Boekenjuf Ann | 'Samen lachen, ontroerd of bang zijn is het mooiste aan voorlezen'

Een lezer pur sang? Nee, dat is ze niet. Wel een voorlezer. In hart en nieren. Daarom herkent juf Ann zich ook in Haas uit de boeken van Vos en Haas. ‘Die houdt ook veel van boeken en is soms een beetje een wijsneus die aan de anderen vertelt wat er moet gebeuren.’

‘Extrinsieke motivatie zet ik in om leerlingen te leren dat een boek lezen soms doorbijten is.’

'Een leerling uit mijn tweede leerjaar zei eens: "Ik hoop dat je niet snel doodgaat, juf, maar als het gebeurt, zorg ik ervoor dat er heel veel boeken op je graf liggen." Het toont hoe boeken altijd mijn dada zijn geweest. Ze hebben een centrale plek in mijn opdracht en klas. Ik ben heel kieskeurig op de boeken die in de leeshoek staan. Ze moeten de fantasie prikkelen met een aantrekkelijke vormgeving, mooie illustraties en een uitdagende woordenschat.'

Wie is Ann Wicke?

School:
Juf in het tweede leerjaar in Vrije Basisschool ‘t Hinkelpad in Petegem-aan-de-Schelde

Favoriete kinderboek:
'Minoes', Annie M.G. Schmidt

'Ik zorg voor variatie en laat alle teksttypes aan bod komen. Meestal zet ik rond het taalthema boeken in de kijker. Het aanbod in onze leeshoek bestaat uit een combinatie van boeken van de school, van mezelf en van de bib. Dat loopt allemaal in elkaar over. Ik koop veel zelf. Mijn kinderen zijn 4, 8 en 11. De beste manier om te weten of een verhaal gaat werken, is het bij hen uittesten. En we hebben het geluk dat de plaatselijke bib op wandelafstand ligt. Met de klas of de graad gaan we er minstens een keer per maand naartoe. Dit weekend zullen ze ook allemaal met hun mama of papa een bezoek brengen. Het is immers het huiswerk. We testen deze maand ook het idee van bakken vol bibboeken op de speelplaats uit. Tijdens regenvrije pauzes zitten er nu altijd wel enkele leerlingen te lezen.'

Lestips van juf Ann

Daag je collega’s uit

We hebben de collega’s deze vijf uitdagingen voorgeschoteld tijdens de Jeugdboekenmaand: maak een leeshoek in je klas. Als je al eentje hebt, maak de hoek dan extra feestelijk.

Label je boeken volgens genre.

In welk thema heb je nog geen boek in de klasbibliotheek? Zoek samen met je leerlingen op Boekenzoeker een geschikt boek. Als ze voor de 5 uitdagingen slagen, krijgen ze het cadeau.
Maak een creatieve opdracht bij een boek dat je leerlingen (her)ontdekken in de boekenhoek.
Plaats foto’s van wat je in de klas doet op Padlet, zodat ook de ouders het kunnen zien.

Een dynamoPROJECT

We hebben plannen met de mezzanine in de eetzaal. Die komt uit een wijkafdeling die de deuren moest sluiten. Het wordt onze schoolleeshoek. We zullen er tijdens de vrije momenten gaan lezen en tijdens de pauze. Ik zal een dossier voor een dynamoPROJECT bij Cultuurkuur indienen om samen met een illustrator en een klas die mezzanine te bekleden en te beschilderen.

Leesbingo als kerstkaart

Voor de kerstvakantie had ik in Canva een leesbingo gemaakt, die nadien als kerstkaart aan alle leerlingen werd uitgedeeld. Ik ontdekte toen een leuke website met alleen maar illustraties van kinderen of volwassenen die tussen de boeken zitten: https://bibliolectors.tumblr.com.

Een groeiboek

Elke leerling hier op school heeft een groeiboek. Daarin schrijven we elk jaar hoe groot de leerlingen zijn, hoe ver ze springen,… Nu willen we daar ook een luik lezen aan toevoegen zoals: 'Wat is het leukste verhaal dat je dit jaar hebt ontdekt?'

Voorleesmoment als beloning

'In het begin van het tweede leerjaar wil ik de leerlingen echt motiveren om boeken te lezen. Dat doe ik met een Boeken-kaart. De leerlingen kiezen daarvoor een boek uit dat past bij hun niveau of interesse. Ik zal van een gekozen boek nooit zeggen: "Dat mag niet." Ze nemen het mee naar huis, lezen het, en papa of mama zet dan een handtekening op de kaart als het uit is. Hebben ze er tien gelezen, dan krijgen ze een beloning zoals een voorleesmoment, even buiten spelen of een filmpje van Vos en Haas kijken. Ik vraag dan ook naar hun favoriet, laat hen erover vertellen en maak een portretfoto van hen met dat boek. Die hang ik in de gang. Die extrinsieke motivatie zet ik in om hun te leren dat een boek lezen soms doorbijten is. Je moet soms over een moeilijk punt om nadien voldoening te voelen.'

'De Boekenkaart motiveert veel leerlingen, ook de moeizamere lezers. Een beloning verdienen kan ook als je een dun boek uitlas. Vanaf de krokusvakantie bouw ik het af. Het lezen zelf moet de beloning worden. Het leukste om te zien daarbij zijn die keuzemomentjes ’s morgens. Als ze die boekjes terugleggen en een nieuw kiezen, dan praten ze met elkaar. Vond hun vriend(in) iets leuk? Dan lezen zij het ook. Het is - naast voorlezen en stoppen wanneer het leuk wordt - de beste boekpromotie die je kan hebben. Ik probeer ook zo vaak mogelijk de link met de illustrator en de auteur te leggen. Al die mensen hebben het grote werk al voor mij gedaan. Ik ben dankbaar dat ik alleen nog maar hoef voor te lezen.'

De Beste Boekenjuf/meester van het jaar

De prijs voor de Beste Boekenjuf/meester beloont leerkrachten (kleuterschool en basisschool) die een concrete en dagelijkse inzet tonen voor leesbevordering en het werken met kinderboeken in de klas. In het magazine brengen de kandidaten hun verhalen en je vindt er massa's tips en tricks rond lezen en leesplezier in de klas.

Beste Boekenjuf/meester is een initiatief van CANON Cultuurcel in samenwerking met Iedereen Leest en Vlaamse kinder- en jeugdboekenuitgevers.

Nomineer jouw kandidaat

Wie besmet jou met zijn of haar passie voor (voor)lezen? Wie vult de boekenhoeken op school met een rijk en recent aanbod? En wie wakkert in jouw team het leesvuur aan? Kortom, welke juf of meester heeft op jouw school het grootste hart voor boeken? Ken jij zo iemand? Nomineer je kandidaat via dit formulier.

‘Al die auteurs en illustratoren hebben het grote werk al gedaan. Ik ben dankbaar dat ik alleen nog maar hoef voor te lezen.’

'Wat ik nog doe om boeken te promoten? Tijdens carnaval verkleed ik me als een boekpersonage. Ik ga aan de slag met de kamishibai, met een boekendans, auteurslezingen, theaterlezen, samenlezen, tutorlezen,... Wat ook werkt, is de link met televisieprogramma’s leggen. 'De regels van Floor' is bijvoorbeeld een grappige Ketnet-serie, die gebaseerd is op de gelijknamige boeken van Marjon Hoffman. Vos en Haas hebben ook leuke animatiefilmpjes, die zopas een Ensor wonnen. Weer een reden om feest te vieren in de klas!'

Deurtjes openblazen

'Ik heb net de opleiding tot leescoach afgerond en sinds dit jaar hebben we een werkgroep lezen. Daar zit ik in, samen met de juf van het eerste. Ik ben dus een beetje een aanstoker, ja, maar niet bewust. De opleiding tot leescoach maakte me zo enthousiast dat ik er niet over kon zwijgen.'

'Onze schoolvisie staat nog in de kinderschoenen. Dit schooljaar focussen we op leesplezier en zijn we vanuit de verkenning van de nieuwe taalhandleiding vertrokken: in welke lessen komt leesplezier of leespromotie aan bod? Vanuit de leescoach-opleiding heb ik dat ook voor de andere handleidingen onderzocht. 'Heb je die les gedaan?', vraag ik dan aan collega’s om hen subtiel aan te sporen. Maar ik zag ook een stapel zelfgemaakte leeskoesterboekjes aan de kopieermachine liggen. Prachtige bundels waarin een juf de leerlingen een blaadje laat invullen bij elk uitgelezen boek. Je merkt dus dat iedereen wel zijn best doet.'

'We maakten ook een lijst met mogelijke boekpromotie-activiteiten. Tijdens de personeelsvergadering lichten we er altijd enkele uit. Zo waren we eens gestart met 'De jongen, de mol, de vos en het paard'. De directie heeft het voor iedereen aangekocht als cadeautje in plaats van de nieuwjaarsreceptie die niet kon plaatsvinden. En met de Poëzieweek kregen we de opdracht om een versje te schrijven voor een collega zonder dat die wist van wie het kwam. De nieuwe wind begint dus stilaan deurtjes open te blazen.'