Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Netwerk Lezen op School
    • Inspiratiedag
    • Cultuurdagen
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweek
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. Een Kunstkuur met focus op taal

Een Kunstkuur met focus op taal

Eén leerling op drie in het tweede en derde leerjaar van de Vrije Basisschool OLVO in Knokke-Heist spreekt thuis een andere taal dan het Nederlands. Taal en woordenschatverrijking zijn er dus belangrijke aandachtspunten. Het is dan ook de focus van het Kunstkuurtraject met MAAK, Open Huis voor Kunsten.

Een meisje heeft een blad papier in haar hand. Ze houdt het omhoog. Er staat het woord 'schilder' op.
Een Kunstkuur met focus op taal
Drie leerlingen staan aan een tafel. ze proberen een woord te vormen met letters die voor hen liggen.
Een Kunstkuur met focus op taal
Een Kunstkuur met focus op taal
Een Kunstkuur met focus op taal

Heidi Wijffels, directeur van de basisschool: 'We hebben heel wat anderstalige kinderen. Daarom namen we taal als focus in ons Kunstkuurproject. Elke woensdag komt Kevin, de leraar van de academie, 4 uur naar hier. De ene week geeft hij les aan de 2 klassen van het tweede leerjaar, de andere week aan de 2 klassen van het derde. Volgend jaar schuiven we door naar het derde en vierde leerjaar, het jaar erna naar het vierde en vijfde. Zo zal deze Kunstkuur 8 leraren intensief versterken.'

'Het is de bedoeling dat onze leraren zo veel mogelijk inspiratie opdoen zodat ze na dit project zelf met de muzische werkvormen aan de slag kunnen. Onze leraren leren vooral hoe ze een woordpakket met beweging kunnen laten beleven. Ook Kevin steekt intussen allerlei dingen op. Over klasmanagement, kinderen die weinig Nederlands spreken of geen interesse hebben bijvoorbeeld. De leraren bestuiven elkaar hier dus met hun kennis.'

'In het begin namen onze leraren gewoon deel aan de activiteit die Kevin bedacht en zorgden ze voor het klasmanagement. Nu evolueren ze naar samen activiteiten bedenken. Tijdens de eerste evaluatie bleek ook dat onze leraren vooral op het cognitieve, het woordenschatbegrip focussen. Kevin heeft meer oog voor ‘beleeft het kind genoeg de taal, is er genoeg expressie?’ Die dubbele bril geeft een extra gelaagdheid aan de lessen.'

'Het samenwerken met andere leerkrachten is in het begin wat aftasten. Ieder gaat op zijn of haar manier met de klas om'

Kevin De Bruyne

‎Geen juist of fout, geen mooi of lelijk

Kevin De Bruyne, leraar woord en musical, atelier: 'De eerste weken hebben we veel rond bewegen en uitbeelden gewerkt. Dat was goed om het vertrouwen van de leerlingen te winnen en om het plezier in de lessen te vinden. Nu ga ik op zoek naar een combinatie met theater. Dankzij mijn collega’s hier leer ik wat binnenkomt en wat niet. Omdat sommige leerlingen elkaar imiteerden zonder de woorden echt te begrijpen, willen we de kinderen nu meer laten spreken over de woorden. Nu wordt het voor mij echt interessant.'

'Het samenwerken met andere leraren is in het begin wat aftasten. Elke leraar is anders en gaat op zijn of haar manier met een klas om. Je wil ook niet op elkaars domein komen. Maar met de tijd loopt dat vlotter en pik je gemakkelijker op elkaar in. We hebben al rond emoties, dieren, lijnen, beroepen… gewerkt. De aanleiding kan een boek, een woordpakket of een andere les zijn. Meestal komt het onderwerp van de leraren.'

'Kunstkuur is gelukkig nog altijd kunst. In een gewone school zijn er veel regels en staat presteren vaak voorop. Ik ben blij dat deze kinderen leren dat er heel veel kan, zonder dat ze moeten denken in juist of fout, in mooi en lelijk. Het uitproberen en je best doen zijn hier het belangrijkste. En ja, ze zijn met Nederlands bezig, maar ze hebben niet dat gevoel. Dit is een andere manier om iets te verwerven en verwerken.'

Samen impact creëren

Rudy Van der Cruyssen, directeur MAAK: 'Kevin is hier een totaal andere leraar dan in de academiecontext. Het enthousiasme, het pingpongen met juf Christel en de andere leraren, het proces dat ze samen afleggen, is ronduit knap. Zijn brede expertise als musicalleraar biedt veel meerwaarde en is zeker een sleutel tot dit succes.'

'Als het enigszins kan, gaan we op het einde van het schooljaar iets als een Kunstkuurfeest in elkaar zetten om de ouders bij dit verhaal te betrekken. Zo kunnen we hen tonen wat hun kinderen hier doen, en vooroordelen doorbreken. Niet alleen wiskunde en taal zijn belangrijk, ook het muzische. Maar eerst wil ik Kevin de tijd geven om hier te zaaien en zijn eigen koers te bepalen.'

'Dit Kunstkuur-initiatief kadert ook binnen een groter verhaal. Als academie slagen we er niet in om onze boodschap te laten landen bij de anderstalige inwoners van Knokke-Heist. Er leeft bijvoorbeeld een grote Indische gemeenschap, maar ze begrijpen niet wat we doen. Op het forum van de gemeente ben ik op die nagel beginnen kloppen, want we zijn een ganse generatie aan het verliezen. Daar is vanuit het gemeentebestuur positief op gereageerd. Zo komt er nu een overleg met alle actoren om te bekijken welke initiatieven er al bestaan en hoe we samen meer impact kunnen hebben.'

 

Tips van de directeurs

  • Maak de focus breed genoeg. Bij ons is dat ‘taal’ wat gemakkelijk voor de nodige overlapping tussen kunstacademie en leraren basisonderwijs zorgt.
  • Zie zo’n Kunstkuur als een intensieve navorming. Voor de basisschoolleraren wordt het karige nascholingsbudget zelden voor het muzische ingezet. 
  • Een sterke, gepassioneerde leraar uitlenen, betekent ook dat hij in de academie gemist wordt.
  • Denk ook over de locatie na. We plannen het op woensdag zodat de klas de hele voormiddag terecht kan in de grote eetzaal.

Culturele vaardigheden en dragers

Wil je meer inzetten op cultuur in jouw klas? Ontdek de theorie Cultuur in de Spiegel.

CIS cirkel basis

Culturele vaardigheden

waarnemen

  • Iemand van je klas beschrijven (een okergele trui, een witte blouse…)
  • Luisteren naar een beschrijving om het beroep te herkennen…
  • Je stem verkennen: snel en traag spreken, luid en stil, in crescendo gaan

verbeelden

  • Een naam verzinnen voor je team
  • Fantaseren over een beroep

conceptualiseren

  • Een beroep beschrijven op basis van een prent

analyseren

  • Verklaringen voor moeilijke (door de kinderen niet gekende) beroepen onderzoeken in groep: welke zou de juiste zijn?

Dragers

lichaam

  • kijken, geluid maken

voorwerpen

  • tekeningen

taal

  • nieuwe woorden
  • letters samenpuzzelen tot woorden
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Veerle Vanbuel
School MAAK
VBS OLVO
Onderwijsniveau
  • Basisonderwijs (lager en kleuter)
Thema
  • gelijke kansenbeleid/armoede
  • geluid en muziek
  • Kunstkuur
  • taal(bevordering) en taalstimulatie
Sleutelcompetenties
  • Nederlands
  • Sociaal-relationele competenties
  • Burgerschap
  • Zelfbewustzijn
  • Cultureel bewustzijn
Schooljaar 2019-2020
Lesuren/lestijden 4 lesuren per week

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →
Leerling werkt aan muzieknummer op iPad

Songs & Beats leren BuSo-leerlingen plannen en samenwerken

Muziek, dat was het onderwerp waar de leerlingen van Sint-Gregorius in Gentbrugge vooral rond wilden bijleren in hun keuzemodule. De school zag hierin een uitgelezen kans om te werken rond planning en samenwerking: twee vaardigheden die niet evident zijn voor leerlingen met ASS. Samen met Tim Wuyts...

Lees meer
Leerling gaat creatief aan de slag met literatuur

Creatief omspringen met meertaligheid? Breng een schrijver in je klas!

In 2021 lanceerde de Vlaamse Gemeenschapscommissie Kunstenaars in de klas, een oproep om kunstprojecten te stimuleren in het Nederlandstalig secundair onderwijs. Een van de projecten die subsidies ontving, is de samenwerking tussen schrijver Arno Boey, het Atheneum Brussel en internationaal...

Lees meer

Leerkrachten én leerlingen ontdekken hun creativiteit tijdens Kunstkuur

Expertisedeling tussen leerkrachten. Muzisch sterker in de schoenen staan. De leerlingen laten kennismaken met de academie en met het plaatselijke Gemeenschapscentrum De Zeyp. Hun culturele blik verruimen. Hen de kans geven om hun creativiteit te ontdekken én te tonen… Het lijstje doelen waar de...

Lees meer

Het moois dat ontstaat als er ruimte is voor toeval en experiment

‘Vaak kiezen leraren op school nog voor sterk afgebakende muzische opdrachten. Dan is het fijn als zij én hun leerlingen, samen met een dko-docent, kunnen ontdekken wat voor moois er ontstaat als er ruimte is voor toeval en experiment.’ Aan het woord zijn Simon Vermeulen en Goedele Pauwelyn...

Lees meer
Leerlingen zitten in de klas en houden boomwhackers vast waarmee ze musiceren.

Leerstof herhalen, verdiepen en verwerken via beeld, dans en woord? Deze Kunstkuur toont hoe het kan

Tijdens muzische vorming dansen ze hoofdletters of zingen ze het verloop van de Eerste Wereldoorlog in een marslied. De krantenartikels die de leerlingen in de taalles schreven? Die gieten ze in een mediageniek journaal. Zo wekken Anke Vrinssen van Kunstacademie Dilsen-Stokkem en leraren Els Coox en...

Lees meer

Nieuws in de kijker

Jeugdboekenmaand 2023 affiche

Werken met boeken tijdens Jeugdboekenmaand én het hele jaar door!

Wil je boeken meer je klas in smokkelen? Vind hier de educatieve handleidingen voor leerkrachten lager en eerste graad...

Lees meer

dynamoPROJECT | 2000 euro voor een kunstenaar in je klas? Dien je aanvraag in t.e.m. 15 mei

Je wil een boek vertalen naar moderne dans? Je wil met je klas een eigen verhaal schrijven en kan daarbij de hulp...

Lees meer
"

Infosessie dynamoPROJECT | woensdag 22 maart 2023

Kriebelt het om samen te werken met een echte kunstenaar? Wil je een artistieke draai geven aan je lesonderwerpen? Ben...

Lees meer

'Vrienden voor het Lezen' wil nieuwe en meer lezers

Met de lancering van een communicatiecampagne ‘Vrienden voor het Lezen’ en een groot Leesoffensief wil de Vlaamse...

Lees meer
Meisje verkleed als Pipi Langkous doet handstad op een paard

Op stap met de klas dankzij dynamoOPWEG

Zoek je gratis vervoer voor een educatieve schooluitstap?

Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf meteen in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, ondersteuningen en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief twee keer per maand in je mailbox verwachten.

 
 

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement Onderwijs en Vorming

Koning Albert II-laan 15, postbus 134

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Contact
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs