Boekenjuf Ann | De hele klaswerking staat in teken van het prentenboek
Juf Ann De Spiegeleer doet er alles aan om de kleutertjes in haar klas leesplezier bij te brengen. Dat merk je meteen wanneer je haar klasje binnenstapt: in elk hoekje vind je wel poppen, knutselwerkjes en opdrachten die met boeken te maken hebben.
Wanneer we de klas van juf Ann binnenstappen, valt een grote tafel met knuffeldiertjes in het midden van de klas meteen op. ‘Dat zijn diertjes uit boeken die we al behandeld hebben’, vertelt Ann. ‘We leerden over de winter en dat sommige dieren een winterslaap doen en toen hebben we gekeken welke boekfiguren ook een winterslaap doen. Daarvoor hebben we een boom en een holletje in elkaar geknutseld, zodat ze daarin rustig kunnen slapen.’ De tafel met de diertjes is lang niet het enige wat zo opvalt in deze klas. Alles staat in het teken van boeken.
Wie is Ann De Spiegeleer?
School: Leerkracht tweede kleuterklas en boekenjuf voor de kleuterschool op de Gemeentelijke Basisschool Knipoog in Tollembeek.
Favoriete kinderboek: Het Boekenliefje van Helen Docherty.
Geeft de boekenmicrobe door omdat … De ouders van Ann lazen haar vroeger veel voor, haar mama was zelf ook een juf met een liefde voor boeken. Maar de echte boekenkriebel kreeg Ann pas tijdens haar opleiding kleuteronderwijs, waar ze terug in contact kwam met kinderboeken.
Platvoetje
In de tweede kleuterklas werkt Ann elke week rond een nieuw thema. Ze koppelt dat thema altijd aan één of meerdere boeken waarrond ze kan werken. Bij de start van het schooljaar had ze het over het heksje Platvoetje, van het gelijknamige boek. ‘De kleuters waren gek op haar, waardoor ze onze klasfiguur geworden is’, vertelt Ann. ‘Nu denken de kinderen dat Platvoetje in elk boekje gaat opduiken. Zo vertelde ik enkele weken geleden voor uit het boek Het Boekenliefje. Daarin verdwijnen plots boeken op mysterieuze wijze. ‘Dat zal Platvoetje wel gedaan hebben’, zei een van de kleuters.’
‘De poppenhoek staat helemaal in het teken van het prentenboek. De kleuters kunnen zich verkleden in de boekfiguren en spelen zelf het verhaal na.’
Overal boeken
Om het centrale boek voor te stellen aan de kinderen, maakt Ann de hele setting uit het boek na op een heuse verteltafel. Met popjes vertelt ze het verhaal op de tafel voor de kinderen. Daarnaast voorziet ze ook een kleinere verteltafel, waarop ze het decor nog eens in het klein nabouwt. ‘De kinderen mogen daarop het verhaal zelf naspelen met kleine vingerpopjes die op de figuren uit het boek lijken’, zegt Ann. ‘Ik hoop dat ik in onze nieuwbouw nog meer plaats heb voor de verteltafels. Dan kan ik een hele hoek aan de tafels besteden, nu staat deze half in de zithoek.’
Ook de poppenhoek van Ann staat helemaal in het teken van het themaboek. ‘Deze week werkten we rond het boek Kikker in de kou van Max Velthuijs’, vertelt Ann. ‘De poppenhoek werd het huis van Kikker, de ruimte erbuiten een sneeuwlandschap met een wit zeil en watten als sneeuw. Thuis heb ik een hele hoop verkleedkleren liggen die ik ooit zelf gemaakt heb of gekocht, een deel daarvan neem ik dan mee naar de klas zodat de kleuters zich kunnen verkleden in de figuren uit het boek en het verhaal zelf na kunnen spelen.’
De keuzeactiviteiten hebben altijd een link met het boek. De klas hangt vol met knutselwerkjes over kikker. ‘Ze moesten al een nieuwe broek knutselen voor Kikker, een huisje voor hem maken en Kikker zelf tekenen.’ Ook vrije opdrachten staan in het teken van het verhaal. Ann plastificeerde enkele A3-bladen met boekfiguren op. Deze week zijn er zo bladen van Kikker waarbij de kleuters een sneeuwtafereel moeten maken met plasticine. Enkele andere kinderen zijn Eend, het vriendinnetje van Kikker in Kikker is verliefd, aan het tekenen.
De Beste Boekenjuf/meester van het jaar
De prijs voor de Beste Boekenjuf/Boekenmeester beloont leerkrachten (kleuterschool en basisschool) die een concrete en dagelijkse inzet tonen voor leesbevordering en het werken met kinderboeken in de klas. In het magazine brengen de kandidaten hun verhalen en je vindt er massa's tips en tricks rond lezen en leesplezier in de klas.
CANON Cultuurcel en de Groep Kinderboekenuitgevers zoeken een juf of meester, zorgleraar of -coördinator uit het basisonderwijs (kleuter- en lager) die zich inzet voor leesbevordering en werken met kinderboeken aanmoedigt.
Nomineer jouw kandidaat
Wie besmet jou met zijn of haar passie voor (voor)lezen? Wie vult de boekenhoeken op school met een rijk en recent aanbod? En wie wakkert in jouw team het leesvuur aan? Kortom, welke juf of meester heeft op jouw school het grootste hart voor boeken? Ken jij zo iemand? Nomineer je kandidaat via boekenjuf.be.
Lezen en spelen met mama en papa
In de zithoek staan enkele vertelbakken waarmee de kleuters mogen spelen. Daarin heeft Ann boekjes gestoken die over hetzelfde thema gaan, samen met spelletjes en figuurtjes die bij de verhalen en het thema horen. Daarmee vult ze ook de verteltasjes die de kleuters mee naar huis mogen nemen. ‘Elke kleuter krijgt verschillende keren op een jaar een verteltas mee’, legt Ann uit. ‘Die mogen ze dan enkele dagen thuis houden zodat ze samen met de ouders kunnen ontdekken wat er in de tas zit en kunnen ze samen lezen en spelen.’
Soms kondigt zo’n tasje het volgende thema aan, aan de hand van boekjes en spelletjes, of gaat het over het huidige thema in de klas. Maar via deze weg kan ze ook kleuters stimuleren om, samen met hun ouders, iets wat ze niet zo goed kunnen te oefenen op een leuke manier. ‘Als ik merk dat een kind niet zo goed kan tellen, steek ik bijvoorbeeld een telspelletje in de verteltas. Een andere kleuter is dan misschien weer erg nieuwsgierig, daarvoor heb ik dan extra weetjes weggestopt.’ Ann geeft ook elke week leestips met de kleuters mee naar huis, zodat de ouders daarmee naar de bibliotheek kunnen trekken. En elke woensdag komen er mama’s, papa’s en grootouders bij de kleuters voorlezen in kleine groepjes.
‘Alle collega’s wisselen ideeën met elkaar uit. Bij speciale evenementen reiken we met de werkgroep extra materiaal aan die de leerkrachten in de klas kunnen gebruiken.’
Lezingen en boekentrolleys in de bib
Ook in de bibliotheek worden er voorleesnamiddagen georganiseerd. Elke zaterdag lezen de medewerkers er voor, telkens voor een andere leeftijdsgroep. Ann is er zelf reservelezer. Tijdens de Voorleesweek wordt er de hele week voorgelezen voor schoolkinderen. In de Jeugdboekenmaand trekken alle klassen naar de bibliotheek om er rond boeken te werken. Leerkrachten kunnen ook in de bib terecht voor boekentrolleys. De bib stelt dan samen met de juf een trolley samen met boeken rond één bepaald thema. Die kunnen ze dan reserveren en een maand lang uitlenen om in de klas te gebruiken.
Ann maakt veel gebruik van die boekentrolleys. Zowel haar leeshoekje, de boeken die ze gebruikt als themaboeken, de boeken in de vertelbakken als die in de verteltasjes bestaan uit boeken van haarzelf en de bibliotheek. Daardoor kan ze een gevarieerd aanbod aanbieden aan haar kleuters, die al goed weten wat ze willen. ‘Ik heb ondertussen al een soort catalogus gemaakt voor in het leeshoekje in de klas’, zegt Ann. ‘Sommige kleuters wilden graag terug in een boekje lezen dat er al had in gestaan, maar ik snapte niet altijd welk boekje ze bedoelden als ze het probeerden uit te leggen. In de catalogus, die steeds groter wordt, kunnen ze nu aanduiden welk boekje ze graag terug in het leeshoekje willen zien.’
‘Op de kleine verteltafel mogen de kleuters zelf het verhaal naspelen met kleine vingerpopjes.’
Hele school boekengezind
Ook de collega’s van Ann zijn helemaal mee met het boekenverhaal. ‘We hebben op school een werkgroep die instaat voor leesbevordering’, legt ze uit. ‘We steken de koppen steeds bij elkaar om evenementen als de Jeugdboekenmaand en de Poëzieweek helemaal in te kleden. We reiken onze collega’s dan materiaal aan dat ze in de klas kunnen gebruiken.’ Er is een sterke wisselwerking tussen de leerkrachten. Ideeën worden vlijtig uitgewisseld. ‘Als boekenjuf van de kleuterschool geef ik vooral lees- en boekentips aan mijn collega’s en ideetjes om boeken te integreren in de klas.’