PUSH | Wat een push met je leven kan doen
De leerlingen van de Vrije Basisschool De Wemelweide in Watermaal-Bosvoorde speelden mee in de opera PUSH. Een opera geïnspireerd op het waargebeurde verhaal van Simon Gronowski. Simon is 11 jaar wanneer zijn moeder hem helpt ontsnappen uit een deportatietrein onderweg naar het concentratiekamp van Auschwitz. Met het operahuis de Munt maakten ze er samen een uiterst professionele opera van die je niet snel zal vergeten!
‘Om de 2 jaar maakt de 3de graad werk van herinneringseducatie. Vaak gaat dit over de WO I en WO II of de geschiedenis van Brussel, de stad waar onze leerlingen leven’, vertelt meester Ronald Jozef, directeur van Vrije Basisschool De Wemelweide. ‘We werken volgens een vast stramien: eerst beleven de leerlingen iets, dat wordt creatief in de klas verwerkt en uiteindelijk aan andere klassen en/of externen getoond.’
‘Bovendien vinden we het belangrijk onze leerlingen in contact brengen met activiteiten die hen vormen tot wereldburgers. Het gaat daarbij om activiteiten en projecten buiten de school, die de visie en de cultuur van onze leerlingen verruimt.’
‘Voor de verticale leerlijn hebben we het vak muzische vorming opgedeeld per domein per graad. De focus van de 3de graad ligt op muziek. Zo volgt het 5de leerjaar jaarlijks een workshop begeleid door de Munt, gevolgd door het bijwonen van een echte operavoorstelling. Door deze samenwerking groeide het idee om samen een operavoorstelling te maken die in De Munt opgevoerd werd.’
‘Een operaproject brengt meer met zich mee dan enkel muziek. Zo wordt het mogelijk gemaakt om te werken aan een groter geheel, een multimediaal project, waarbij elke leerling zich kan ontplooien vanuit zijn eigen talent en mogelijkheden.’
Alles begint bij een ontmoeting
Holocaust-overlever en Brusselaar Simon Gronowski ontmoette componist en dirigent Howard Moody op de voorstelling van Sindbad in de Munt. ‘Deze ontmoeting was het startsein voor Push’, vertelt Linda Lovrovic, coördinatrice Nederlandstalige projecten van de Munt. ‘Push is gebaseerd op het verhaal van Gronowski, die in 1943 vanuit Kazerne Dossin op transport werd gezet richting Auschwitz. Doordat zijn moeder hem van de trein duwde, wist Simon te ontsnappen. Deze opera wilden we graag met de leerlingen uitwerken!’
Voorbereidingen op school en in de Munt
‘In de klas werd eerst de geschiedkundige achtergrond goed voorbereid. In de lessen werkten we rond thema's als vrijheid, verzet, discriminatie ... vroeger en vandaag. De leerlingen ontmoetten de componist Howard Moody en ontdekten de muziek samen met hem. Ze nodigden Simon Gronowski via een brief uit, die op hun verzoek een namiddag met hen doorbracht in de klas. Ook brachten ze een bezoek aan de Kazerne Dossin in Mechelen. Voor de derde graad heeft de educatieve dienst van de kazerne rond het verhaal van Simon een rondleiding en een educatief lespakket met prentenboek uitgewerkt.’
‘Vanaf de maand oktober oefenden de leerlingen elke dinsdagvoormiddag in De Munt’, vertelt Linda. ‘Tijdens de wekelijkse workshops beweging, stem en emotie, geleid door medewerkers van de Munt en met pianobegeleiding, kreeg elke leerling ruim de tijd om zijn muzisch talent verder te ontwikkelen’. Alles werd in het Engels gezongen, best wel spannend!’ vult meester Ronald Jozef aan. ‘Toch lukte het al erg goed om de woorden met het juiste Britse accent uit te spreken en om de hoge noten aan te houden. We deden ook dramaoefeningen waarbij we ons zo goed mogelijk probeerden in te leven in onze rol van oorlogsgevangenen. Eind december gingen de leerlingen ter inspiratie naar de operavoorstelling ‘Don Pasquale’ in de Muntschouwburg kijken.’
De opera Push werd meer dan een miraculeus oorlogsverhaal. Het stuk overstijgt de historische feiten en vertelt ook aan de hand van projecties over oorlog, gevangenen en vluchtelingen van gisteren en vandaag.
Samenwerken met echte professionals!
‘Vervolgens ging regisseur Benoît De Leersnyder met de leerlingen aan de slag’, vertelt Linda. ‘Nog steeds met de eerdere medewerkers van De Munt die de leerlingen het hele traject bleven begeleiden. Benoît keek naar de vaardigheden en de talenten van de leerlingen en paste het operastuk daaraan aan.
Ook kwamen de Kinder- en jeugdkoren van de Munt, het gemengd koor van volwassenen (waaraan ook ouders en familieleden van het kinderkoor deelnamen) en de drie solisten er bij. Eén van die solisten is een oud-leerlinge van meester Ronald Jozef en leerde o.a. via een workshop in de klas De Munt kennen. Ze sloot zich aan bij het kinderkoor en zo belandde ze in het professionele operacircuit. Wat een push met je leven kan doen!’
In maart was het eindelijk zo ver. Het kamermuziekensemble van de Munt vervoegde zich aan het geheel en samen zorgden ze voor 8 uiterst professionele en adembenemende voorstellingen waar je kippenvel van kreeg. Zelfs koningin Mathilde kwam kijken naar het resultaat van het harde werk en ontmoette de leerlingen. Ze heeft na afloop de koning overtuigd om ook te gaan kijken!
Evaluatie
‘Tussendoor en nadien werd over dit project gereflecteerd in de klas maar ook tijdens bijeenkomsten in De Munt. Hierbij werd terug gekoppeld naar positieve punten en werkpunten. Daarmee gingen we dan aan de slag. Zo hebben de leerlingen niet enkel zichzelf beter leren kennen, maar ook een kant gezien van hun klasgenoten die voor hen onbekend was.’
‘Wat attitude, volharding, normbesef, veerkracht en concentratie betreft hebben de leerlingen een hele weg afgelegd. We zagen hen groeien naargelang de opvoering dichterbij kwam.’