Wist je dat circus en het buitengewoon onderwijs buitengewoon goed samengaan?
De leerlingen met een matige mentale beperking uit de opleidingsvorm 1 (OV1) van SBSO de Varens werden uitgedaagd in hun zelfexpressie. Ze leefden zich uit met lichaamstaal, handgebaren en mimiek. Het thema circus vormde daarbij de ideale insteek.
‘Ieder jaar organiseren we een dynamoPROJECT’, vertelt Kitty Ryckier, lerares Algemene Sociale Vorming. ‘Dit jaar werken we rond het thema circus.’
‘Ter voorbereiding brachten we een bezoek aan de Sierk. Dat is een thema-speelterrein waar leerlingen zich kunnen ontpoppen tot ware circusartiesten. Dit diende als inspiratiebron om verder aan de slag te gaan met het circusthema.
Een bron van inspiratie
‘Gifant was één van de partners die ons hierbij hielp. Gifant organiseert creatieve workshops (theater, fotografie, schilderkunst, film …). Zij werken via een creatief proces aan een positief (zelf)beeld bij mensen met een beperking. Zowel leerkrachten als leerlingen waren heel enthousiast over de samenwerking met Hannes. Hij speelde rollenspelletjes en kon het beste uit de leerlingen naar boven halen.’
‘Het centrale uitgangspunt van de OV1 groep is de maximale persoonlijkheidsontwikkeling van de jongere in relatie tot de samenleving. ‘Met dit project wilden we de leerlingen uit hun comfortzone halen. Leerlingen uit OV1 zijn vaak verbaal niet zo sterk, maar wel erg expressief. Hannes speelde daarop in met zijn workshops. Hij daagde de leerlingen uit op expressief vlak door humor en rollenspelletjes te gebruiken. Hannes gebruikte emoties, handgebaren en gelaatsuitdrukkingen om de leerlingen te prikkelen. De leerlingen leerden zich uiten zonder gebruik te maken van taal. Ze waren erg onder te indruk van Hannes.’
‘Daarna werkten we ook samen met VZW Woesh. Tijdens de voorstelling Het meespeelcircus leerden we omgaan met ons eigen lichaam en verlegden we onze grenzen. De interactie met de leerlingen verliep jammer genoeg moeizaam.'
Express yourself!
‘In het vak Algemene Sociale Vorming werkten we het hele jaar rond het thema circus. We haalden samen met de leerlingen boeken uit de bibliotheek over circus om inspiratie op te doen.’
‘De creatieve opdrachten hadden steeds verband met expressie, mimiek en gelaatsuitdrukkingen. We maakten beeldjes van expressieve houdingen zoals bang, boos, verdrietig … Het maken van een circustent mocht niet ontbreken. Elke leerling maakte een 3D-circustent uit papier.’
‘Bij een andere opdracht werden de leerlingen gefotografeerd terwijl ze bepaalde gelaatstrekken maakten: bang, blij … De foto’s werden nadien gekoppeld aan tekst en muziek. Door met de leerlingen op een creatieve manier aan de slag te gaan creëer je een band.’
Alleen maar blije en fiere gezichten
‘Werken met lichaamstaal, handgebaren, mimiek … dat was de insteek van het project. De leerlingen leerden om zich in te leven in nieuwe situaties. Ze leerden zichzelf uitdrukken op een gepaste manier. In het rapport van de leerlingen nemen we op wat de leerlingen gedaan en bereikt hebben. Als leerkracht nemen we zeker de dingen die we geleerd hebben mee naar volgend jaar’, vertelt Kitty.
De kers op de taart voor de leerlingen was de tentoonstelling op de opendeurdag. De tentoonstelling bevatte alles wat de leerlingen gemaakt hadden tijdens het project. Ze waren heel trots dat ouders, leraren en medeleerlingen hun creaties kwamen bewonderen. Achteraf namen ze heel fier hun eigen werk mee naar huis.
Leerlingen en leraren kijken heel positief terug op dit project. ‘Hannes heeft al toegezegd voor een nieuwe samenwerking. We hebben hiervoor al een nieuw dynamoPROJECT over mindfulness ingediend. We zullen aan de slag gaan met de hele OV1 groep. Dat is een hele uitdaging!’
Tips van lerares Kitty
- Houd rekening met de noden van je leerlingen en stem je project daarop af.
- Probeer nieuwe dingen uit. Durf om iets nieuws aan te gaan. Dat werkt stimulerend voor jou en de leerlingen.
- Kies zorgvuldig je externe partner. Kan hij tegemoet komen aan je verwachtingen? Bespreek dit goed op voorhand en durf te veranderen van partner als dit niet het geval is. Zo vermijd je teleurstellingen.