Persoonlijk zwerfgoed
Onder begeleiding van theatermaker Jim Maes mixten studenten Thuis- en bejaardenzorg/Zorgkundige aan het VISO Roeselare en bewoners (met dementie) van WZC Vincenthove hun persoonlijk zwerfgoed (foto’s, herinneringen, liedjes, gewoontes …) in een korte theatervoorstelling waarin ze samen een inkijk geven in hun dagelijks leven van vroeger en nu.
‘Take care kent verschillende betekenissen zoals ‘wees voorzichtig, let op, kijk uit’ maar ook ‘draag zorg voor jezelf, verzorg jezelf’. Twee mantra’s die mijn moeder me altijd meegaf als ik dagelijks het huis uit ging, maar ook van pas komen bij ijkmomenten in je leven: belangrijke levensstappen, ontmoetingen, belevenissen’, vertelt Hugo Verhenne van erfgoedcel TERF.
Een levensloopboek
‘Hieraan kleven dan meestal wel een aantal herinneringen in de vorm van foto’s, documenten, anekdotes, verhalen … persoonlijk zwerfgoed dat je al of niet digitaal vastlegt of in een dag- of levensloopboek neerschrijft en bewaart … en dat meestal samen verdwijnt met de persoon die uiteindelijk overlijdt.’
Het thema Zorg op Erfgoeddag was de ideale trigger om deze evolutie in kaart te brengen en te behouden. Twee vliegen in één klap dus: zorgen voor jezelf én je persoonlijke (zw)erfgoed!
‘We komen zo vaak mensen tegen maar er is zo weinig tijd om elkaar te ontmoeten.’
In dialoog
‘De leerlingen van VISO maakten voor zichzelf een lijst van herinneringen, 1 per levensjaar, als korte samenvatting van hun leven’, vertelt theatermaker Jim Maes. ‘Uit reminiscentiekoffers (koffers met oude gebruiksvoorwerpen) van erfgoedcel TERF haalden ze voorwerpen om gesprekken aan te gaan met bewoners van Woonzorgcentrum Vincenthove.’
In vervolggesprekken brachten ze thema’s aan als de koers, maar ook liefde, verliefdheid, seksualiteit … Thema’s van ontmoeten. Ze zochten naar mooie uitspraken, boeiende anekdotes, in een taal die hen verbond met de bewoners: het warme en doorleefde West-Vlaams.
Een collage aan herinneringen
Al dit materiaal versneden ze met hun eigen levensboek tot een collage waarbij herinneringen universele dragers zijn die ons verbinden. Maar ze stopten hier niet bij. Verder dan verbale verhalen, ontmoetten de leerlingen hun oudere tegenpolen in het fysieke veld: de aanraking bij het elkaar aankleden, de haren kammen, samen een selfie nemen. Het resultaat hiervan werd samengebald tot een performance.
De première ervan was te zien op erfgoeddag in het woonzorgcentrum zelf en een intieme gebedsruimte van de Arme Klaren kapel, een vroegere WOI-lazaret.
|
Het project Take care is een artistiek participatieproject van MUS-E Belgium en FARO. Take care is gericht op 17-jarigen en vertaalt het persoonlijke erfgoed van mensen. Kunstenaars inspireren de jongeren om te putten uit hun levensverhaal om tot hedendaagse creaties te komen. Dit traject bestaat uit een traject van zo'n 20 contacturen tussen de kunstenaar, de leerlingen van het secundaire onderwijs en hun leerkracht. Hoe persoonlijker hoe beter! Het artistieke erfgoedproject Take Care verbindt jongeren met ouderen, volwassenen en jongeren die een zorgnood hebben. Ze versterken elkaar en verbazen zich over gelijkenissen ondanks de grote verschillen in hun leven. Hun persoonlijke erfgoed wordt op een creatieve manier in de kijker gezet. Jongeren krijgen de kans om zich te verdiepen in het leven van iemand anders en persoonlijke belevingen te verbinden met herkenbare elementen uit hun eigen leven. |