Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Netwerk Lezen op School
    • Inspiratiedag
    • Cultuurdagen
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweek
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. Theaterstuk ‘Wij, Mens’ verenigt cursisten van alle leeftijden en culturen

Theaterstuk ‘Wij, Mens’ verenigt cursisten van alle leeftijden en culturen

Met ‘Wij Mens’ zette het Centrum voor Basiseducatie Leerpunt (Gent-Meetjesland-Leieland) samen met Victoria Deluxe een volwaardig theaterstuk neer. Meer dan dertig cursisten uit verschillende opleidingen vertelden met woord, beeld en geluid hun verhaal. Initieel lag de focus op taal, maar het project groeide uit tot een unieke kans om talenten te tonen, uit te nodigen tot zelfexpressie en te verbinden.

Betoverende live muziek vult de ruimte. Eenendertig mensen van zeventien verschillende nationaliteiten tussen de negentien en zevenenzeventig jaar oud vullen elkaar aan op de scène.

Ze vinden een gemeenschappelijke taal in woord, dans en zang. We zien en horen in ‘Wij, Mens’ persoonlijke verhalen uit Ghana, Eritrea, Syrië en Wondelgem. Voor universele thema’s als reizen, liefde, feest en verdriet zijn er niet altijd woorden nodig.

‘Via sectoruitwisseling binnen de centra voor basiseducatie zagen we een voorbeeld van een succesvolle theaterproductie met cursisten en collega's uit Turnhout met HETGEVOLG’, zegt educatief medewerker Stien Van Opstal. ‘Het inspireerde ons om de inhoud van de modules samenwerken, handelen in groep en zeker zijn van jezelf aan een creatief project te koppelen. Als extra doel stelden we het verbeteren van non-verbale communicatie.’

'Het sociaalartistieke Victoria Deluxe was de ideale partner. Zonder hun hulp hadden we wel toneeltje kunnen spelen, maar nu hebben we echt theater gemaakt.’

Stien Van Opstal - educatief medewerker

Na een oproep bij cursisten uit alle opleidingen kwamen er maar liefst honderdzeventig reacties. Een maand later bleven er nog achtendertig over. ‘Het tartte onze verbeelding dat zoveel mensen zich wilden engageren’, zegt Stien. ‘De cursisten hebben nood aan originele werkvormen en manieren om zich uit te drukken.’

Eindeloos engagement

‘Victoria Deluxe was echt een fantastische partner’, zegt Stien. ‘Er waren geen grenzen aan hun engagement en ze wisten heel goed waar ze mee bezig waren. Door hun passie en verbindend werk zorgden ze ervoor dat iedereen zich thuis voelde. Vanuit gelijkwaardigheid focusten ze op mogelijkheden in plaats van op tekorten.’

Regisseurs Sara Vilardo en Klaas De Roo repeteerden dertien maandagnamiddagen met de cursisten. De eerste maand deden ze losse workshops. Zo was er een speeddate waarbij ze persoonlijke dingen deelden. Met de input die naar boven kwam gingen ze verder aan de slag.

‘Omdat we vaak werken met mensen die geen Nederlands spreken integreren we al veel interactiviteit en lichaamstaal in de lessen. Dit project geeft zeker inspiratie tot meer. Zo vormden de acteurs in de voorstelling letters met hun lichamen. Het is heel interessant om dat opnieuw te doen tijdens de lessen. Ook de visuele ondersteuning met tekeningen en foto’s gaan we zeker nog gebruiken.’

Gemeenschappelijke taal

Sara, Klaas en de muzikant van Victoria Deluxe gingen met de cursisten op zoek naar verschillende communicatiemanieren. ‘Ze legden alle puzzelstukjes bij elkaar en maakten een rode draad van de universele thema’s’, vertelt Stien. ‘Alle teksten, muziek en dans kwamen van de cursisten zelf. Sara en Klaas waren echt sponzen en stonden overal voor open. Ze zorgden ervoor dat iedereen die deelnam een verhaal kon vertellen.’

‘Wat vertrok van kleine groepjes leeftijdsgenoten, landgenoten en klasgenoten veranderde in WIJ, de acteurs, mensen. Samen spelen deed de verschillen wegebben. We verstaan elkaar niet altijd, maar dat hoeft ook niet. Samen zoeken naar oplossingen lukte wel.’

Stien Van Opstal - educatief medewerker

Ongeziene talenten

Dankzij de Stadsdagen kon de groep de professionele zaal Minnemeers van NTGent gratis gebruiken. Daar speelden ze de voorstelling drie keer voor meer dan honderdvijftig bezoekers. De leerlingen droegen elkaar letterlijk en figuurlijk. Ieder kreeg de ruimte om zich te uiten. De combinatie van de sterke verhalen, beelden, dans en ritmes tilden het geheel naar een professioneel niveau.

‘Dit soort projecten legt talenten bloot’, zegt Stien. ‘In het begin wilden we enkel op taal focussen, maar dan had niemand geweten wat voor talenten er in de groep zaten. We hadden dan misschien alleen opgemerkt dat de danser niet goed Nederlands sprak en de module moest overdoen … Nu heeft iedereen gezien dat hij een topdanser is.’

De begeleiders merken dat er vooral veel spreekdurf, zelfvertrouwen, taalexpressie en cultuurontwikkeling bleef hangen bij de deelnemers. Zelf verklaren de cursisten dat ze er een heel positief gevoel aan overhouden. Ze mochten zichzelf zijn, aanvaardden elkaar en durfden opkomen voor zichzelf.

Tips van Stien

  • Maak een scenario met beelden en foto’s voor weinig taalkundige studenten.
  • Begin op tijd met de voorbereiding. Voor zo’n groot project heb je (financiële) middelen nodig en een duidelijke planning. Iedere maandagvoormiddag hielden we een vergadering met de begeleiders van Leerpunt, de regisseurs, de leiding van Victoria Deluxe, een stagiaire en de muzikant. Na de repetitie zaten we een uur samen om te evalueren.
  • Zorg voor goede psychosociale ondersteuning. Persoonlijke verhalen maken heel wat los.
  • Wees onzichtbaar als begeleider. Het zijn de acteurs die mogen schitteren.
  • Zorg er achter de schermen voor dat alles heel vlot verloopt zodat de artiesten zich op het creatieve kunnen richten
  • Pas gedragsregels vanuit het onderwijs toe om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen

Foto's © Maarten D’Hoop

Culturele vaardigheden en dragers

Wil je meer inzetten op cultuur in jouw klas? Ontdek de theorie Cultuur in de Spiegel.

CIS cirkel basis

Culturele vaardigheden

waarnemen

  • tijdens de workshops en repetitiemomenten met Victoria Deluxe luisterden de cursisten naar elkaars verhalen en muziek. Ze zagen elkaars talenten en maakten kennis met verschillende culturen en talen.

verbeelden

  • samen met de cursisten zochten de regisseurs naar manieren om te communiceren zonder verbale taal. Ze deden dat door dans, gebaren, tekeningen en gezichtsuitdrukkingen.

conceptualiseren

  • elke cursist zette een eigen verhaal om in theater. Ze drukten hun gedachten en gevoelens uit in zelfgemaakte teksten, muziek en beelden. Om hun route naar België te vertellen gebruikten sommige cursisten een spoor van stenen.

analyseren

  • de cursisten bespraken in groep wat ze hoorden. Door te luisteren naar elkaar vonden ze de gemeenschappelijke thema’s die de rode draad vormden van de voorstelling.

Dragers

lichaam

  • de acteurs vormden letters met hun lichamen. Ze gebruikten houdingen, gebaren en dans om universele thema’s zoals rouw, vriendschap en liefde uit te beelden.

voorwerpen

  • tijdens de voorstelling gebruikten de acteurs touwen, stenen en schilderijen om hun boodschap krachtiger te maken.
  • Ze leerden hoe een professionele theaterzaal met belichting werkt. ‘Wij, Mens’ werd mooi voorgesteld in een boekje dat uitgedeeld werd aan de bezoekers.

taal

  • onder de deelnemers waren heel wat anderstaligen die Nederlands spraken in de voorstelling. Er kwamen ook verschillende andere talen aan bod, zowel gesproken als geschreven op papier of op de grond.
  • Er was aandacht voor het woord ‘mama’, dat vertaald werd in verschillende talen en over bijna de hele wereld hetzelfde klinkt.

Grafische tekens

  • om de niet-Nederlandstaligen te ondersteunen zorgden de begeleiders voor een scenario zonder letters, volledig gemaakt met foto’s en tekeningen. Tijdens de voorstelling waren er universele gebaren zoals handen schudden of een knuffel geven.
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Natacha Michiels
School CBE Ligo Gent-Meetjesland-Leieland
Organisaties Victoria Deluxe
NTGent schouwburg
Onderwijsniveau
  • Volwassenenonderwijs
Thema
  • drama en theater
  • interculturaliteit
  • intergenerationeel
  • taal(bevordering) en taalstimulatie
Sleutelcompetenties
  • Lichamelijke en geestelijke gezondheid
  • Sociaal-relationele competenties
  • Cultureel bewustzijn
  • Burgerschap
  • Zelfbewustzijn
  • Duurzaamheid
  • Nederlands
Schooljaar 2018-2019
Projectverantwoordelijke Kaat Verheeke

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →
Leerling werkt aan muzieknummer op iPad

Songs & Beats leren BuSo-leerlingen plannen en samenwerken

Muziek, dat was het onderwerp waar de leerlingen van Sint-Gregorius in Gentbrugge vooral rond wilden bijleren in hun keuzemodule. De school zag hierin een uitgelezen kans om te werken rond planning en samenwerking: twee vaardigheden die niet evident zijn voor leerlingen met ASS. Samen met Tim Wuyts...

Lees meer
Leerling gaat creatief aan de slag met literatuur

Creatief omspringen met meertaligheid? Breng een schrijver in je klas!

In 2021 lanceerde de Vlaamse Gemeenschapscommissie Kunstenaars in de klas, een oproep om kunstprojecten te stimuleren in het Nederlandstalig secundair onderwijs. Een van de projecten die subsidies ontving, is de samenwerking tussen schrijver Arno Boey, het Atheneum Brussel en internationaal...

Lees meer

Leerkrachten én leerlingen ontdekken hun creativiteit tijdens Kunstkuur

Expertisedeling tussen leerkrachten. Muzisch sterker in de schoenen staan. De leerlingen laten kennismaken met de academie en met het plaatselijke Gemeenschapscentrum De Zeyp. Hun culturele blik verruimen. Hen de kans geven om hun creativiteit te ontdekken én te tonen… Het lijstje doelen waar de...

Lees meer

Het moois dat ontstaat als er ruimte is voor toeval en experiment

‘Vaak kiezen leraren op school nog voor sterk afgebakende muzische opdrachten. Dan is het fijn als zij én hun leerlingen, samen met een dko-docent, kunnen ontdekken wat voor moois er ontstaat als er ruimte is voor toeval en experiment.’ Aan het woord zijn Simon Vermeulen en Goedele Pauwelyn...

Lees meer
Leerlingen zitten in de klas en houden boomwhackers vast waarmee ze musiceren.

Leerstof herhalen, verdiepen en verwerken via beeld, dans en woord? Deze Kunstkuur toont hoe het kan

Tijdens muzische vorming dansen ze hoofdletters of zingen ze het verloop van de Eerste Wereldoorlog in een marslied. De krantenartikels die de leerlingen in de taalles schreven? Die gieten ze in een mediageniek journaal. Zo wekken Anke Vrinssen van Kunstacademie Dilsen-Stokkem en leraren Els Coox en...

Lees meer

Nieuws in de kijker

logo Poëziesterren secundair

Poëziesterren voor secundair onderwijs

De Poëziesterren geven poëzie een prominente plaats in het secundair onderwijs.

arrow leftpoëzie
Lees meer
Meisje houdt verfborstels voor gezicht vast

Kunstkuur: nieuwe aanvraagronde schooljaar 2023-24

Van 1 december 2022 tot 15 februari 2023 kan je je aanvraag indienen.

arrow leftKunstkuur
Lees meer
Inspiratiedag 2022

9/2 - Online infosessie Cultuurkuur voor organisaties

Hoe kan je als cultuurorganisatie Cultuurkuur inzetten om je scholenaanbod bekend te maken? In deze infosessie kom je te...

Lees meer
cover Seneca Kunst van het geven

WIN het boek 'De kunst van het geven'

Vincent Hunink verzamelde belangrijke delen uit Seneca's De Beneficiis over gunsten en het geven.. Maak kans op 1 van 3...

Lees meer
Mensen zitten in vergadering

Kom op SPREEK(k)uur!

Heb je een vraag over een (toekomstig) dynamoPROJECT of zoek je een kritisch klankbord voor je creatief project op...

Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf meteen in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, subsidies en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief twee keer per maand in je mailbox verwachten.

 
 

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement onderwijs & vorming

Koning Albert II-laan 15

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Contact
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs