Boekenjuf Nancy | De uitdaging is om een verhaal te vinden waar ieder kind iets mee kan doen

Een egel met een ei, geluiden uit de stad of een Bijbel met legofiguren, Nancy Ver Elst weet boeken een speciale plaats te geven in de derde kleuterklas op Sint-Lukas Basisschool in Schaarbeek. Samen met de kinderen brengt juf Nancy verhalen tot leven in creatieve kunstwerkjes met voeltekeningen en sponzen draken. ‘Het zou saai zijn om elk jaar hetzelfde te doen, want er zijn altijd nieuwe boeken te vinden.’

Nancy Ver Elst was jarenlang zorgjuf en besloot op een dag dat het tijd was voor een nieuwe uitdaging. In haar derde kleuterklas steekt ze haar liefde voor boeken niet onder stoelen of banken. Toen Nancy juf werd, ging een hele nieuwe wereld voor haar open. ‘Wat had ik als kind graag boekjes als Rupsje Nooitgenoeg gehad. ‘Met mijn kleuters probeer ik zoveel mogelijk met boeken te werken.’

Wie is Nancy Ver Elst?

School: Derde kleuterklas op Sint-Lukas Basisschool in Schaarbeek.

Favoriete kinderboek: De gouden kooi, Anna Castagnoli en Carll Cneut.

Geeft de boekenmicrobe door omdat … ‘er stapels prachtige prentenboeken zijn die je in alle thema’s kan verwerken. Het is heel fijn om met de kinderen vanuit een boek te vertrekken.’

Egels en draken

Juf Nancy bouwt de thema’s in de klas op rond prentenboeken. Rond Pasen waren de kleuters helemaal in de ban van een ei. Geen chocolade ei van de Paashaas, maar wel Het ei van Egel. ‘We vertrekken altijd vanuit hun voorkennis’, zegt Nancy. ‘Wat weten we zeker? Wat willen we nog meer weten? Dat zoeken de kinderen zelf op in informatieve boeken. Zo ontdekken ze dat spinnen ook eieren leggen, maar egels eigenlijk niet.’ De leerlingen van het vierde leerjaar lazen enthousiast een boek over draken voorlazen, gingen de kleuters zelf aan de slag. ‘Elke dag maakten we met een andere techniek een nieuw stukje draak.’

‘Roodkapje ziet er op elke pagina anders uit, maar dat is niet erg, ze blijft herkenbaar’

Nancy Ver Elst – leerkracht van de derde kleuterklas

Verhalen in een nieuw jasje

In de klas van juf Nancy komen de verhalen helemaal tot leven wanneer de kinderen zelf op allerlei manieren de prentenboeken namaken. Onlangs staken de kinderen Roodkapje in een modern jasje met tekeningen en knipsels uit tijdschriften. Elke kleuter had zijn persoonlijke inbreng en dat leverde verrassende resultaten op. ‘Roodkapje ziet er op elke pagina anders uit’, zegt Nancy, ‘maar dat is niet erg, ze blijft herkenbaar.’ Tussen de tekst bij de tekeningen staan heel wat prentjes, zodat de kinderen het verhaal zelf nog een keer kunnen lezen.

Juf Nancy probeert vaak andere dingen uit, want er zijn altijd nieuwe boeken om te ontdekken. Ze toverde samen met de kleuters het prentenboek Frederik en de muis om tot een voelboek met pluizige muizen en struiken van krantenpapier en de kinderen maakten een eigen versie van De Geheime Brief in de stijl van auteur en tekenaar Erik Carle. ‘Alle boekjes die de kleuters maken, komen in de boekenkast, zodat ook de kinderen van volgend jaar de kunstwerkjes kunnen bekijken’, legt Nancy uit.

‘Het is niet eenvoudig om twee schappen te vullen met boeken over Afrikaanse muziek. Dan vul ik bijvoorbeeld aan met catalogi van Afrikaanse architectuur of van tentoonstellingen over Afrika.

Nancy Ver Elst – leerkracht van de derde kleuterklas

Lezen op de trap

De boekenkast van juf Nancy ziet er nooit hetzelfde uit. Die afwisseling is nodig om de kinderen geboeid te houden. Boeken over het thema van de maand sieren de bovenste planken, maar de kleuters kunnen nog steeds boeken over vorige thema’s vinden in de kast. ‘Ik maak wel niet altijd de meest evidente keuzes als ik op zoek ben naar een nieuw thema’, zegt Nancy. ‘Het is niet eenvoudig om twee schappen te vullen met boeken over Afrikaanse muziek. Dan vul ik bijvoorbeeld aan met catalogi van Afrikaanse architectuur of van tentoonstellingen over Afrika, die ik in tweedehandsboekenwinkels vond.’

Naast cijfer- en letterboeken, grote prentenboeken en knutselboeken heeft juf Nancy een opmerkelijke kinderbijbel. Met legofiguren vertelt het boek in stripvorm verhalen over Jezus op kindermaat. ‘Het boek verschijnt rond Kerstmis op de boekenplank’, zegt Nancy. ‘Het is zo populair dat het er de rest van het jaar blijft staan.’ Wanneer de kinderen klaar zijn met hun opdrachten, mogen ze een boekje uit de kast nemen. De bovenste trede van de trap midden in de klas is de leesplek van de derde kleuterklas. ‘Het is fijn om te zien hoe ze allemaal rustig op een rijtje kunnen lezen’, zegt Nancy.

De Beste Boekenjuf/meester van het jaar

De prijs voor de Beste Boekenjuf/Boekenmeester beloont leerkrachten (kleuterschool en basisschool) die een concrete en dagelijkse inzet tonen voor leesbevordering en het werken met kinderboeken in de klas. In het magazine brengen de kandidaten hun verhalen en je vindt er massa's tips en tricks rond lezen en leesplezier in de klas.

CANON Cultuurcel en de Groep Kinderboekenuitgevers zoeken een juf of meester, zorgleraar of -coördinator uit het basisonderwijs (kleuter- en lager) die zich inzet voor leesbevordering en werken met kinderboeken aanmoedigt.

Nomineer jouw kandidaat

Wie besmet jou met zijn of haar passie voor (voor)lezen? Wie vult de boekenhoeken op school met een rijk en recent aanbod? En wie wakkert in jouw team het leesvuur aan? Kortom, welke juf of meester heeft op jouw school het grootste hart voor boeken? Ken jij zo iemand? Nomineer je kandidaat via boekenjuf.be.

Kunst op een ei

De Sint-Lukas Basisschool ligt in de Brusselse gemeente Schaarbeek en dus kunnen boeken over de hoofdstad zeker niet ontbreken. ‘Wij vinden het belangrijk om de leefwereld van onze kinderen in beeld te brengen’, zegt Nancy. Tijdens de Jeugdboekenmaand trok de klas dan ook de stad in. ‘We namen geluiden op met dictafoons’, legt Nancy uit. ‘Op een zelfgemaakte kaart tekenden de kinderen de gebouwen die we op onze stadswandeling hadden gezien. Het geluid van een kraan of van een plastic zak, alles kreeg een plaats in onze papieren stad.’

Fotoboeken over Magritte en catalogi van musea in de boekenkast, het lijkt niet eenvoudig, maar het is een fijne manier om kinderen in contact te brengen met kunst. Samen met het eerste leerjaar werkte juf Nancy een spel uit rond het prentenboek Frans Haas: een reis door Schilderijenland. ‘We maakten kaartjes met afbeeldingen van eieren die de kleuters op de juiste plek in het boek moesten leggen’, legt Nancy uit. ‘In een moeilijkere variant toon ik prenten van echte schilderijen en laat de kinderen dan het juiste schilderij in het boek zoeken.’

‘Soms lees ik een Frans boek voor en verdringen de Franstalige kindjes elkaar om de juiste betekenis van de woorden te geven’

Nancy Ver Elst – leerkracht van de derde kleuterklas

Op eigen tempo

Er zijn veel anderstalige kinderen op de Sint-Lukas Basisschool. Nancy focust vooral op taalvaardigheid in het Nederlands, maar de eigen moedertaal kan een goede opstap zijn. ‘Soms lees ik een Frans boek voor in de klas en verdringen de Franstalige kindjes elkaar om de juiste betekenis van de woorden te geven. Zo zijn ze meteen bezig met Nederlands.’ Juf Nancy vindt het belangrijk dat elke kleuter op zijn tempo vooruitgang boekt. En haar manier van werken leent zich daar ook toe. ‘Ze merken het niet, maar eigenlijk zijn ze allemaal met hetzelfde bezig, ook al hebben sommigen wat moeilijkere opdrachten. De voornaamste uitdaging is om een verhaal te vinden waar ieder kind iets mee kan doen.’