Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Netwerk Lezen op School
    • Inspiratiedag
    • Cultuurdagen
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweek
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. Moretusvrienden

Moretusvrienden

Grensverleggend en hartverwarmend. Voor het tweede jaar op rij bouwden leerlingen uit het Groenendaalcollege in Merksem een bijzondere band op met jongeren met een motorische en mentale beperking van in Antwerpen. Ook museum Plantin-Moretus sprong op de kar. ‘Wij willen onze leerlingen de wereld laten ervaren’, zegt juf Suzy van BuSO De Tjalk. ‘Als wij niet naar de wereld kunnen, moeten we zorgen dat de wereld naar ons komt.

Voor de leerkrachten van BuSO De Tjalk is het niet vanzelfsprekend om bereidwillige partners te vinden voor hun projecten. ‘Wij waren vragende partij om iets speciaal te doen met onze leerlingen’, zegt Suzy. ‘Het museum Plantin-Moretus kwam met een fijn voorstel en via collega’s kwamen we in contact met het Groenendaalcollege.’ Dit is het tweede jaar dat het project uitgevoerd werd, uiteraard met vorderingen en nieuwigheden. 

Onbekend terrein

Voor de vierdejaars humane wetenschappen van het Groenendaalcollege was de kennismaking met hun Moretusvrienden een sprong in het diepe. ‘Onze leerlingen trokken met lood in de schoenen naar de eerste bijeenkomst, omdat ze niet wisten wat hen te wachten stond,’ zegt Frank Mannaerts, leraar godsdienst. ‘Op voorhand hadden we met hen de video bekeken die vorig jaar van het project werd gemaakt en tijdens de lessen godsdienst en gedragswetenschappen hadden we rond het thema verschillen gewerkt, maar de theorie is natuurlijk anders dan de praktijk.’

Vriendenboekje en papierscheppen

Elke leerling van Groenendaal koos een partner van BuSO De Tjalk met wie ze het volledige project zouden samenwerken. Bij de eerste kennismaking waagden de duo’s zich aan Sherborne. ‘Bij deze bewegingsmethode liggen onze jongeren op de grond en doen ze samen met hun partner allerlei bewegingen’, legt Anja uit. ‘Voor de leerlingen van Groenendaal was dat meteen heel confronterend, omdat onze jongeren vaak erg beperkt zijn wanneer ze liggen.’ Met behulp van een vriendenboekje leerden ze elkaar stap voor stap beter kennen. ‘Ik hielp onze leerlingen met knipsels en plaksels om het boekje verder in te vullen’, vertelt Suzy.

In de volgende maanden ontdekten ze samen de geschiedenis van de familie Moretus van het Plantin-Moretus museum, maakten ze stempels met rubber en hout en woonden ze een ervaringstheater met muziekinstrumenten bij van Amadeo Kollectif, dat volledig voor hen op maat werd aangepast. In samenwerking met Ab de Nijs Bik, een ervaren drukker van het Plantin-Moretus museum, maakten ze met een droge naald een ets in een zinken plaatje. ‘We hebben ook zelf papier geschept’, vertelt Suzy. ‘Juf Anja bereidde op voorhand de pulp. De leerlingen van Groenendaal maakten het papier, maar onze jongeren beslisten wel hoe het er zou uitzien.’ 

Onze leerlingen hebben dit jaar echt hun grenzen verlegd.

Zonder woorden

In de loop van de samenwerking stootte de groep soms op een aantal uitdagingen waar niet iedereen in eerste instantie bij stil stond. ‘Groenendaal stelde voor om tijdens de wandeling in het bos gezellig samen te picknicken’, vertelt Suzy. ‘Dat gaat helaas niet zomaar met onze leerlingen. Het middagmaal duurt sowieso veel langer bij hen en we hebben altijd een plek nodig om hen te kunnen verzorgen.’ De rolstoelen maken ook het vervoer niet altijd eenvoudig. ‘Iedereen van de bus halen, kost tijd’, zegt Suzy, ‘maar met de leerlingen van Groenendaal erbij had elk van onze jongeren nu een geweldige begeleider.’

De vierdejaars gingen op een heel spontane manier om met de beperking van hun Moretusvrienden, vaak tot verbazing van de leerkrachten. ‘Een van de jongens van BuSO De Tjalk kan niet praten’, zegt Frank. ‘Met geluiden probeert hij zich verstaanbaar te maken. Toen we met z’n allen naar de zonsverduistering wilden kijken, kwam zijn partner zeggen dat de jongen ook graag een eclipsbril wilde. Ze verstaan elkaar goed, ook zonder woorden.’

À la carte

Volgend jaar starten beide scholen een nieuw project op in samenwerking met het Antwerps Museum Aan de Stroom. ‘Samen met een andere groep leerlingen van BuSO De Tjalk, die kooklessen krijgen op school, gaan we aan de slag rond de expo Antwerpen à la carte’, zegt Frank. ‘Deze leerlingen bereiden trouwens nu al het bruiloftsmaal, een culinaire afsluiter van ons Moretusproject. Natuurlijk gaan we ook Moretusvrienden verderzetten en zo de twee projecten samenbrengen. ’

Uit het oog, in het hart

Ook de leerlingen van het Groenendaalcollege die vorig jaar deelnamen, blijven graag betrokken. Zo volgden enkelen onder hen een snelcursus om als gids de ouders en de leerlingen rond te leiden in het museum. ‘Ze vinden het fijn om hun kameraden nog eens terug te zien’, zegt Suzy. ‘Plantin Moretus heeft een speciale plaats in hun hart. Als je hen vraagt welk museum in Antwerpen echt de moeite is, hoeven ze daar niet over na te denken.’

Moretusvrienden opent deuren voor beide scholen. ‘Onze leerlingen hebben dit jaar echt hun grenzen verlegd’, zegt Frank. ‘En bij ons krijgen de kinderen het idee dat zij hetzelfde kunnen doen als hun vrienden, zoals een museum bezoeken’, vult Suzy aan. Het jaar loopt misschien op zijn einde, uit het oog is zeker niet uit het hart, ook niet voor de leerlingen van BuSO De Tjalk. ‘Het bruiloftsmaal is onze laatste samenkomst en dat wordt een moeilijk moment’, zegt Suzy. ‘Maar de leerlingen van Groenendaal zijn wel vrienden geworden van onze jongeren en vrienden, dat blijft voor hen.’

Tips van juf Anja, juf Suzy en meester Frank

  • Een samenwerking tussen twee scholen met een zeer verschillend leerlingenpubliek is een meerwaarde voor beide scholen.
  • Zoek een waardevolle culturele partner met wie beide scholen gedurende het hele project kunnen samenwerken. Een museum kan de leerlingen bovendien laten kennismaken met een stukje geschiedenis.
  • Organiseer op regelmatige basis een bijeenkomst met alle leerlingen. Zo leren de duo’s elkaar geleidelijk beter kennen.
  • Begin met een open geest aan het uitdagende project. Collega’s en leerlingen zouden je wel eens kunnen verrassen.
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Katrien Severijns
School BuSO De Tjalk
Groenendaal 1
Organisaties Amadeo Kollectif
Museum Plantin-Moretus/Prentenkabinet
L*AB
Museum aan de Stroom (MAS)
Onderwijsniveau
  • Buitengewoon secundair onderwijs
  • Secundair onderwijs
  • Voltijds gewoon secundair onderwijs
Thema
  • beeld
  • erfgoed
  • geluid en muziek
  • inclusie
Sleutelcompetenties
  • Cultureel bewustzijn
  • Historisch bewustzijn
  • Duurzaamheid
  • Sociaal-relationele competenties
  • Burgerschap
  • Zelfbewustzijn
Schooljaar 2015-2016
Projectverantwoordelijke Frank Mannaerts, Suzy Van den Bussche en Anja Prins

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →
Leerling werkt aan muzieknummer op iPad

Songs & Beats leren BuSo-leerlingen plannen en samenwerken

Muziek, dat was het onderwerp waar de leerlingen van Sint-Gregorius in Gentbrugge vooral rond wilden bijleren in hun keuzemodule. De school zag hierin een uitgelezen kans om te werken rond planning en samenwerking: twee vaardigheden die niet evident zijn voor leerlingen met ASS. Samen met Tim Wuyts...

Lees meer
Leerling gaat creatief aan de slag met literatuur

Creatief omspringen met meertaligheid? Breng een schrijver in je klas!

In 2021 lanceerde de Vlaamse Gemeenschapscommissie Kunstenaars in de klas, een oproep om kunstprojecten te stimuleren in het Nederlandstalig secundair onderwijs. Een van de projecten die subsidies ontving, is de samenwerking tussen schrijver Arno Boey, het Atheneum Brussel en internationaal...

Lees meer

Leerkrachten én leerlingen ontdekken hun creativiteit tijdens Kunstkuur

Expertisedeling tussen leerkrachten. Muzisch sterker in de schoenen staan. De leerlingen laten kennismaken met de academie en met het plaatselijke Gemeenschapscentrum De Zeyp. Hun culturele blik verruimen. Hen de kans geven om hun creativiteit te ontdekken én te tonen… Het lijstje doelen waar de...

Lees meer

Het moois dat ontstaat als er ruimte is voor toeval en experiment

‘Vaak kiezen leraren op school nog voor sterk afgebakende muzische opdrachten. Dan is het fijn als zij én hun leerlingen, samen met een dko-docent, kunnen ontdekken wat voor moois er ontstaat als er ruimte is voor toeval en experiment.’ Aan het woord zijn Simon Vermeulen en Goedele Pauwelyn...

Lees meer
Leerlingen zitten in de klas en houden boomwhackers vast waarmee ze musiceren.

Leerstof herhalen, verdiepen en verwerken via beeld, dans en woord? Deze Kunstkuur toont hoe het kan

Tijdens muzische vorming dansen ze hoofdletters of zingen ze het verloop van de Eerste Wereldoorlog in een marslied. De krantenartikels die de leerlingen in de taalles schreven? Die gieten ze in een mediageniek journaal. Zo wekken Anke Vrinssen van Kunstacademie Dilsen-Stokkem en leraren Els Coox en...

Lees meer

Nieuws in de kijker

logo Poëziesterren secundair

Poëziesterren voor secundair onderwijs

De Poëziesterren geven poëzie een prominente plaats in het secundair onderwijs.

arrow leftpoëzie
Lees meer
Meisje houdt verfborstels voor gezicht vast

Kunstkuur: nieuwe aanvraagronde schooljaar 2023-24

Van 1 december 2022 tot 15 februari 2023 kan je je aanvraag indienen.

arrow leftKunstkuur
Lees meer
Inspiratiedag 2022

9/2 - Online infosessie Cultuurkuur voor organisaties

Hoe kan je als cultuurorganisatie Cultuurkuur inzetten om je scholenaanbod bekend te maken? In deze infosessie kom je te...

Lees meer
cover Seneca Kunst van het geven

WIN het boek 'De kunst van het geven'

Vincent Hunink verzamelde belangrijke delen uit Seneca's De Beneficiis over gunsten en het geven.. Maak kans op 1 van 3...

Lees meer
Mensen zitten in vergadering

Kom op SPREEK(k)uur!

Heb je een vraag over een (toekomstig) dynamoPROJECT of zoek je een kritisch klankbord voor je creatief project op...

Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf meteen in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, subsidies en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief twee keer per maand in je mailbox verwachten.

 
 

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement onderwijs & vorming

Koning Albert II-laan 15

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Contact
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs