Met de school van toen naar de toekomst

Hoe zaten de scholen vroeger in elkaar? En hoe zullen ze er in de toekomst uitzien? Deze vragen creatief invullen was de voornaamste doelstelling van het project. Het idee ontstond tijdens een klasdiscussie over wat de aanpak van een Freinetschool verschillend maakt tegenover andere scholen. ‘Van hieruit hebben we gebrainstormd over hoe de scholen er in de toekomst zullen uitzien en welke uitvindingen en machines het schoolleven gemakkelijker zullen maken’, zegt Tom. ‘Zo bedachten de leerlingen onder andere een drone die schriften uitdeelt en een vuilbak die alles versnippert zodat er minder afval zou zijn. De leerlingen zijn heel creatief in het bedenken van uitvindingen. Ze gaan soms veel verder dan wij als volwassenen.’

De school in een moderner kleedje

Eerst reisden de leerlingen in de School van Toen, het Gentse museum voor onderwijsgeschiedenis, terug naar het verleden. De leerlingen kregen er les zoals het vroeger was van twee schoolouders. ‘De ouders worden vaak betrokken op onze school’ licht Tom toe. ‘Tijdens het rollenspel nam de ene ouder de rol van leerkracht op en de andere die van schooldirecteur.’ Met deze ‘historische les’ ondervonden de leerlingen aan den lijve hoe er vroeger lesgegeven werd. Op die manier kregen ze vat op de evolutie in het onderwijs gedurende de voorbije decennia, en mogelijk inzicht op hoe die zich zou verderzetten in de toekomst.

Met zZmogh en De Creatieve STEM richtte ze de blik op de toekomst. Tijdens de workshops van zZmogh staken de leerlingen de speelplaats in een nieuw kleedje. Ze lieten zich hierbij inspireren door artiesten die bezig zijn met kunst in de publieke ruimte zoals Panamarenko, Jean Tinguely en Theo Janssen. Eerst ontwierpen ze de constructies op papier, dan gebruikten ze meccano om ze in elkaar te knutselen en tenslotte gingen ze met reuze-meccano aan het werk.

Tot slot bedachten en creëerden de leerlingen tal van voorwerpen die de school van de toekomst moeten verbeteren, gaande van een voorleesmachine over een drone die schriften uitdeelt tot een huiswerkautomaat. Ze tekenden eerst hun uitvindingen op papier om ze vervolgens te modelleren met het gebruiksvriendelijk designprogramma Tinkercad en te printen met een 3D-printer. Dit gebeurde onder begeleiding van De Creatieve STEM. Deze organisatie creëert een kader waarbinnen kinderen hun talenten in techniek, wetenschap en talen kunnen ontwikkelen.

Leerwinst op vele vlakken

Een Freinetschool werkt niet met een klassiek vakkensysteem zoals andere scholen. Ze heeft drie grote luiken: wiskunde, werkstukken en taal. Binnen het luik ‘werkstukken’ krijgen de leerlingen opdrachten over verschillende onderwerpen zoals geschiedenis, aardrijkskunde en natuurkunde.

‘Het project legde heel veel linken met de drie luiken’, meent Tom. Bij wiskunde, bijvoorbeeld bij ruimtemeetkunde, werd er veel aandacht besteed aan de verschillende gezichtspunten bij het uittekenen van de uitvinding. Voor het luik ‘werkstukken’ kwam de geschiedenis van het onderwijs aan bod tijdens het bezoek aan De School van Toen en bij het rollenspel met de ouders. Wat taal betreft, kregen de leerlingen de opdracht om creatieve teksten te schrijven over hun uitvindingen.

‘Verder denk ik dat de leerlingen op sociaal en intermenselijk vlak veel hebben bijgeleerd, omdat ze veel moesten samenwerken tijdens het project’, zegt Tom. ‘Tot slot, het feit dat ze zelf initiatief namen tijdens de workshops zorgde ervoor dat hun motivatie heel hoog was. En als de motivatie hoog is, gaat de leerwinst sneller.’