Schipper mag ik overvaren
Methodeschool De Buurt ligt in de voormalige Gentse schipperswijk Sluizeken-Tolhuis-Ham. Met de 4- en 5-jarigen werkte de school het project Schipper mag ik overvaren uit. De kinderen maakten een fotozoektocht, zongen zeemansliederen met oud-schippers en kregen allerlei workshops rond fotografie.
‘We zijn een methodeschool, dus we werken voortdurend met projecten’, legt kleuterjuf Eva Buysse uit. ‘Het voordeel van een dynamoPROJECT is dat je de kinderen dankzij de externe partners helemaal in het thema kunt onderdompelen. Je hoeft eens niet volledig uit je eigen energie te putten. De externe partners brengen hun eigen invalshoeken mee.’
Laten opborrelen
Net zoals anders, lieten de leerkrachten het thema uit de kinderen zelf opborrelen. Kleuters die een idee hadden, mochten het op het klasbord tekenen. ‘Eentje tekende een grote boot en onmiddellijk werd heel de groep enthousiast’, vertelt Eva. Ik woon op een boot! Ik fiets elke dag langs het water! Mijn buurman heeft een anker op zijn arm! 4- en 5-jarigen ideeën laten aanbrengen en ontwikkelen, vlot al best goed, vindt de lerares.
‘We beginnen altijd gestaag: wat wil je weten over boten? Zo beginnen de vragen al meteen te komen. Vervolgens polsen we naar wat ze graag zouden doen, en wat ze graag zouden maken. We betrekken de ouders door te vragen of zij soms extra materiaal of ideeën hebben, mijn collega en ik koppelen er de juiste doelstellingen aan, en we zijn vertrokken. Als ouders de groep uitnodigen voor thee en koekjes op hun woonboot, is dat toch fantastisch?’
Klein en groot
Drie weken lang regen de leerkrachten kleinere en grotere activiteiten aan elkaar. ‘We zijn heel simpel naar de kayaks in de Decathlon gaan kijken, en naar het schip dat in onze wijk voor anker ligt. We hebben de overzetboot genomen, en we zijn drie keer bij de oud-schippers in Buurthuis De Thuishaven op bezoek geweest.’ De schippers vertelden verhalen en de kinderen leerden zeemansliedjes van zangeres en violiste Catharina Colpaert. Die zijn ze ook weer in het buurthuis gaan zingen. ‘We horen de liedjes nu nog geregeld op school weerklinken. Zo blijft het project leven.’
Fotozoektocht
De kleuters gingen op bezoek in het S.M.A.K., en vernamen daar allerlei over fotografie. Vervolgens trokken ze samen met fotografe Anja Hellebaut door hun wijk, op zoek naar boeiend schipperserfgoed. ‘Het was fijn om de buurt van de school in het project te betrekken. De jongste generaties weten immers niet veel meer over het schippersverleden van de plek waar ze wonen.’
De kinderen kozen de plaatsen waar de tocht zeker voorbij moest komen, en verzonnen er opdrachten bij. Fraaie affiches kwamen op de uitgekozen punten in de buurt aan de ramen te hangen. ‘Zo maakten we de zoektocht niet puur voor de eigen leerlingen en hun families, maar voor de hele buurt. Lang nadat het project op school was afgelopen, konden mensen de zoektocht nog doen. En dat gebeurde ook. We hebben enkele heel leuke reacties van buitenstaanders gekregen.’
Overweldigend, maar graag gedaan
‘Onze lagere school heeft al eerder dynamoPROJECTEN georganiseerd, maar voor de kleuters (en dus voor mijn collega en mezelf) was het de eerste keer. We hebben veel verschillende dingen gedaan, dus het was af en toe best overweldigend. Op het eind van die drie weken waren we allebei wel wat tureluurs’, lacht Eva. ‘Maar we hebben het met veel plezier gedaan. En ik denk dat het allemaal een stuk gemakkelijker wordt als je het al eens eerder hebt gedaan. Je moet een behoorlijk dossier samenstellen, en ik kan me voorstellen dat zoiets bepaalde leerkrachten afschrikt. Maar uiteindelijk vond ik alles heel duidelijk en toegankelijk. Het wees zichzelf wel uit.’
Tips van juf Eva
- Zie het niet té groot. Achteraf denk ik dat je misschien beter iets heel goeds uitwerkt met twee of drie partners, dan met vier of vijf, zoals wij nu hebben gedaan. Dat houdt het beheersbaarder.
- Laat de ideeën uit de kinderen komen. Zelfs kleuters kunnen al heel wat aanbrengen.
- Zet je idee letterlijk in de vriezer. Als er wat tijd zit tussen het bedenken van het idee en de uitwerking ervan, laat de kinderen dan een vriezertje knutselen. Je schrijft je idee op een briefje, en de leerlingen stoppen het in hun vriezer tot de dag waarop het er weer uit mag.
- Maak gebruik van de middelen van een dynamoPROJECT. Grijp de kans om eens echt iets tofs te doen waar jij en je leerlingen al lang van dromen. Zulke middelen heb je niet altijd.