Op de thee bij Marie Comparé
Nevele was een van de drie pilootgemeenten Buurten met erfgoed. Met de steun van lokale en regionale erfgoeddeskundigen en de erfgoedcel Meetjesland gingen leerlingen en leerkrachten van de tweede en derde graad van de Nevelse basisscholen op zoek naar de ongekende en onderschatte erfgoedparels in de eigen schoolbuurt.
De vrienden van het Slodderspook
Meester Dirk, Vrije Basisschool Sint-Gerolf: ‘Hoogtepunt van ons schoolproject was de erfgoedwandeling waarbij de kinderen historische figuren als pastoor De Craene, de stalknecht van het Roze Kasteel, weduwe Cornelis, een Romein, een soldaat aan de vaart, het Slodderspook en een molenaar aan de molen leerden kennen. De kinderen vertellen er nu nog over. De samenwerking met de andere scholen en de erfgoedpartners verliep goed omdat we veel van elkaar konden leren.’
Spoorzoekers
Meester Christophe, Vrije Basisschool Sint-Vincentius: ‘Met de leerlingen bekeken we welke bekende personen van Nevele een straatnaam hebben. Via sketches bliezen we hen nieuw leven in. We gingen op stap door Nevele om te zien wat er van onze oude gebouwen is overgebleven, wat er nu voor in de plaats staat of welke sporen nog naar die oude gebouwen verwijzen.
Het was boeiend om te vernemen welke accenten de leerkrachten uit de andere deelgemeenten legden. De regelmatige bijeenkomsten met de leerkrachten van de andere basisscholen in de gemeente waren op alle gebieden leerrijk: de verschillende manieren van aanpak, het doorspelen van achtergrondinformatie. Het was ook allemaal supergoed georganiseerd. Zonder de hulp van derden konden we nooit bereiken wat we nu hebben bereikt.’
De speelplaats van Trezeke
Juf Veerle, Gemeentelijke Basisschool Landegem: ‘Als afsluiter van ons erfgoedproject plantten de leerlingen een ‘Trezeke Meyers’-appelboom in onze schooltuin: een zeldzame lokale appelsoort die dreigt te verdwijnen. Het was interessant om te zien hoe andere scholen aan de slag gingen met de onderwerpen en ideeën die we tijdens het startmoment meekregen. Dat stimuleerde ons om met het lokale erfgoed verder te gaan. Het maakte meer los dan verwacht. We stonden eerst wat twijfelachtig tegenover een minder ‘exotisch’ thema als erfgoed, maar het heeft veel collega’s en kinderen geboeid. Als vervolg op het erfgoedproject plaatsen we ons nieuwe project ‘Pimp je speelplaats’ in het thema van het lokale erfgoed van Landegem. De leerlingen maakten een maquette met de te creëren speelhoeken, verwijzend naar bekende Landegemse figuren en begrippen.
Waaier van werkvormen
Juf Ingrid, Vrije Basisschool Sint-Paulus: ‘In de lessen Wereldoriëntatie pluk ik nu de vruchten van het erfgoedproject. De kinderen weten er nog zo veel over. Ik ben erg tevreden over Buurten met erfgoed, we kregen heel wat tips om erfgoed te introduceren, we zaten met veel partners samen die elk hun inbreng hadden, we werkten met erfgoed waar we eerder niet aan hadden gedacht en het project was niet alleen school- maar ook netoverschrijdend. Ik voelde mij echt gesteund in wat ik deed. De werkvergaderingen met de scholen en erfgoedwerkers verliepen vlot. De sfeer was ‘open’: iedereen kon er zijn ei kwijt. Tussen de scholen was er geen concurrentie. Het viel mij op dat er zo veel verschillende dingen gebeurden: van een project waar verschillende scholen aan deelnamen tot een enkeling die een hele wandeling met levende figuren voor de hele school uitstippelde. Het was een verrijking om met al die werkvormen kennis te maken. Volgend schooljaar werk ik het project verder uit. Hopelijk krijg ik mijn collega uit het derde mee. Met juf Kelly werk ik ideetjes uit voor de kinderen van het eerste leerjaar.’
Verbanden leggen
Meester Bart, GO! basisschool Klavertje 4: ‘Dit schooljaar kreeg het concept van hoe wij als leefschool rond erfgoed willen werken vorm. We kopieerden de kaart van Nevele op groot formaat. Leefgroepen die tijdens de lessen de Nevelse geschiedenis induiken, duiden de specifieke locaties op de kaart aan en delen dit via een tweewekelijks forum met de rest van de school. Tijdens de wekelijkse teamvergaderingen herinneren we de leerkrachten eraan om in hun lesmomenten verbanden met het lokale erfgoed te zoeken.’
Erfgoed op de kaart
André Bollaert, heemkundige kring Land van Nevele: ‘We krijgen nu regelmatig vragen over ons erfgoed en leerkrachten bezoeken ons erfgoedcentrum. Vroeger bleven die contacten met de scholen beperkt. Dat opent perspectieven voor de toekomst. We kunnen terugblikken op een zeer goede samenwerking en verstandhouding tussen ons, de scholen en de begeleiders. Ik denk dat de scholen het lokale erfgoed en de mogelijkheden ervan op de kaart hebben gezet.’
Een project als pompwater
Nele Van Uytsel, Erfgoedcel Meetjesland: ‘Je zag de ogen van de kinderen opengaan. Spelenderwijs ontdekten ze dat er ‘meer’ zit achter de gewone dingen als de straat waarin je woont. In het filmpje over het project vertelt een meisje dat ze in het klastoneel de rol speelt van Marie Comparé, een historisch figuur uit Nevele. Ze speelt die rol omdat ze in de Marie Comparéstraat woont. Ze ontdekt wie Marie is en waarom haar straat die naam draagt.’
Steffi Coppens, Erfgoedcel Meetjesland: ‘Het concept van Buurten met erfgoed is zo klaar als pompwater: je zet twee groepen bij elkaar - leerkrachten en erfgoedzorgers - en laat bottom-up ideeën naar boven borrelen. Vooraf weet je niet wat het eindresultaat zal zijn. Die aanpak steunt op het geloof dat als mensen met uiteenlopende deskundigheden samenwerken, er iets moois naar boven komt. En dat werkt.’
Nele: ‘Tijdens de workshops trokken de leerkrachten hun collega’s die er niet zoveel over wisten mee in het erfgoedverhaal van hun schoolomgeving. Toch wel verrassend dat de lokale leerkrachten en erfgoeddeskundigen elkaar amper kenden. Het is dan aan ons om als bruggenbouwer beide groepen samen te brengen.’
Steffi: ‘Buurten met erfgoed was voor ons een startpunt om lokaal onze educatieve werking uit te bouwen. We merkten ook dat we erfgoed breed moeten zien: niet enkel aandacht voor het roerende of immateriële, maar ook voor het onroerende, natuurlijke en persoonlijke erfgoed. Die combinatie is heel logisch want die verschillende vormen van erfgoed zijn complementair. We hopen alvast dat we ook andere gemeenten en hun scholen op weg kunnen helpen om een educatieve erfgoedwerking uit te bouwen.’
Buurten met erfgoed
Buurten met erfgoed is een project van het agentschap Onroerend Erfgoed i.s.m. Faro, CANON Cultuurcel, Educatie voor Duurzame Ontwikkeling, Heemkunde Vlaanderen, Herita, De Bardijnen en de regionale erfgoedcellen. Mooss vzw zorgt voor de creatieve begeleiding.
Wil je een eigen erfgoedproject opzetten in jouw gemeente? download dan het draaiboek voor trekkers!
Op zoek naar inspiratie? Ontdek onze tips voor meer erfgoed in de klas.