Proeven van boeken
Basisschool Sint-Antonius in Eeklo besloot leeshonger heel letterlijk te nemen en liet de kleuters en de leerlingen proeven van boeken. Niet met vernuftige recepten uit de kookboeken van Jeroen Meus, wel met lees- en prentenboeken om van te watertanden. ‘Bij elk boek kan je passende hapjes vinden’, zegt Deborah Ingelrelst, zorgcoördinator en boekenjuf.
Juf Deborah hecht veel waarde aan leesplezier en wilde de leerlingen graag eens met andere ogen naar boeken doen kijken. ‘Tijdens een bijeenkomst van het boekenjuffennetwerk bracht iedereen een hapje mee om een boek voor te stellen’, zegt Deborah. ‘Zo groeide het idee om dit ook eens uit te proberen met de kinderen op school. De voorleesweek en de week van de smaak, die perfect op elkaar aansloten, waren daar de ideale gelegenheid voor.’ Elke klas werkte gedurende twee weken allerlei activiteiten uit rond boeken en zette op het einde van de rit zelf de koksmuts op.
Hapjesbox en proefkoffer
De klassen kregen van juf Deborah een literaire hapjesbox met een boek en een concrete suggestie om er culinair mee aan de slag te gaan. ‘Ik had voor elke groep een boek gekozen uit het boekenpakket dat de bibliotheek aan ons uitleende’, zegt Deborah. ‘Op de personeelsvergadering stelde ik elk boek voor met een hapje erbij en al gauw kwamen ook de leerkrachten zelf aanzetten met een aantal boeken.’ Deborah zag het thema heel breed. ‘Er zijn een heleboel leuke lees- en prentenboeken te vinden die op een of andere manier met eten te maken hebben. Van Kooksprookjes tot Olifantensoep, je kan zover gaan als je wil.’
De leerkrachten lazen de boeken voor in de klas en de kinderen gingen creatief aan de slag. De leerlingen knutselden reuzelolly’s, schreven gedichten en maakten toneelstukjes over de personages uit het verhaal. ‘Elke leerkracht ging zijn eigen weg’, zegt Deborah. ‘Bij het opzoekwerk over de auteurs en het klaarmaken van de ingrediënten kwamen ook andere lessen zoals ICT en rekenen van pas.’ Om de kleuters zo goed mogelijk voor te bereiden werd het project bij hen voorafgegaan door allerlei activiteiten rond gezonde voeding. Met de proefkoffer van Logo gezond+ konden ze naar hartenlust voelen en proeven. Als kers op de taart toverden ze de toonzaal van Adrem Keukens in Eeklo om tot een pop-uprestaurant.
Auteurs op bezoek
De school kreeg ook een aantal auteurs over de vloer die kwamen vertellen over hun ‘eetbare’ werk. Schrijfster Katrien Van Hecke liet de leerlingen van het eerste leerjaar smullen van een mix van vertellingen en kookworkshops. De tweede en de derde kleuterklas kregen bezoek van Veerle Derave, auteur en illustrator van Taart voor mama!. Met reuzepotloden en behangpapier toonde ze de kleuters op een speelse manier wat een tekenaar precies doet. ‘Samen met de kinderen bedacht ze een verhaal en maakte er live een tekening bij’, legt Deborah uit. ‘Zo zagen de kinderen een tafereel uit hun verhaal echt tot leven komen.’
In het vierde leerjaar droeg auteur Raf Missorten op een ludieke manier een aantal gedichten uit zijn bundel Snoepvraagjes voor. ‘De kinderen waren goed voorbereid’, vertelt Deborah. ‘De dichter was blij verrast toen de kinderen zelf al bepaalde gedichten kenden.’ Het zesde leerjaar kreeg de boeken van Bakkerij Bliss voorgeschoteld en leerde de kneepjes van het vak in een echte bakkerij. Bij bakker Bert maakten de kinderen overheerlijke koffiekoekjes.
Knutselen met de boekeneter
In aanloop naar het slotmoment voor de ouders deden de leerlingen en de leerkrachten hun best om de klassen leuk te versieren in het thema van hun boeken. Juf Deborah nodigde de leerlingen ook verschillende middagen uit om vrijblijvend te komen knutselen in de leesklas. ‘Met bladen uit oude boeken maakten we een papieren taart en bekleedden we paraplu’s’, vertelt Deborah. ‘Aan het begin van het knutselmoment las ik ook altijd een stukje voor uit De ongelooflijk bijzondere boekeneter.’
Literaire hapjesmarkt
Eind november was het tijd om al dat lekkers te delen met ouders en sympathisanten op een literaire hapjesmarkt. ‘Die dag heerste er een fijne drukte op school’, vertelt Deborah. ‘Iedereen was aan het koken en er hing een kakafonie aan lekkere geuren in de gangen. Dat samenhorigheidsgevoel was echt heel fijn.’ Eetbaar behang uit Sjakie en de chocoladefabriek, groentesla van Jules en erwtensoep uit De Prinses op de erwt, in alle klassen kon geproefd worden van overheerlijke hapjes.
Verkleed met een boekenpruik en een boekenschort leidde juf Deborah om en bij 800 bezoekers door de boekenpoort naar de verschillende klassen waar de hapjes uitgestald waren. ‘Om zeker genoeg hapjes te voorzien, hebben we met voorinschrijvingen gewerkt’, legt Deborah uit. ‘We raadden de ouders ook aan om in de klas van hun kinderen te beginnen.’ Boekhandel Pardoes organiseerde een mini-boekenbeurs op de hapjesmarkt. ‘Een bepaald percentage van de opbrengst mochten we besteden aan boeken voor de klas’, zegt Deborah.
Honger naar meer
‘We spelen met het idee om dit project om de drie jaar te organiseren, zodat alle kinderen meerdere keren kunnen deelnemen’, zegt Deborah. ‘De bedoeling was vooral om boeken op een plezierige manier bij de kinderen aan te brengen en om de collega’s en de ouders te stimuleren om vaker voor te lezen. De verhalen en de activiteiten zijn ook blijven leven bij de leerlingen. Ze vragen regelmatig of de Kooksprookjes en de boeken van Roald Dahl nog eens naar de leesklas komen.’ Basisschool Sint-Antonius heeft duidelijk honger naar meer boeken.
Tips van juf Deborah
- Kijk ruim, zowel in de keuze van de boeken als bij de verwerkingsactiviteiten. Proeven van boeken biedt oneindig veel mogelijkheden waar elke leerkracht mee aan de slag kan.
- Laat zoveel mogelijk ideeën van de leerlingen zelf komen. Zij kunnen zelf bedenken hoe ze de boeken op een leuke manier voorstellen aan de ouders.
- Nodig auteurs en illustratoren uit, zodat de verhalen echt gaan leven bij de kinderen.
- Richt een werkgroep op, zodat het organisatorische werk, zoals inschrijvingen en beheer van het budget, verdeeld kan worden.
- Organiseer een literaire hapjesmarkt waar alle sympathisanten kunnen kijken naar en proeven van het resultaat van de projectweken.