Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweken
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. Daar zit muziek in: zingend Nederlands leren in NT2!

Daar zit muziek in: zingend Nederlands leren in NT2!

Een NT2-koor oprichten om op een muzikale, ongedwongen manier Nederlands te leren. Dat idee schuilt achter Daar zit muziek in, een dynamoPROJECT van GO! CVO Antwerpen. Leerkracht Nederlands aan anderstaligen en taalpromotor Nele Van fraeyenhove knoopte er een samenwerking met de muziekacademie van Deurne voor aan. ‘We betrekken zoveel mogelijk leerlingen, en beperken ons zelfs niet alleen tot onze eigen school.’

Cursisten bekijken liedjesteksten

De les begint met opwarmingsoefeningen voor lichaam en stem. We zijn met een klein groepje vandaag, en dat is oké: ‘De groep varieert sterk. Soms zijn er twee leerlingen, soms wel 40.’ We staan in een kring en schudden de benen los, draaien met de heupen. ‘Schud je armen los, alsof je iets weggooit’, zegt zangdocent Aline Lermytte. Vervolgens neemt ze plaats aan de piano en komt er geluid bij: ‘Mmmmm…’, zingen we in verschillende toonhoogtes. En: ‘Ja, ja, ja, ja, ja, ja, jaaaa!’, ‘Nee, nee, nee, nee, nee, nee, nee!’

Op een tafel liggen verscheidene partituren klaar. ‘Ik voel me goed en voel het in mijn hoofd, in mijn hoofd, in mijn hoofd, en ik hoop dat het nooit meer verdwijnt’, beginnen we. Aline gaat na of alle cursisten elk woord begrijpen. ‘We houden de liedjes bewust eenvoudig. Het taalniveau loopt sterk uiteen, en ik wil voorkomen dat we eerst een half uur bezig zijn met tekst uitleggen voor we echt kunnen zingen.’

Wanneer we tekst en melodie onder de knie hebben, beginnen we te variëren. ‘Kennen jullie nog andere lichaamsdelen?’ 'Ik voel het in mijn hart', zingen we. 'Ik voel het in mijn teen': algemene hilariteit. De sfeer zit goed. En laat dat net de bedoeling zijn.

Close-up van partituur/liedjestekst

Goed voor de groep

‘Er is een vast zanggroepje’, legt Nele Van fraeyenhove tijdens de pauze uit. ‘Maar daarnaast vragen we ook telkens andere klassen om het koor te versterken.’ Ze trekt haar collega Anton aan de mouw: ‘Ik heb inderdaad al twee keer meegedaan met een klas en het was telkens leuk én leerzaam. Ik hamer graag op goede verstaanbaarheid en correcte uitspraak en daarvoor is zingen een ideale oefening. Ook het groepselement is een meerwaarde. Ik nam voor het eerst deel met een relatief nieuwe klas, niemand kende elkaar al goed. Samen zingen is heel persoonlijk, je moet meedoen, rechtstaan, bewegen… ik merkte dat de band onder de leerlingen opeens veel sterker was.’ Nele Van fraeyenhove knikt enthousiast: ‘Het is prima teambuilding.’

Als taalpromotor kijkt Nele graag verder dan de muren van een klas of school. ‘Daarom heb ik zelfs bij de concullega’s reclame gemaakt. We krijgen ook leerlingen van onze DSO-afdeling en van centrum voor basiseducatie LIGO over de vloer. Ik wil zoveel mogelijk studenten en leerkrachten met de technieken in contact brengen, omdat ik ze zo waardevol vind: ik hecht enorm veel belang aan activerende werkvormen.’ En het werkt effectief aanstekelijk. ‘Bij LIGO wordt er nu ook al geregeld gezongen in de lessen.’

'Ik wil zoveel mogelijk studenten en leerkrachten met de technieken in contact brengen, omdat ik ze zo waardevol vind: ik hecht enorm veel belang aan activerende werkvormen.'

Nele Van fraeyenhove - leerkracht NT2

Docent etaleert verschillende partituren/liedjesteksten

Tips van de leerkrachten:

  • Gewoon doen: zing in de klas! Aanvankelijk heerst er bij leerkrachten en leerlingen wat schroom om te zingen, maar iedereen die het al gedaan heeft, is enthousiast. Ook andere scholen zien er intussen de meerwaarde van in.
  • Differentieer. Hoe uitdagend ook, werk gedifferentieerd, zodat deelnemers met verschillende taalniveaus er iets aan hebben.
  • Omarm het leerproces. Vooraf is het moeilijk inschatten hoe een project precies zal lopen. Niet erg: uit elk traject kun je leren, om het de volgende keer weer wat meer op punt te stellen.
  • Werk laagdrempelig. Hoewel iedereen enthousiast is zodra die heeft meegedaan, ondervinden we wel degelijk een drempel om eraan te beginnen. Hou die drempel daarom zo laag mogelijk, ook door het repertoire eenvoudig te houden: laat de deelnemers proeven van de mogelijkheden.
  • Werk samen. Ieder zijn expertise, waarmee die de ander ook kan ondersteunen.

Elkaar versterken

Na de pauze neemt het enthousiasme nog toe, want Aline zet In de jungle in op piano, een liedje dat alle aanwezigen kennen uit de film De leeuwenkoning. ‘Daar slaapt de leeuw vannacht!’ zingen we uit volle borst. Alle schroom is verdwenen. ‘Je wordt er altijd zo blij van, vind je niet?’ vraagt Nele met een brede lach op haar gezicht.

Nele en Aline vormen een goed team, vinden ze ook zelf. Bij het begin van het project hebben ze afgesproken wie welke rol op zich zou nemen. ‘Aline stelt een les voor en ik bekijk telkens of die me haalbaar lijkt', legt Nele uit. 'In de eerste lessen deed ik al eens teken dat we bepaalde dingen best even konden herhalen of trager doen, maar ik merkte onmiddellijk dat Aline veel didactische ervaring heeft, en mijn suggesties snel oppikte.’ Eigenlijk leert zij nu veel van haar muziekcollega, vindt Nele: ‘Wanneer je liedjes aanleert, bekijk je tekst, taal en stem op een andere manier, losser van het tekstniveau of de grammatica. Dat is verfrissend.’

‘Wanneer je liedjes aanleert, bekijk je tekst, taal en stem op een andere manier, losser van het tekstniveau of de grammatica. Dat is verfrissend.’

Nele Van fraeyenhove - leerkracht NT2

Voor Aline is het differentiëren in taalniveaus een eye-opener. ‘Ik werk veel op academies en voor koren, waar iedereen de teksten vanzelf begrijpt, en merk dat ik hier bewuster met de taal bezig ben: waarom is dit woord zo moeilijk om uit te spreken, hoe breng je deze klinker het best aan?’

‘Deze eerste jaargang van ons koor is voor iedereen een boeiend leerproces’, besluit Nele. ‘Al die dingen nemen we mee voor volgende keren, want doorgaan willen we absoluut. Ook de samenwerkingen wil ik nog uitbreiden. Ik werk altijd al graag schoolbreed, maar wil ook de contacten met collega-scholen nog versterken.’ We horen er in de toekomst ongetwijfeld nog van…

Partituren/liedjesteksten liggen op tafel

Wil jij ook samenwerken met een zangdocent in jouw klas? Dat kan!

  • De dynamoPROJECT-subsidie neemt voor jou de financiële drempels weg. Je krijgt tot 2000 euro voor jouw artistiek project op school. Lees de voorwaarden van een dynamoPROJECT.
  • Ontdek de kunstenaars en cultuureducatieve organisaties op Cultuurkuur. Of kies je eigen partner in je schoolbuurt.
  • Op zoek naar inspirerende voorbeelden van andere scholen? Doorzoek onze praktijkvoorbeelden op onderwijsniveau of discipline.

Versterk cultureel bewustzijn in de klas.

Wil je meer inzetten op cultuur in jouw klas? Ontdek hoe.

CIS cirkel basis

Culturele vaardigheden

waarnemen

  • De cursisten luisteren eerst naar de tekst van een liedje, dan ook naar de melodie. Stap voor stap leren ze het lied zingen.

verbeelden

  • De cursisten doen een eenvoudig ‘dansje’ bij een liedje: een stap vooruit, draaien om de as. De bewegingen ondersteunen de betekenis.
  • Aline overloopt de uitdrukkingen in een nieuw liedje: wat is ‘heen en weer’? En ‘op en neer’? Een cursist beeldt het uit.

conceptualiseren

  • Aline heeft het over muzieknoten en muzieknotaties: een herhalingsteken, de tweede stem, canon. Ze legt uit wat het betekent en de cursisten proberen uit: ze herhalen frasen die herhaald moeten worden en zingen tweestemmig of in canon.

Dragers

lichaam

  • De cursisten gebruiken hun stem, maar bewegen soms ook in de maat, klappen op het ritme of doen er wat ‘danspassen’ bij.

voorwerpen

  • De piano begeleidt de cursisten doorheen alle liedjes.

taal

  • De liedjes zijn allemaal in eenvoudig Nederlands.

Grafische tekens

  • Woorden, muzieknoten…
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Ines Minten
School GO! CVO Antwerpen
Organisaties Kunstacademie Deurne
Onderwijsniveau
  • Volwassenenonderwijs
Thema
  • geluid en muziek
  • taal(bevordering) en taalstimulatie
Sleutelcompetenties
  • Nederlands
  • Cultureel bewustzijn
Schooljaar 2022-2023
Projectverantwoordelijke Nele Van fraeyenhove

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →

Kunstkuur delend netwerk: Eerste ontmoetingssessie 2024

98 nieuwe Kunstkuren begonnen in september aan hun driejarige samenwerking. Dit eerste ontmoetingsmoment was bedoeld voor leerkrachten, directies, coördinatoren, beleidsmedewerkers en andere betrokkenen van scholen en academies die dan gestart zijn. Ook externe partners waarmee ze samenwerkten in...

Lees meer

Leerlingen ontdekken kunst via de schatten van de stad

Na tweeënhalf jaar Kunstkuur is de aangrenzende Academie Beeldende Kunsten, niet meer weg te denken uit de basisschool Het Groene Eilandje in Antwerpen Dam. Drie jaar lang neemt Goele van het dko er samen met de leerkrachten van het eerste, tweede en vierde leerjaar, twee uur per week, de muzische...

Lees meer
meisje met blauwe trui houdt haar rechterarm met gespreide vingers voor het gezicht

Straatfanfare met anderstalige nieuwkomers

In de Vrije Basisschool De Schatkist in Berchem zijn artistieke samenwerkingen een vaste waarde. Dit jaar werken de anderstalige nieuwkomers van de school, samen met Joana van vzw MOMO en wereldklas-leerkrachten Katrijn, Kevin en Karin, toe naar een Murga-straatfanfare tijdens de carnavalsoptocht in...

Lees meer
totaalbeeld publiek ouderen met 1 dansend kind vooraan

Dansen rond dementie

Geen twee doelgroepen zo ver uit elkaar als lagereschoolkinderen en ouderen met dementie. En toch. Leerkracht Els Wydaeghe van Vrije Basisschool De Gulleboom zag er wel een aardig dynamoPROJECT in. Geïnspireerd door het tv-programma Restaurant Misverstand zocht ze een samenwerking met Passerelle vzw...

arrow leftdans en beweging
Lees meer

Leerlingen geven hun persoonlijkheid weer in houtsneden door te reflecteren over hun zijn. Ook zo kan je werken aan de sleutelcompetentie Cultureel Bewustzijn.

Vijf weken lang gingen de leerlingen van het vierde jaar Humane Wetenschappen van het Sint-Lievenscollege voor het vak Kunstbeschouwing aan de slag met een abstractie van hun persoonlijkheid. Wie zijn ze geworden in al die tijd? Welke rimpelingen zijn reeds aan het oppervlak verschenen? En wie...

Lees meer

Nieuws in de kijker

Nieuwsbericht dynamoPROJECT

De Vlaamse minister van Onderwijs heeft beslist om de subsidie dynamoPROJECT stop te zetten. Het is niet langer mogelijk...

Lees meer

Vragen over je lopende dynamoPROJECT

Scholen met lopende dynamoPROJECTen dienen uiterlijk 30 dagen na de in de aanvraag opgegeven einddatum een inhoudelijk...

Lees meer
Je ziet een meisje met lange haren. In haar handen houdt zij een aantal penselen vast die zij voor haar mond houdt.

Kunstkuur 2025: 93 nieuwe samenwerkingen

Op 1 september 2025 starten in Vlaanderen 93 nieuwe Kunstkuursamenwerkingen tussen een academie en een school uit het...

Lees meer

Gratis openbaar vervoer met dynamoOPWEG

Met dynamoOPWEG reist je klas volgens de bestaande dienstregeling gratis met de bus of tram van De Lijn naar culturele...

Lees meer
veelgestelde vragen

Veelgestelde vragen

Om jullie nog beter te ondersteunen, maakten we een overzichtelijke pagina met antwoorden op vaak gestelde vragen.

Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf je in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, ondersteuningen en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief elke drie weken in je mailbox verwachten.

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement Onderwijs en Vorming

Koning Albert II-laan 15, postbus 134

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Gebruiksvoorwaarden
  • Privacyverklaring
  • Contact
  • Cookieverklaring
  • Toegankelijkheidsverklaring
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs