven.

Schrijfoefeningen van de leerlingen tijdens de auteursresidentie

Foto: Sajjad Farhadi

Tips van leerkracht Sajjad:

  • Wees flexibel. Leerlingen reageren niet altijd zoals je wil. Geef niet op maar probeer steeds nieuwe manieren uit om hen te bereiken. Wouter is niet te beroerd om zijn eigen ideeën bij te sturen volgens de input van de leerlingen, en dat maakt een project zoals dit net sterk. 
  • Speel geen rolletje. Je leerlingen gaan zich niet openstellen als jij zelf niet authentiek bent. Link jouw belevingswereld aan die van hen en overbrug de generaties! 
  • Inspiratie komt niet zomaar. De leerlingen hebben niet altijd het referentiekader om ideeën zomaar uit het niets te plukken. Zet ze op weg met een openingszin, een spreek- of schrijfkader... en je zal al snel merken dat ze creatiever zijn dan ze zelf durven vermoeden.
  • Passie werkt aanstekelijk. Vertel en lees voor met ongegeneerd enthousiasme, en uiteindelijk zal je je leerlingen wel meekrijgen.

Differentiatie

Eenmaal de schrijfspieren losgegooid zijn, duikt Wouter verder de leefwereld van de leerlingen in. De tongen komen los, levensverhalen worden gedeeld. Sajjad merkt op dat Wouter vooral de mondige leerlingen aan het woord laat, en maant hem aan om de rest van de klas niet te vergeten. Wouter ondervindt aan den lijve hoe belangrijk het is om te differentiëren in zijn aanpak: sommige leerlingen hebben een duidelijker spreekkader nodig voor ze het woord kunnen nemen. Ook bij het schrijven is er vaak een extra duwtje in de rug nodig: Wouter suggereert een zin, een idee en ze zijn weer vertrokken. Individuele feedback blijkt een tovermiddel: net die leerlingen die niet meteen voor de hele groep het woord willen nemen, vertellen en schrijven de meest pakkende verhalen.

Gegroeid

Na twintig intensieve sessies is het zover: 'Helden van HTISA', de eerste verhalenbundel van het derde jaar Elektriciteit is af. De leerlingen glimmen van trots: dit hebben ze zelf gemaakt. Sajjad staat ervan versteld hoe zijn klas gegroeid is doorheen het traject: 'Ze zijn mondiger en zelfbewuster geworden.' Sajjad vertrouwt erop dat de literaire exploten van zijn derdejaars alle leerjaren kunnen inspireren om hun lees-en schrijfhorizon te verruimen. En daar wil hij zelf maar al te graag bij helpen. 'Dankzij de samenwerking met Wouter heb ik het gevoel dat ik nu wel voldoende tools heb om in volgende schooljaren eigenhandig zo'n project te begeleiden.'

Wil jij ook samenwerken met een auteur in jouw klas? Dat kan!

  • De dynamoPROJECT-subsidie neemt voor jou de financiële drempels weg. Je krijgt tot 2000 euro voor jouw artistiek project op school. Lees de voorwaarden van een dynamoPROJECT.
  • Ontdek de kunstenaars en cultuureducatieve organisaties op Cultuurkuur. Of kies je eigen partner in je schoolbuurt.
  • Op zoek naar inspirerende voorbeelden van andere scholen? Doorzoek onze praktijkvoorbeelden op onderwijsniveau of discipline.

Bovenstaand artikel is deels gebaseerd op het verslag dat Wouter Bulckaert maakte voor Literatuur Vlaanderen.

Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Kasper Froeyman/Literatuur Vlaanderen
School Hoger Technisch Instituut Sint-Antonius
Organisaties Literatuur Vlaanderen
Onderwijsniveau
  • Secundair onderwijs
Thema
  • literatuur en leesmotivatie
  • taal(bevordering) en taalstimulatie
Sleutelcompetenties
  • Nederlands
  • Zelfbewustzijn
  • Cultureel bewustzijn
Schooljaar 2022-2023
Projectverantwoordelijke Roselien Vervaet

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →

Kunstkuur delend netwerk: Eerste ontmoetingssessie 2024

98 nieuwe Kunstkuren begonnen in september aan hun driejarige samenwerking. Dit eerste ontmoetingsmoment was bedoeld voor leerkrachten, directies, coördinatoren, beleidsmedewerkers en andere betrokkenen van scholen en academies die dan gestart zijn. Ook externe partners waarmee ze samenwerkten in...

Lees meer

Leerlingen ontdekken kunst via de schatten van de stad

Na tweeënhalf jaar Kunstkuur is de aangrenzende Academie Beeldende Kunsten, niet meer weg te denken uit de basisschool Het Groene Eilandje in Antwerpen Dam. Drie jaar lang neemt Goele van het dko er samen met de leerkrachten van het eerste, tweede en vierde leerjaar, twee uur per week, de muzische...

Lees meer
meisje met blauwe trui houdt haar rechterarm met gespreide vingers voor het gezicht

Straatfanfare met anderstalige nieuwkomers

In de Vrije Basisschool De Schatkist in Berchem zijn artistieke samenwerkingen een vaste waarde. Dit jaar werken de anderstalige nieuwkomers van de school, samen met Joana van vzw MOMO en wereldklas-leerkrachten Katrijn, Kevin en Karin, toe naar een Murga-straatfanfare tijdens de carnavalsoptocht in...

Lees meer
totaalbeeld publiek ouderen met 1 dansend kind vooraan

Dansen rond dementie

Geen twee doelgroepen zo ver uit elkaar als lagereschoolkinderen en ouderen met dementie. En toch. Leerkracht Els Wydaeghe van Vrije Basisschool De Gulleboom zag er wel een aardig dynamoPROJECT in. Geïnspireerd door het tv-programma Restaurant Misverstand zocht ze een samenwerking met Passerelle vzw...

arrow leftdans en beweging
Lees meer

Leerlingen geven hun persoonlijkheid weer in houtsneden door te reflecteren over hun zijn. Ook zo kan je werken aan de sleutelcompetentie Cultureel Bewustzijn.

Vijf weken lang gingen de leerlingen van het vierde jaar Humane Wetenschappen van het Sint-Lievenscollege voor het vak Kunstbeschouwing aan de slag met een abstractie van hun persoonlijkheid. Wie zijn ze geworden in al die tijd? Welke rimpelingen zijn reeds aan het oppervlak verschenen? En wie...

Lees meer

Nieuws in de kijker

Je ziet een meisje met lange haren. In haar handen houdt zij een aantal penselen vast die zij voor haar mond houdt.

Kunstkuur 2025: 93 nieuwe samenwerkingen

Op 1 september 2025 starten in Vlaanderen 93 nieuwe Kunstkuursamenwerkingen tussen een academie en een school uit het...

Lees meer

Gratis openbaar vervoer met dynamoOPWEG

Met dynamoOPWEG reist je klas volgens de bestaande dienstregeling gratis met de bus of tram van De Lijn naar culturele...

Lees meer
veelgestelde vragen

Veelgestelde vragen

Om jullie nog beter te ondersteunen, maakten we een overzichtelijke pagina met antwoorden op vaak gestelde vragen.

Lees meer
Schermafbeelding animatiefilmpje Cultuurkuur

Wegwijs op Cultuurkuur

Bekijk in dit animatiefilmpje alle troeven van Cultuurkuur. Ben je op zoek naar een geschikte activiteit voor jouw klas...

Lees meer
logo Poëziesterren

Poëziesterren secundair onderwijs 2025

De Poëziesterren geven poëzie een prominente plaats in het secundair onderwijs.

arrow leftliteratuur en leesmotivatie
Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf je in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, ondersteuningen en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief elke drie weken in je mailbox verwachten.

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement Onderwijs en Vorming

Koning Albert II-laan 15, postbus 134

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Gebruiksvoorwaarden
  • Privacyverklaring
  • Contact
  • Cookieverklaring
  • Toegankelijkheidsverklaring
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs