Plaatselijk erfgoed en persoonlijke identiteit vinden elkaar in dit boeiende filmproject
Iedere leerling beschikt over talent en je hoeft niet altijd ver te zoeken om het te vinden. Die boodschap wil Vrije Basisschool Sint-Willibrordus uit Eisden meegeven aan haar leerlingen van 4, 5 en 6 in het project Ooit aan de Maas. Dat doen ze via een ontmoeting met streekauteur Marco Mariotti, een kennismaking met de plaatselijke geschiedenis in het Gallo-Romeins Museum in Tongeren én videoworkshops van Villa Basta.
Talentenverkenning is een belangrijke pijler in Vrije Basisschool Sint-Willibrordus. Voor leerlingen die thuis weinig kans hebben op vlak van cultuurbeleving ziet de school het als haar taak om leerlingen op regelmatige basis in contact te brengen met cultuur.
Lokaal
De basis van dit project is het boek Ooit aan de Maas van Marco Mariotti. Dit boek vertelt de geschiedenis van Maasmechelen. ‘Dat maakt het meteen concreet voor onze leerlingen’, zegt directrice Angelique Schoffelen. ‘Het lokale karakter geeft hen goesting in geschiedenis en laat zien dat geschiedenis geen ver-van-hun-bed-show hoeft te zijn.’ Zowel het vierde, vijfde als het zesde leerjaar lazen het boek, ontmoetten de auteur en gingen in de klas aan de slag met de thema’s uit het boek. Elk leerjaar legde daarbij eigen accenten, al naargelang van de leerdoelen. Terwijl het vierde leerjaar meer focuste op de geschiedenis van Maasmechelen – zoals bijvoorbeeld op hoe de deelgemeentes ontstonden - keken de kinderen van het zesde naar hun eigen (multiculturele) roots.
Voor het vijfde en zesde leerjaar kreeg het project na afloop van het auteursbezoek nog een tweede luik. Het vijfde leerjaar bezocht het Gallo-Romeins Museum in Tongeren. ‘Ook daar werd het meteen duidelijk dat er zich hier in de buurt een belangrijke geschiedenis heeft afgespeeld’, zegt Angelique. De twee klassen van het zesde leerjaar deden dan weer zelf aan geschiedschrijving tijdens drie creatieve videoworkshops van Villa Basta – opnieuw een organisatie uit de buurt.
‘Het lokale karakter geeft hen goesting in geschiedenis en laat zien dat geschiedenis geen ver-van-hun-bed-show hoeft te zijn.’
Kortfilms
Die focus op digitalisering was belangrijk voor Vrije Basisschool Sint-Willibrordus. ‘De leerlingen zijn enorm aangesproken door media en technologie’, zegt Angelique. ‘We wilden onderzoeken wat de mogelijkheden waren om met video aan de slag te gaan in de klas en daar professionele hulp voor inschakelen. De leerkrachten willen hier immers in groeien.’
Tips van directrice Angelique
- Blijf dichtbij. Daardoor laat je de leerlingen niet alleen zien hoeveel talent er in je gemeente zit en maak je de geschiedenis concreet, maar zo bespaar je ook vervoerskosten.
- Neem je tijd voor de brainstorm. Vaak hebben we de neiging om meteen uit de startblokken te schieten, maar je krijgt betere resultaten als je hier genoeg tijd voor uittrekt.
- Zorg ervoor dat het project gedragen is door je hele team. Stel het projectvoorstel daarom samen op.
- Het einde van het schooljaar is een drukke periode, plan dan niet te veel extra activiteiten in. Wij deden het wel omdat we de filmpjes op de proclamatie wilden gebruiken, maar de leerkrachten gaven aan dat de planning nogal druk was.
- Zorg voor een rode draad. Dat werkt motiverend en heeft een duurzamer resultaat dan losse activiteiten.
In een eerste sessie van Villa Basta brainstormen de leerlingen over het (geschiedkundige) verhaal dat ze willen vertellen in hun kortfilm en onder welke vorm ze dit willen doen (fictie of documentaire). Dat verhaal mocht heel dicht bij hun eigen leefwereld liggen. Eén groepje focuste op het mijnverleden, maar de anderen concentreerden zich op de geschiedenis van de school. Zo nam een groepje een interview af van een oud-kleuterjuf. ‘Was de school open tijdens WOII?,’ wilden de leerlingen weten en ‘welke impact had de leerplicht op de school?’.
Tijdens de opnames zijn de rollen verdeeld. Terwijl twee leerlingen het interview afnemen, zijn anderen verantwoordelijk voor het geluid, de regie en het beeld. Regelmatig wordt er ook van rol gewisseld, zodat de leerlingen met de diverse aspecten van een filmopname kunnen kennismaken. Ze krijgen daarbij een pak technische tips: waar positioneer je je onderwerp in beeld, hoe vermijd je schaduwen, hoe synchroniseer je beeld en geluid met behulp van een klapbord. ‘Dat boeide hen enorm’, zegt Angelique. ‘De leerlingen zijn heel handig met hun gsm, maar die info was nieuw voor hen.’
In een slotsessie monteren de leerlingen de kortfilms. Ook dat doen ze zelf. ‘Een boost voor het zelfvertrouwen’, vindt Angelique. Bovendien gaat het om vaardigheden die eerder maar weinig aan bod zijn gekomen tijdens hun schoolcurriculum. ‘De kortfilms worden getoond aan de ouders op de proclamatie, zo kunnen de leerlingen eens een heel andere kant van zichzelf laten zien.’
Nieuwe talenten
Naar de toekomst toe is het de bedoeling dat de leerkrachten in hun klas zelf aan de slag gaan met de nieuw verworven media skills. Maar in de eerste plaats hoopt Angelique dat de leerlingen zich realiseren dat er zich veel talent bevindt in de buurt en dat dit hen zal aanzetten om ook hun eigen talenten verder te exploreren. Kortom, Ooit aan de Maas moet toekomstig talent triggeren, zowel bij leerkrachten als bij leerlingen.
Wil jij ook samenwerken met een creatieve partner in jouw klas? Dat kan!
- De dynamoPROJECT-subsidie neemt voor jou de financiële drempels weg. Je krijgt tot 2000 euro voor jouw artistiek project op school. Lees de voorwaarden van een dynamoPROJECT.
- Ontdek de kunstenaars en cultuureducatieve organisaties op Cultuurkuur. Of kies je eigen partner in je schoolbuurt.
- Op zoek naar inspirerende voorbeelden van andere scholen? Doorzoek onze praktijkvoorbeelden op onderwijsniveau of discipline.
Versterk cultureel bewustzijn in de klas.
Wil je meer inzetten op cultuur in jouw klas? Ontdek hoe.
Culturele vaardigheden
waarnemen
- Tijdens de eerste sessie van Villa Basta bekeken de leerlingen een kortfilm die begeleider Annika Wallis zelf maakte over het lokale mijnverleden.
verbeelden
- Tijdens een brainstorm bepaalden de leerlingen welk verhaal ze wilden vertellen.
conceptualiseren
- Ooit aan de Maas was het overkoepelende thema waaronder de activiteiten werden ondergebracht en waarnaar elke externe partner regelmatig terugkoppelde.
analyseren
- Hoe was het toen en hoe is het nu? Een groepje leerlingen maakte een documentaire waarin ze hun eigen schoolervaringen vergeleken met die van oud-leerlingen.
Dragers
lichaam
- Technische tips over hoe je de camera het best vasthoudt.
voorwerpen
- Uitleg over de functie van een klapbord, gebruik statief, micro, headset, camera…
taal
- Opstellen van interviewvragen met aandacht voor: hoe formuleer je een goede vraag?
Grafische tekens
- Gebaren ontwikkelen om tijdens de opnames met elkaar te communiceren zonder geluid te maken.