Boekenjuf Ninja | Een boek pakken mag altijd

Ninja Claus geeft les aan 31 kleuters van 2,5 jaar tot 3,5 jaar. ‘Aan sommigen moet ik nog uitleggen waarvoor een boek dient. (lacht).’ Boeken spelen een grote rol in haar klas. Ninja zit nooit verlegen om een creatief idee. ‘Het liefste speel ik toneel op basis van een boek.’

Ik ben altijd geboeid geweest door de kleuterleeftijd en heb nog geen moment spijt gehad van mijn studiekeuze. Hoe kleuters naar de wereld kijken, hun zorgeloosheid en hun fantasie, ik vind dat heel aanstekelijk.’

In de zonnige boekenhoek is plaats voor alle 31 leerlingen. Ninja maakte van twee wijnkistjes een laagdrempelig boekenkastje waar er steeds iets nieuws in staat voor de kinderen. ‘Ik vervang wekelijks de boeken.’ Ofwel brengt ze ze mee van thuis, ofwel zijn het boeken van school.

In een groter rek om de hoek van de boekenhoek staan alle boekjes netjes uitgestald. Voor deze allerkleinste ‘lezertjes’ scoort de Anna-boekenreeks van Kathleen Amant goed.

In een transparante plastic doos bewaart Ninja de kartonboekjes. ‘Die mogen ze ook altijd pakken.’ In een kast liggen de PIPO-tijdschriftjes. Tot slot heeft ze nog een grote blauwe kist die de bib van Aalst elke maand komt brengen. De mensen van de bib stellen de inhoud samen. Aan leesvoer geen gebrek in deze klas dus.

Wie is Ninja Claus?

School:

Eerste kleuterklas op de Vrije Basisschool Sint-Maarten in Moorsel.

Favoriete kinderboek:

De vallei van de wentelmolens, Noelia Blanco en Valeria Docampo.

Dialect

In deze streek zijn weinig anderstalige nieuwkomers maar Ninja heeft wel ervaring met kinderen met taalachterstand. ‘Er zijn wel wat kinderen die hier met een beperkte woordenschat aan de start komen, maar ze benen dat bijna altijd wel bij.’ Het gaat om kinderen waarbij het lokale Oost-Vlaamse dialect de voertaal is thuis. Voor die hele kleine kinderen is de confrontatie met de standaardtaal bevreemdend en daardoor klappen ze dicht. ‘Ik bied de kinderen veel taal aan, herhaal veel, stel veel vragen. Als ik een verhaal vertel lukt dat makkelijk want vaak merk ik al vanzelf wat ze begrepen hebben en wat niet.’ Het is niet moeilijk om de leerlingen op deze leeftijd te ‘lezen’.

‘Je ziet meteen aan de manier waarop ze zitten te schuifelen op de banken of ze mee zijn met een verhaal of niet. Ook grappig is dat ze me vaak nadoen als ik klaar ben met vertellen. Zo kan ik ook zien wat ze ervan hebben begrepen.’

Ninja Claus

Ninja gebruikt haar boekenhoek elke morgen na het onthaalmoment, maar de kinderen mogen er altijd in gaan zitten met een boek.

Samen met twee andere leerkrachten van de school, uit het derde en vierde leerjaar, heeft Ninja plannen om een leeszolder in te richten op school waar kinderen vrij gebruik van kunnen maken. ‘We moeten de zolder wel eerst nog opknappen, dus het is een project van iets langere termijn.’

De Beste Boekenjuf/meester van het jaar

De prijs voor de Beste Boekenjuf/Boekenmeester beloont leerkrachten (kleuterschool en basisschool) die een concrete en dagelijkse inzet tonen voor leesbevordering en het werken met kinderboeken in de klas. In het magazine brengen de kandidaten hun verhalen en je vindt er massa's tips en tricks rond lezen en leesplezier in de klas.

CANON Cultuurcel en de Groep Kinderboekenuitgevers zoeken een juf of meester, zorgleraar of -coördinator uit het basisonderwijs (kleuter- en lager) die zich inzet voor leesbevordering en werken met kinderboeken aanmoedigt.

Nomineer jouw kandidaat

Wie besmet jou met zijn of haar passie voor (voor)lezen? Wie vult de boekenhoeken op school met een rijk en recent aanbod? En wie wakkert in jouw team het leesvuur aan? Kortom, welke juf of meester heeft op jouw school het grootste hart voor boeken? Ken jij zo iemand? Nomineer je kandidaat via boekenjuf.be.

Ouders

Tijdens de Voorleesweek nodigt Ninja graag ouders of grootouders uit om te komen meelezen. ‘Een keer zijn we met heel de klas tussen de paarden gaan lezen. Dat kon via de ouders van een leerlingetje. We waren toen net bezig met een boek over paarden. Een andere keer stond er een tijdje een brandweerwagen op school en kregen de kinderen daar hun voorleesmoment.’

Een keer per jaar organiseert de school een boekenverkoop voor de ouders in samenwerking met boekhandel Pardoes. De school krijgt nadien een percentage op de verkoop zodat de school daar ook weer boeken mee kan kopen.

Werkvormen die bij de allerkleinste kleuters het beste aanslaan:

Een verhaal van bijvoorbeeld Jules of Anna vertellen aan de hand van kamishibai-prenten.
De figuren uit het boek op een magneetbord laten aanbrengen.
Een verhaal naspelen

Leesbevordering

Ninja is het hele jaar door bezig met leesbevordering. Ze heeft geen extra uren om grootse dingen te doen maar ze organiseert kleine haalbare initiatieven. Tijdens een creadag maakten de leerlingen van het zesde leerjaar kamishibai-prenten van een verhaal om ze nadien voor te lezen aan de kleuters.

Ook tijdens de voorleesweek en de jeugdboekenweek doet ze extra inspanningen. ‘Ik werk een verhaal uit op een creatieve manier, in de poppenkast, door ze een liedje aan te leren, of met een toneel, of door de kinderen te laten knutselen, tekenen of boetseren. De kinderen doen dat allemaal even graag.’ Zelf speelt Ninja het liefste toneel voor de kinderen.

‘Onlangs beeldde ik het verhaal van Goudlokje en de drie beren uit voor de kinderen op de speelplaats. Dat werkte zo aanstekelijk dat de kinderen opeens allemaal beren werden. Als beer gingen ze terug naar de klas en ze zijn nog lang door blijven spelen. Ze aten zelfs hun boterhammen op als beer. (lacht)’

Ninja Claus

Ook nodigt Ninja illustratoren uit zoals Kathleen Amant, Pieter Gaudesaboos en Kristof Devos. Die laatste deed een workshop met de kinderen rond woorden tekenen.

De luistercd’s van Jules gebruikt ze vaak in haar lessen. ‘Ik zet dat soms vijf minuutjes voor het eten op om de kleuters wat rustig te maken. Sommige kleuters hebben het nodig dat ik de prenten erbij laat zien.’

En heeft Ninja nog plannen of dromen? ‘Ik wil graag een verteltas maken die ik kan meegeven naar huis met de kinderen zodat de ouders ook mee kunnen lezen en de waarde weer leren inzien van zo’n leesmoment met de kinderen. Dat kan een echt knuffelmoment worden. Ik wil in die verteltas ook graag werken met een actueel thema voor de kleuters, potjestraining bijvoorbeeld.’