Dansen rond dementie
Geen twee doelgroepen zo ver uit elkaar als lagereschoolkinderen en ouderen met dementie. En toch. Leerkracht Els Wydaeghe van Vrije Basisschool De Gulleboom zag er wel een aardig dynamoPROJECT in. Geïnspireerd door het tv-programma Restaurant Misverstand zocht ze een samenwerking met Passerelle vzw om dementie meer onder de aandacht en op de dansvloer te brengen.
Het project ontstond uit twee behoeftes. Enerzijds was Passerelle geen onbekende voor De Gulleboom, nadat er jaren geleden door de doorlichting was geopperd dat er meer moest worden ingezet op het muzische domein beweging. Anderzijds was er dat tv-programma dat juf Els deed mijmeren over dementie: 'Hoe kon het dat het thema zo weinig ter sprake kwam, terwijl het ongetwijfeld toch door veel mensen, ook leerlingen op school, aan den lijve werd ondervonden?'
fotograaf: Luc Depreitere
Een goed voorbereid proces
De Gulleboom werkte al eerder samen met woonzorgcentrum Het Gulle Heem: leerlingen uit het vierde jaar spelen er bingo met de bewoners, leerlingen uit het vijfde maken er kerstkaarten. Een dansproject voor de zesdejaars zou niet van nul vertrekken. Zij kunnen ook al beter dan jongere kinderen een moeilijk thema als dementie bevatten en hun meningen, gevoelens en ervaringen verwoorden.
Het zou niet gemakkelijk worden, maar het project had de nodige voorbereidende stappen ingebouwd. In de lessen wereldoriëntatie verdiepten de leerlingen zich in het thema dementie: ze leerden over de hersenen en een dementiedeskundige kwam er in de lessen over vertellen. De leerlingen filosofeerden en speelden een inleefspel. Ze gingen ook tot drie keer toe op bezoek in het woonzorgcentrum, om er samen te zijn, te spelen en te schilderen. Zo leerden jong en oud elkaar beter kennen.
Ik voelde aan dat er weinig over dementie gepraat wordt, terwijl ik weet dat leerlingen uit het zesde leerjaar daar wel in hun eigen omgeving mee geconfronteerd worden.
Tips van de leerkrachten
- Denk goed na over de volgende stap. Hoe ga je de werkwijze voor dit project vertalen voor je collega’s in de toekomst?
- Bereid je goed voor. Denk na over de verschillende stappen in je proces en hoe je de verschillende partners daarin betrekt.
- Denk goed na over de leeftijd van de leerlingen, zijn ze al in staat om buiten hun eigen leefwereld te denken? Laat je hierdoor echter ook niet afschrikken. Zoek naar raakpunten.
Dans met weerhaakjes
'Passerelle verstaat ook de kunst om een bewegingstaal uit de kinderen zelf te laten ontstaan', zegt juf Els Wydaeghe. De dans ontwikkelen begon met een brainstorm over dementie. Vervolgens zochten ze samen naar bewegingen die hoorden bij de woorden uit de brainstorm. Die associatie in taal en beeld leidde tot dans. En dan werd er geprobeerd enkele dansfrasen aan elkaar te plakken. 'Wat ik zo bijzonder vond, was dat er ook ruimte werd gelaten voor improvisatie. Wanneer de leerlingen eenmaal in het woonzorgcentrum hun dans kwamen tonen, werden ook nog nieuwe, niet eerder geoefende bewegingen toegevoegd. De leerlingen mochten vrij bewegen binnen de choreografie. Fantastisch!' lacht Els.
Ik vind het heel mooi hoe Passerelle de dans uit de kinderen zelf laat komen.
Passerelle vzw nam dan ook de tijd om met de leerlingen te werken. Ze kwamen wel 10 keer langs om elke keer een tweetal uur met de kinderen aan de dans te werken. Toch werd er niet alleen gewerkt aan beweging. Sommige woorden uit de initiële brainstorm werden ingesproken op tape en werden vervolgens boven instrumentale muziek gemonteerd. De muziek was bovendien van betekenis voor de ouderen uit het woonzorgcentrum: tijdens hun kennismakingssessies merkte de school dat sommige muziek, zoals een lied op accordeon, de bewoners erg aansprak.
Wil jij ook met een kunstenaar aan de slag? Dat kan!
- De dynamoPROJECT-subsidie neemt voor jou de financiële drempels weg. Je krijgt tot 2000 euro voor jouw artistiek project op school. Lees de voorwaarden van een dynamoPROJECT.
- Ontdek de kunstenaars en cultuureducatieve organisaties op Cultuurkuur. Of kies je eigen partner in je schoolbuurt.
- Op zoek naar inspirerende voorbeelden van andere scholen? Doorzoek onze praktijkvoorbeelden op onderwijsniveau of discipline.