Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Netwerk Lezen op School
    • Inspiratiedag
    • Cultuurdagen
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweek
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. Punten en stippen: zo werk je aan muzische vaardigheden met kleuters

Punten en stippen: zo werk je aan muzische vaardigheden met kleuters

De instappers van basisschool Lambertzhoeve in Tildonk weten alles over puntjes, stippen en bolletjes. Ze kregen erover voorgelezen en gingen zelf aan de slag: stempelen, knippen, prikken, perforeren, schilderen … het kwam allemaal aan bod. ‘Zo zijn er heel wat nieuwe muzische technieken en ideeën de revue gepasseerd. Allemaal pasten ze binnen de vaardigheden die instappers moeten oefenen’, zegt juf Sabine Michiels.

Leerlingen stempelen met verf
Een leerling in de discodoos
Leerling stempelt met verf
Leerlingen in de discodoos
Leerling stempelt binnenkant van een doos
Kwallen in de kerstboom
Leerlingen stempelen buitenkant van doos
Leerlingen stempelt met aardappel

Vol verwondering luistert de klas van juf Sabine naar een 'Een boek vol puntjes' van Xavier Deneux. Ze zien hoe een paar puntjes plots veranderen in een glimworm of een slak. De kleuters gaan aan het fantaseren: wat kan je allemaal maken met puntjes? De mogelijkheden, toont Annelies Willems van Jonna vzw, zijn eindeloos. 

Zo begon het dynamoPROJECT 'Een wereld vol puntjes'. Juf Sabine is qua dynamo-ervaring niet aan haar proefstuk toe. ‘Ik vind dynamoPROJECTEN altijd erg verrijkend, zowel voor de leerlingen als voor mezelf. Ik sta al heel lang in het onderwijs en ben vanzelf veel bezig met knutselen en creativiteit, maar toch ontdek ik nog elke keer nieuwe technieken en materialen. Daarvoor doe ik het. Je bent nooit te oud om bij te leren.’

Je bent nooit te oud, en je bent nooit te jong. Ook bij de peuters is het enthousiasme groot. Annelies van Jonna vzw heeft amper plaatsgenomen in haar knutselhoek, of er dienen zich al twee-drie leerlingen aan om mee te doen. ‘Vandaag maken we kleurrijke kwallen’, legt ze uit. Op een strook papier tekenen en kleuren de peuters bolletjes of cirkels in allerlei kleuren. ‘Doe je er ook nog wat gele bij, Amy-Lee?’ Het meisje grijpt meteen het juiste potlood en tekent nog meer rondjes op haar blad. In een cilinder gevouwen en vastgekleefd, wordt dit strookje het lijf van de kwal.

Voor de tentakels heeft Annelies smalle stroken gekleurd papier bewaard: overschotjes van een vorig muzisch project. ‘Toen hebben we confetti gemaakt met de perforator. De kwallen krijgen nu dus tentakels met gaatjes erin.’ ‘Ik wil ook lijm doen!’ zegt Emily. Ze krijgt een penseel en een bakje met lijm, en Annelies toont haar waar de lijm moet komen. Ze gaat ijverig aan de slag.

Tips van de leerkrachten

Tips van juf Sabine

  • Sta ervoor open dat er iemand van buitenaf in je klas komt. Voor veel leerkrachten is dat een drempel. Maar als je goede afspraken maakt met de externe partner kan het alleen maar goed gaan!
  • Wees niet bang voor extra werk. Je moet natuurlijk wat tijd steken in een goede partner vinden, met die partner overleggen wat je precies wil, verwacht en hoopt, en een goed dossier opstellen. Maar als dat eenmaal achter de rug is, krijg je net heel veel in ruil.
  • Pik zoveel mogelijk op van je partner: in elk project pik ik ideeën of technieken op waar ik nadien zelf met mijn leerlingen mee aan de slag kan gaan.

 

Tips van begeleider Annelies

  • Vragen staat vrij. Durf te bellen naar een mogelijk interessante externe partner en stel vragen: wat hebben jullie te bieden, wat kunnen jullie op maat van onze leerlingen en school doen? De organisatie zal zelf ook vragen stellen: wat hebben jullie nodig? Wat zijn jullie thema’s? Waar hebben jullie zelf zin in? Zo komt er vast een interessant project uit de bus.
  • Werk in kleine groepjes. Elke maandag heb ik mijn knutselhoek in de klas. De leerlingen komen knutselen wanneer ze er zin in hebben. Daardoor zijn ze extra enthousiast: een stoeltje blijft zelden lang vrij. Door telkens met enkele leerlingen tegelijk te werken, kan ik ze ook allemaal genoeg aandacht geven.

‘Ik vind dynamoPROJECTEN altijd erg verrijkend, zowel voor de leerlingen als voor mezelf. Ik sta al heel lang in het onderwijs en ben vanzelf veel bezig met knutselen en creativiteit, maar toch ontdek ik nog elke keer nieuwe technieken en materialen’

Juf Sabine Michiels

Op maat van peuters

De aanleiding voor dit project was het prentenboek 'Een boek vol puntjes' van Xavier Deneud. ‘Toen ik dat boek zag, dacht ik meteen: “Hey! Daar kun je meer mee dan alleen voorlezen!” Puntjes, gaatjes, bolletjes … die combinatie is echt iets voor peuters’, vindt juf Sabine. Ze stapte ermee naar de Leuvense creatieve organisatie Jonna vzw, waar het idee meteen enthousiast werd onthaald. Met enkele scheppen van Jonna’s creativiteit en out-of-the-box-ideeën er bovenop kreeg het project al snel vorm.

Leerlingen schilderen samen

Wisselwerking

Zeven weken lang komt Annelies op maandagvoormiddag naar de klas, en is het al puntjes en bolletjes wat de klok slaat. ‘De leerlingen zijn altijd blij als ik binnenkom. Ik krijg telkens een warm welkom. Dat is fijn. En Sabine en ik werken heel aangenaam samen. Het is een echte wisselwerking’, zegt Annelies. ‘Zo werkte Sabine enkele weken terug met kartonnen dozen. Ze kwam zelf met het idee om een discodoos te maken en dus bedacht ik manieren om die met bolletjes en stippen aan te kleden. We hebben de binnenkant met gouden en zilveren stippen bezet, de buitenkant met felgekleurde bollen. Uiteindelijk konden de peuters in hun doos naar een muziekje gaan zitten luisteren.’ Een veelkleurige, ronddraaiende discolamp maakte de ervaring compleet.

De discodoos

Aansluiting bij leerplan

Floris troont me mee naar de kerstboom in de hoek van de klas. ‘Kijk!’ wijst hij. Er hangen maar liefst twee kwallen van zijn hand in de boom te pronken: ‘Ik heb dat gedaan, hé’, zegt hij trots. ‘Veel balletjes. Pfff … ik heb veel balletjes gekleurd.’ Hij plukt één van zijn kwallen uit de boom en geeft ze aan mij. ‘Helemaal boven hangen’, vraagt hij. ‘Daar!’

Juf Sabine: ‘Het is niet altijd even gemakkelijk om een creatief project uit te werken voor instappers. Niet elke organisatie wil immers met zulke kleintjes werken. Maar met Een wereld vol puntjes zitten we precies op hun niveau. Eigenlijk leren de leerlingen alles wat ze in de instapklas moeten leren: rechtdoor knippen, de kleuren herkennen en gebruiken, kleven en schilderen ... Maar dan net een tikje anders.’

'De leerlingen leren alles wat ze in de instapklas moeten leren: rechtdoor knippen, de kleuren herkennen en gebruiken, kleven en schilderen... maar dan net een tikje anders’

Juf Sabine Michiels

Leerlingen stempelen en schilderen samen

Wil jij ook samenwerken met een beeldend kunstenaar in jouw klas? Dat kan!

  • De dynamoPROJECT-subsidie neemt voor jou de financiële drempels weg. Je krijgt tot 2000 euro voor jouw artistiek project op school. Lees de voorwaarden van een dynamoPROJECT.
  • Ontdek de kunstenaars en cultuureducatieve organisaties op Cultuurkuur. Of kies je eigen partner in je schoolbuurt.
  • Op zoek naar inspirerende voorbeelden van andere scholen? Doorzoek onze praktijkvoorbeelden op onderwijsniveau of discipline.

Versterk cultureel bewustzijn in de klas.

Wil je meer inzetten op cultuur in jouw klas? Ontdek hoe.

CIS cirkel basis

Culturele vaardigheden

waarnemen

  • De leerlingen luisteren naar het verhaal van het prentenboek ‘Een boek vol puntjes’. Ze kijken naar de prenten en stellen vast dat er heel veel stippen en bolletjes in staan.
  • Voor een rustig momentje kruipen de leerlingen in de discodoos die ze zelf hebben gemaakt. Ze luisteren naar muziek en kijken naar de kleurrijke lichtbollen die over de ‘muren’ van de doos dansen.

verbeelden

  • De leerlingen maken nieuwjaarsbrieven. Ze krijgen een fles of glas, uitgeknipt uit gekleurd papier. Daarin prikken ze gaatjes met een priknaald. Ze kleven hun werkje op een kaart met lijm waarin goudverf is gemengd. Het goud schijnt door de gaatjes in het glas of de fles: tada! Champagne!

conceptualiseren

  • De leerlingen gaan aan de slag met noppenplastic. Ze beschilderen de plastic bolletjes met verf in verschillende kleuren en maken daarna afdrukken op papier: het resultaat is een schitterend bolletjespatroon. Terwijl ze aan de slag zijn, bespreken ze de kleuren: ‘Neem je nu rood? Waar is de groene verf? En kan er daarna nog geel bij? Heb je al paars gehad? Wat is jouw lievelingskleur?’

analyseren

  • Na het voorlezen bespreken de instappers het boek ‘Een boek vol puntjes’ van Xavier Deneud: waarover ging het boek? Wat voor puntjes, bolletjes en gaatjes hebben ze allemaal gezien? Wat vonden ze daarvan?

Dragers

lichaam

  • De leerlingen voelen zich geborgen in de ‘discodoos’. Het is er gezellig, er klinkt muziek, ze zien hoe de gekleurde lichtbollen van de discolamp over de wanden van de doos, maar ook over hun eigen armen, benen en buik en die van hun vriendje bewegen.

voorwerpen

  • De leerlingen knippen stroken papier met een schaar. Ze prikken gaatjes met een priknaald. Ze schilderen met een penseel.

taal

  • Terwijl de leerlingen knutselen, moedigen de juf en begeleider hen aan om materialen, technieken en kleuren te benoemen: ‘Knippen! Rood! Lijm! Bolletjes! Stempelen!’

Grafische tekens

  • Heel het project staat in het teken van bolletjes, cirkels, gaatjes - als het maar rond is! Zo stempelen de leerlingen met rietjes kleine, gekleurde cirkeltjes op papier.
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Ines Minten
Label
  • beeld
School VBS Lambertzhoeve
Organisaties JONNA vzw
Thema
  • beeld
  • taal(bevordering) en taalstimulatie
Sleutelcompetenties
  • Nederlands
  • Cultureel bewustzijn
Schooljaar 2021-2022
Projectverantwoordelijke Sabine Michiels

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →
2 leerlingen in museum met schilderijen

De Kunstbrug: verbind je school met een museum!

Zes jaar lang werkten M Leuven en de Mater Dei-school uit Leuven samen aan het project De Kunstbrug. De bedoeling was na te gaan of kunst kan helpen om kinderen meer zelfvertrouwen te geven.

Lees meer
Leerling houdt boek omhoog

'Alles komt goed, altijd': creatief aan de slag rond jeugdliteratuur via druktechnieken

Met een jeugdboek als vertrekpunt ging kunstenares Joke Van Canneyt met de leerlingen van het vijfde leerjaar van VBS Heilig-Hartcollege in Heist-op-den-Berg aan de slag met allerlei druktechnieken. ‘Een project met een externe partner kan leerlingen én leerkrachten veel deugd doen.'

Lees meer
Leerling staat op stoel tijdens poëzie-opdracht

Deze OKAN-leerlingen brengen zelfgeschreven poëzie in beeld

Een OKAN-klas van het GO! technisch atheneum Brugge ging aan de slag met poëzie en beeld. Begeleid door twee dichters en een illustrator associeerden en verzonnen ze erop los. De uiteindelijke resultaten kwamen op een tentoonstelling in de bib te hangen, te bewonderen door heel de stad.
Lees meer
Close-up van partituur/liedjestekst

Daar zit muziek in: zingend Nederlands leren in NT2!

Een NT2-koor oprichten om op een muzikale, ongedwongen manier Nederlands te leren. Dat idee schuilt achter Daar zit muziek in, een dynamoPROJECT van GO! CVO Antwerpen. Leerkracht Nederlands aan anderstaligen en taalpromotor Nele Van fraeyenhove knoopte er een samenwerking met de muziekacademie van...

Lees meer
Geschminkte leerling kijkt recht in de camera

Deze vierdejaars leren zichzelf én elkaar kennen dankzij improvisatietoneel

Aan het GO! Atheneum Aalst werken de leerlingen van het 4e jaar ASO samen aan een totaalspektakel geïnspireerd op het boek Alice in Wonderland. 15 leerlingen, afkomstig uit verschillende richtingen, kozen voor de module toneel. Samen met theatermaker Tom De Bleye van theatergezelschap Larf! ontdekte...

Lees meer

Nieuws in de kijker

Laureaten Beste Boekenjuf/meester 2023 zijn bekend

De prijs voor Beste Boekenjuf/meester wil waardering schenken aan leerkrachten basisonderwijs die een concrete en...

arrow leftliteratuur en leesmotivatie
Lees meer
Emailadres UITID invullen om met Burgerprofiel te koppelen

Aanmelden voor onderwijspersoneel via 'Mijn Burgerprofiel'

Als onderwijspersoneel moet je nu aanmelden met je ‘Burgerprofiel’. Dit is een veilige en individuele manier om je...

Lees meer
Leerkrachten zitten tegenover elkaar en stellen vragen aan elkaar in het kader van een speeddate

Eerste ontmoetingsdag voor startende Kunstkuren - 9 juni '23

Op 1 september 2023 starten in Vlaanderen 100 nieuwe Kunstkuren. Ben jij één van hen? Kom dan zeker op 9 juni naar de...

arrow leftKunstkuur
Lees meer
logo Poëziesterren secundair

Ontdek de winnaars Poëziesterren secundair onderwijs 2023

35.000 leerlingen uit de eerste en tweede graad van verschillende Vlaamse en Brusselse scholen stemden tijdens de week...

Lees meer
cover No guts no glory, Fred Wartna

WIN een boek over kunst in het hart van het onderwijs

Stel dat de kunstvakken eens niet het toetje op school zijn op vrijdagmiddag als alles gedaan is, maar dat je op...

Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf meteen in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, ondersteuningen en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief twee keer per maand in je mailbox verwachten.

 
 

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement Onderwijs en Vorming

Koning Albert II-laan 15, postbus 134

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Contact
  • Cookieverklaring
  • Toegankelijkheidsverklaring
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs