Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Netwerk Lezen op School
    • Inspiratiedag
    • Cultuurdagen
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweek
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. Van fotografie naar schilderkunst | Studenten lerarenopleiding kijken naar hun omgeving en creëren eigen kunst met een verhaal

Van fotografie naar schilderkunst | Studenten lerarenopleiding kijken naar hun omgeving en creëren eigen kunst met een verhaal

Gilles Van Schuylenbergh creëerde het grootste kunstwerk van Vlaanderen voor de gevel van hogeschool Odisee in Nieuwerkerken (Aalst). Zo werd hij meteen de ideale partner voor een dynamoPROJECT.  Hij maakte de studenten lerarenopleiding lager onderwijs wegwijs in zijn beeldtaal en die van andere kunstenaars. En hij liet hen speuren naar kleine verhalen die ze in een eigen creatie omzetten.

Wie was er beter geplaatst dan Gilles Van Schuylenbergh om als externe partner een dynamoPROJECT in Odisee te begeleiden? Zijn werk A Time and Space Odisee prijkt sinds april 2019 aan de gevel van de hogeschool. Een halve kilometer aan langwerpige beeldstroken nemen de toeschouwer mee op ontdekkingsreis in en rondom de school. In elk lokaal, elke ruimte nam hij foto’s: ‘Die gebruikte ik om een portret van Odisee te maken.’ Met een digitale collagetechniek bracht hij de foto’s weer samen, de collages bewerkte hij met verf. ‘A Time and Space Odisee bestaat uit drie heel lange stroken, die je haast kunt lezen als een beeldverhaal zonder tekst.’

‘De studenten zagen zijn werk elke dag en hadden er hun mening over. Die link met de school vonden we belangrijk.’ Lerarenopleiders Veerle Van Cromphaut, Elfi Van Keymeulen en Chris Droessaert legden alle puzzelstukjes samen en nodigden de kunstenaar uit.

Beeldtaal

Kunst is er voor iedereen, vindt Gilles Van Schuylenbergh. ‘Je hoeft geen kok te zijn om van een lekker gerecht te genieten. Net zomin hoef je kunsthistoricus te zijn om een kunstwerk mooi te vinden.’ Vanuit die visie begint voor de kunstenaar alles, dus ook een dynamoPROJECT. Vooraf bezochten de studenten de tentoonstelling Beyond Bruegel: een ideaal aanknopingspunt. ‘Op Instagram beoordelen we een beeld in één oogopslag. We liken het -of niet- en kijken er dan nooit meer naar. Op Bruegels Kinderspelen gebeurt daarvoor te veel, hij gebruikt een heel verhalende beeldtaal. Bij mij is het net zo: mijn werk geeft je niet één, maar veel verschillende perspectieven.’

Wat is beeldtaal? Wat is er bijzonder aan de beeldtaal van Gilles? Welke kunstenaars hebben hem beïnvloed? In zijn introductieworkshop gaf hij de studenten alvast enkele instrumenten in handen om naar kunst te kijken.

'Je kunt als leerkracht externe expertise naar je klas halen en zo jezelf én je leerlingen verrijken’

Veerle Van Cromphaut - docent lerarenopleiding 

Zelf aan het werk

Daarna gingen de studenten net als Gilles in en om Odisee op zoek naar kleine verhalen. Wat sprong ze in het oog? Wat vonden ze mooi, verrassend, opmerkelijk? In groepjes van drie kozen ze één onderwerp dat ze vanuit alle mogelijke hoeken fotografeerden. Eén trio concentreerde zich op de buitenparking: de stress om een plekje ‘s ochtends, de netjes geparkeerde auto’s ‘s middags, de avondrush. ‘Elke student maakte zijn eigen paneel, samen vormden de werkjes een drieluik.’ Een ander groepje koos het ritueel van koffiezetten, de verborgen hoekjes van de school en de mutsen van een reeks tuinkabouters.

De foto’s werden geprint, geknipt en geplakt: alle studenten maakten een collage, die ze met een speciale lijm op een canvas plakten. Net zoals Gilles in zijn eigen werk, bewerkten ze hun collages met verf. Tot slot kregen de drieluiken een plek op de campus, en dus een publiek.

Geen schroom

Tijdens het creatieve werk gaf de kunstenaar tips en feedback. ‘Nu ze eenmaal hun verhaal gevonden hadden, mochten ze het gerust weer wat loslaten -het zat er sowieso al in- en zich concentreren op de vorm, op grafische elementen, op de samenhang.’ In het begin van het proces waren er leerlingen die last hadden van schroom. ‘Ik kan dat niet hoor’, zeiden ze. Maar met wat proberen en wat tips hier of daar, ontdekte elke deelnemer uiteindelijk zijn of haar hoogstpersoonlijke creativiteit. ‘Ik was aangenaam verrast om te zien hoe de studenten mijn beeldtaal begrepen en toepasten, zonder mij te kopiëren.’

Verrijkend

‘De studenten waren bijzonder gemotiveerd’, zegt docent Elfi Van Keymeulen. ‘We brengen onze leerlingen graag in contact met kunstenaars. Zo brengen we kunst écht binnen in hun opleiding: het is extra bagage die ze later naar hun eigen klassen kunnen meenemen.’ Veerle Van Cromphaut: ‘Onze studenten hebben een aantal technieken geleerd, maar eigenlijk zijn die bijzaak. Het idee erachter telt: dat je als leerkracht externe expertise naar je klas kunt halen en zo jezelf én je leerlingen kunt verrijken.’

Tips van Elfi, Chris en Veerle

  • Sta er samen achter. Wij overleggen elke keer met zijn drieën over de dynamoPROJECTEN die we graag willen uitwerken. Iedereen brengt wat ideeën aan en stilaan groeit het concept. Het is niet de bedoeling dat één iemand alles trekt en de rest zomaar wat volgt.
  • Zeg ook wat je niet ziet zitten. Pas dan kun je ook gaan voor wat je wél graag wil.
  • Weet wie je engageert als externe partner. Zoek wat over zijn/haar werk op, neem contact op en spreek af zodat je zeker weet dat het klikt tussen de kunstenaar en je team.
  • Zoek een insteek die past bij je school. We zoeken steeds een partner die een link heeft met de school, de buurt, de leefwereld van de studenten of de materie waarmee ze op dat moment bezig zijn. Dat brengt vanzelf al veel ideeën en inspiratie met zich mee.
  • Ga zelf naar de kunstenaar toe. Breng bijvoorbeeld een bezoek aan zijn of haar atelier. Zo is het veel minder eenrichtingsverkeer en zien de leerlingen de wereld van de kunstenaar met eigen ogen.
  • Ga niet voor een resultaat of product. Een geslaagd resultaat is mooi meegenomen, maar nooit het doel op zich.
  • Hou het realistisch en daardoor doenbaar: zie het niet te groot.
  • Laat je niet afschrikken door het papierwerk. Heb je een goed idee dat door heel je team gedragen wordt, dan staat het concept vrij snel op papier. Valt het je toch moeilijk, vraag dan hulp aan iemand met meer kennis van zaken: een collega, een ouder ...

Versterk cultureel bewustzijn in de klas.

Wil je meer inzetten op cultuur in jouw klas? Ontdek hoe.

CIS cirkel basis

Culturele vaardigheden

waarnemen

  • De studenten bestuderen De tuin der lusten van Bosch. Wat staat erop? Het gaat niet zomaar om één enkel plaatje. Zien ze de verschillende verhalen die de schilder wil vertellen?

verbeelden

  • De studenten bekijken het schilderij Garrowby Hill van David Hockney: er loopt een weg dwars doorheen. Langs de kant van de weg speelt zich allerlei af. Welke verhalen zouden dat kunnen zijn?
  • Wanneer de studenten hun eigen werk af hebben, stellen ze het voor tijdens een toonmoment waarbij ze allerlei andere muzische disciplines mogen betrekken. Op die manier stellen ze hun werk bevattelijk voor aan een publiek.
  • De studenten schikken de prints van de foto’s die ze hebben gemaakt op hun canvas tot een grafisch geheel én een visueel verhaal.

analyseren

  • De studenten bekijken een kubistisch schilderij van Picasso: zien ze de verschillende perspectieven in het werk? Begrijpen ze waarom Picasso zijn werk op deze manier presenteert, niet als een momentopname, maar vanuit verschillende invalshoeken tegelijk? Zien ze de link met het werk van Gilles Van Schuylenbergh, dat er weliswaar heel anders uitziet, maar op een vergelijkbare manier verschillende perspectieven tegelijk presenteert?
  • De studenten leren om het verhaal dat ze visueel vertellen ook weer tijdig los te laten: de pijlen van het coronacirculatieplan of de puntmutsen van tuinkabouters worden nu ingezet als puur grafische elementen.

Dragers

voorwerpen

  • De leerlingen fotograferen voorwerpen met camera’s en smartphones en vormen daarmee een verhaal.

taal

  • De studenten gebruiken de foto’s die ze hebben gemaakt om hun eigen visuele verhaal op canvas samen te stellen.

Grafische tekens

  • Sommige studenten gebruiken puur grafische tekens (pijlen, driehoeken, rechthoeken) die ze in hun foto’s ontdekken.
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Ines Minten
School Odisee - Sint-Niklaas
Onderwijsniveau
  • Hoger onderwijs
Thema
  • beeld
  • film en fotografie
Sleutelcompetenties
  • Digitale competenties
  • Ruimtelijk bewustzijn
  • Cultureel bewustzijn
Schooljaar 2020-2021

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →

Leerlingen geven hun persoonlijkheid weer in houtsneden door te reflecteren over hun zijn. Ook zo kan je werken aan de sleutelcompetentie Cultureel Bewustzijn.

Vijf weken lang gingen de leerlingen van het vierde jaar Humane Wetenschappen van het Sint-Lievenscollege voor het vak Kunstbeschouwing aan de slag met een abstractie van hun persoonlijkheid. Wie zijn ze geworden in al die tijd? Welke rimpelingen zijn reeds aan het oppervlak verschenen? En wie...

Lees meer

Hollywood op het Kwadrant: deze leerlingen bedenken, filmen én monteren zelf een kortfilm

De leerlingen van het vijfde middelbaar Humane en Wetenschappen-Wiskunde van Instituut Bert Carlier – ‘Het Kwadrant’ kruipen tijdens de lessen ‘Project’ achter de camera. Samen met de organisatie JEF creëren ze kortfilms waarin ze een verhaal leren vertellen én hun eigen talenten ontdekken.

Lees meer
Leerkracht geeft instructies over geluidsmontage

Deze kunstacademie zet beeldend werk om in fascinerende soundscapes

Een workshop rond geluid in als onderdeel van een exploratie in de beeldende kunsten? Sterre van geluidslaboratorium Aifoon laat een groep van 12 volwassen leerlingen verdwalen én hun weg vinden in de wisselwerking tussen geluid en beeld. Na een reeks van 6 zaterdagen is het gehoor niet meer weg te...
Lees meer
Leerlingen monteren aan animatiefilm

Zo maak je een stop-motion-film met de hele school!

Aan de Buitengewone Basisschool De Zonneroos (type 2) in Aalst maken de leerlingen van de hele school gedurende enkele maanden samen een prachtige stop-motion animatiefilm van 10 minuten. Ze worden hierin professioneel ondersteund door vzw Rekker, Cultuurcentrum De Werf, filmhuis Netwerk en Utopia...
Lees meer
Leerling houdt hand voor de mond terwijl ze lacht

'De Kleine Prins' inspireert deze leerlingen tot expressie zonder woorden

De zesdejaars van de Stedelijke Basisschool in Sint-Eloie-Vijve ronden hun lagere school af met een project met vriendschap als rode draad. Onder begeleiding van Ine van vzw Casa Blanca ontdekken zij hoe drama en beweging hen toelaat zaken te tonen die moeilijk te zeggen vallen met woorden. Het boek...
Lees meer

Nieuws in de kijker

Emailadres UITID invullen om met Burgerprofiel te koppelen

Aanmelden voor onderwijspersoneel via 'Mijn Burgerprofiel'

Als onderwijspersoneel moet je nu aanmelden met je ‘Burgerprofiel’. Dit is een veilige en individuele manier om je...

Lees meer
Auteurslezing door PEN auteur

Boek een lezing over een auteursresidentie

Auteurs die aan de slag gingen met een auteursresidentie staan klaar om hun ervaringen te delen via een lezing op je...

Lees meer
"

Infosessie dynamoPROJECT | dinsdag 3 oktober 2023

Kriebelt het om samen te werken met een echte kunstenaar? Wil je een artistieke draai geven aan je lesonderwerpen? Ben...

Lees meer
Meisje houdt verfborstels voor gezicht

Nieuw: Beleidsevaluatie Kunstkuur

Kunstkuur ondersteunt lokale samenwerkingen tussen het deeltijds kunstonderwijs en scholen uit het basis-, secundair of...

Lees meer

Cultuurkuur in Brugge is geboren!

Net voor de start van het nieuwe schooljaar werd cultuurkuur.be/brugge geboren, een samenwerking tussen Cultuurkuur en...

Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf meteen in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, ondersteuningen en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief twee keer per maand in je mailbox verwachten.

 
 

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement Onderwijs en Vorming

Koning Albert II-laan 15, postbus 134

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Contact
  • Cookieverklaring
  • Toegankelijkheidsverklaring
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs