ONKRUID

De leerlingen van de technische schakelklas, een brugjaar tussen de OKAN-klas en het TSO en BSO, zijn een zeer heterogene groep van nationaliteiten en achtergrond. Sommigen hebben een oorlogsverleden, anderen hebben nog geen definitieve papieren …

Door projectmatig te werken aan kunst in een veilige omgeving wilde lerares Eefke Saris deze jongeren ook andere vaardigheden aanleren dan alleen het Nederlands. ‘Doordat ze werken in een voor hun onbekende omgeving, namelijk een alternatief jeugdhuis, leren ze een nieuwe kant van onze samenleving kennen. En dat is niet alles. Terwijl de jongeren lassen, stikken, verven en assembleren ondervinden ze het heilzaam effect van creativiteit en sociale communicatie.’

Een ander klimaat

Vormgeefster Valentine Kempynck speelde al langer met het idee iets rond onkruid te maken. ‘Ik praatte hierover met een lerares beeldende kunst van de school en zij bracht me in contact met Eefke. Op dat moment was ik als kunstenares al werkzaam in het atelier van Scheld’apen (nu Het Bos), dus was ook de keuze voor een locatie al duidelijk.’ De ligging van de hangar, een soort ondergrondse afdeling van de stad, werkte inspirerend voor het thema. ‘Het zet je vanzelf aan het denken en voor je het weet word je deel van de omgeving.’

‘Het is belangrijk om buiten de school te werken, in een ander klimaat. ‘, treedt Eefke bij. ‘De afspraken worden anders, je krijgt mogelijkheden om andere regels te hanteren. Zeker voor onze doelgroep biedt dat een unieke gelegenheid om hen in een ontspannen sfeer zelfdiscipline aan te leren. Doordat de jongeren voelen dat we hen stimuleren tot zelfstandigheid en zelfredzaamheid kunnen ze nadien op school bijvoorbeeld op een meer volwassen manier het schoolreglement hanteren.’

Één artistiek geheel

‘Eerst hebben we gebrainstormd met de leerlingen over het thema. Wat is onkruid? Waarom maken we het? Hoe gaan we aan de slag in een ploegsysteem? … Daarna hebben we met behulp van een sjabloon tientallen grote brandnetelbladen gemaakt. De bladeren verfden we groen, we werkten ze af met een stikmachine en maakten nerven met de tip van een strijkijzer. Vervolgens lasten we metalen reuzenstengels met lasapparatuur. Dat alles hebben we geassembleerd tot één artistiek geheel: een reusachtige brandnetelplant. Geweldig dat we achteraf hebben mogen exposeren in De Roma in Borgerhout en het kunstencentrum CAMPO in Gent.’

Anders kijken

Zowel Eefke als Valentine benadrukken hun artistiek engagement. ‘Door samen een onkruid-kunstwerk te maken leer je elkaar anders kennen. Je schildert of last de hele dag samen, je doet dingen die je anders nooit zou doen. Werken met een stikmachine is zeker niet evident voor onze jongens! Je leert anders kijken. Je leert een mening vormen en uiten. Het was zelfs zo leuk dat de jongeren op het einde van het schooljaar op eigen houtje een feestje hebben georganiseerd met zelfgemaakte gerechten. Op deze manier ontmoetten we ook veel ouders.’ Kortom, een ervaring die je binnen de klassieke schoolmuren nooit op dezelfde manier kan bereiken.