Sticky Drama: leerlingen dichten en discussiëren met Dominique De Groen

De Scholen Da Vinci in Sint-Niklaas hechten veel belang aan poëzie-onderwijs. Met de filosofie van Cultuur in de Spiegel in het achterhoofd, laten ze hun leerlingen graag uitgebreid van poëzie proeven. Heel geregeld halen ze daarom ook dichters naar de school. ‘We hebben eerder samengewerkt met Ellen Deckwitz, Carmien Michels en Charlotte van den Broeck. Voor dit project hebben we Dominique gevraagd’, vertelt leerkracht Nederlands, Engels en Frans Peter Cockelbergh.

‘Mijn collega Bas Matthynssens en ik leerden Dominique kennen tijdens een onderzoeksproject voor de Universiteit Gent. We zaten meteen op dezelfde golflengte. Daarom hebben we haar als partner voor ons dynamoPROJECT gevraagd.’

Samen rijden

‘Het is voor deze projecten nooit onze bedoeling om iemand voor een eenmalige workshop te vragen’, zegt Peter Cockelbergh. ‘We vinden het belangrijk om samen een traject te rijden. Zo kunnen we ook samen reflecteren en onze expertise bundelen.

‘Als het klikt tussen de betrokkenen, verlopen zulke gesprekken vlot. In plaats van steriel afspreken wordt het brainstormen en ideeën pingpongen. Dat is aangenaam, omdat je elkaars ideeën voortdurend verder ontwikkelt. Wij zijn zo tot een lange lijst voorstellen gekomen, die we vervolgens verfijnden tot het project op punt stond.’

Analyseren en ervaren

Eerst doken de leerlingen in de poëzie. In duo’s of trio’s kozen ze één van de drie bundels die Dominique op dat moment al gepubliceerd had: Shop girl, Offerlam of Sticky Drama. ‘We hebben hen de poëzie zelf laten analyseren en ervaren. Ze kregen een viertal lestijden waarin ze zelfstandig aan de slag gingen, met de leerkrachten als begeleidende co-teachers. Wij circuleerden voortdurend, beantwoordden vragen of hielpen hen voort als ze vastzaten. Ook reflectie was hier belangrijk.’

Bij dit onderdeel kon de school gemakkelijk verscheidene vakken betrekken, al helemaal omdat de poëzie van Dominique erg maatschappelijk en politiek geladen is: er komen allerhande thema’s in aan bod. De leerkrachten legden verbanden waar ze maar konden. ‘In de Engelse les hadden we het over dystopische romans, een onderwerp dat ook Dominique erg interesseert. We hebben daarom enkele teksten die haar boeien in de lessen betrokken. Een collega gebruikte een gedicht uit Sticky Drama in een les Cultuurwetenschappen over ecologie, omdat het gedicht daar eveneens over ging. Zo groeide ook het vakoverschrijdende luik organisch.’

'We vinden het belangrijk om samen een traject te rijden. Zo kunnen we ook samen reflecteren en onze expertise bundelen.'

Peter Cockelbergh - leerkracht talen

Ontmoeting

Daarna kwam Dominique naar de school. In elk van de vijf betrokken klassen gaf ze een lezing-performance, en nam ze uitgebreid de tijd om met de leerlingen te praten: hoe kom je als jonge dichter aan de bak? Welke vooropleiding had ze genoten? Welke dichters hebben haar beïnvloed? Waar was ze nu mee bezig?

Zelf schrijven

‘Vervolgens gingen de leerlingen aan het schrijven op basis van vier recepten die Dominique voorstelde en die we ook weer samen voorbereidden’, zegt Peter.

De ervaring was voor elke leerling anders. Wie sowieso van schrijven hield, haalde zijn of haar hart op. Anderen kwamen ver uit hun comfortzone. ‘Maar het feit dat Dominique erbij was, deed veel. Een jonge dichteres met al enkele bundels en prijzen op haar naam las hun werk en gaf feedback. Dat zorgt voor een bijzondere sfeer die je anders niet kunt creëren in een klas.’

Eigen bundeltjes

In een laatste fase experimenteerden leerlingen die er zich kandidaat voor stelden met publicatievormen: ze maakten zelf bundeltjes of magazines. ‘Achteraf gezien was dat het moeilijkste onderdeel van het project. De leerlingen waren tevreden en het was een fijn moment. Maar we hadden wat praktische problemen om aan al het materiaal te geraken en we hadden nog wat extra tijd kunnen gebruiken. Ook dat ondervinden is echter interessant: een volgende keer pakken we het dan gewoon net iets anders aan.’