Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweken
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. Kunst en mysterie: hoe de samenwerking tussen drie verschillende vakgroepen en een dko-leerkracht mekaar sterker maakt

Kunst en mysterie: hoe de samenwerking tussen drie verschillende vakgroepen en een dko-leerkracht mekaar sterker maakt

Hoe kunnen oude contexten inspiratie bieden om met actuele vragen om te gaan? In Gent weten ze er wel raad mee. De leraren geschiedenis, godsdienst en esthetica van de Sint-Bavohumaniora sloegen de handen in elkaar en zetten samen met de docente beeld van de Sint-Lucasacademie het project Kunst en Mysterie op voor de leerlingen van het vijfde jaar Latijn-Wiskunde en Economie-Wetenschappen.

Je ziet een hand van een leerling die een linosnede maakt.
Een foto van 2 soldaten in tegenlicht die op een weg stappen.
Leerlingen zitten in een klaslokaal. Ze luisteren naar de uitleg van de leraar.
Een leerling staat op een bank en houdt een vlag in de hoogte. Een andere leerling ligt op op diezelfde bank aan de voeten van de leerling. Ze beelden een schilderij uit.

Hoe het begon

Welke vakgroepen hebben interesse om via een Kunstkuurproject samen te werken met een leerkracht van de Sint-Lucasacademie? Deze vraag stelde de directrice van de Sint-Bavohumaniora aan haar lerarenteam. Drie vakgroepen waren dadelijk enthousiast: godsdienst, geschiedenis en esthetica. Louise, leraar godsdienst, verwoordt het als volgt: ‘Met deze samenwerking kunnen wij leerlingen de ruimte geven om de leerstof te leren verwerken op een andere, meer kunstzinnige manier. En daardoor werken we verdiepend.’

Melissa, docente van de Sint-Lucasacademie gaat aan de slag met de drie leerplannen. Zij zoekt naar mogelijke insteken en komt tot de vaststelling dat er veel raakvlakken zijn tussen de verschillende vakken. ‘We zijn eigenlijk zelf verbaasd hoeveel overeenkomsten er zijn tussen wat we doen. In een grote secundaire school is ieder met z’n eigen vak bezig, maar dankzij dit project leren we dat we veel meer gelijkgericht kunnen werken’, zegt Louise.

Teambuilding

Een eerste opstap naar het project zijn de teambuildingdagen in Ieper. De graven van de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek roepen vragen op over hoop en kwetsbaarheid, een hoofdthema van godsdienst en van het project tijdens het eerste trimester. Deze woorden dienen als instap en zijn de start van een eerste artistieke opdracht. Door te fotograferen met een wegwerpcamera proberen leerlingen iets te vatten wat ze niet met woorden kunnen uitdrukken. Tijdens de lessen geschiedenis wordt verder ingegaan op de oorzaken en het verloop van de Eerste Wereldoorlog. ‘Het vraagt wel een beetje creativiteit’ aldus Joke ‘want als leraar geschiedenis ben ik gewoon chronologisch te werken en komt de Eerste Wereldoorlog meestal pas veel later op het schooljaar aan bod. Maar ik wil toch dezelfde leerdoelen halen als in de andere klassen’.

‘Experimenteren is nodig. Af en toe mogen falen, hoort erbij’

Kris -  leerkracht godsdienst

Verdieping en verrijking

In de lessen geschiedenis werkten ze ook al met beeld. Leraar esthetica Hannah maakt de samenhang duidelijker door een kunsthistorische duiding te geven van graficus Frans Masereel. Vervolgens gaan de leerlingen aan de slag om zelf een linosnede– en druk te maken. Hiervoor krijgen zij hulp en duiding van kunstdocente Melissa.

‘Ik heb zelf al veel bijgeleerd’, weet Joke, ‘het is heel boeiend om te zien hoe dingen samenkomen. Beeld is ook een heel toegankelijk medium voor leerlingen en we leren nog alle dagen bij’. Louise vult aan dat het ook verrijkend is hoe twee didactische culturen elkaar raken: enerzijds een duidelijke schoolcultuur met een resultaatgericht einddoel, tegenover een artistieke cultuur waar er meer wordt losgelaten en waar lessen ook meer de vrijheid krijgen om te evolueren. ‘Experimenteren is nodig en af en toe mogen falen hoort daar nu eenmaal ook bij. Ook voor ons als leerkrachten blijft het een leerproces.’ Door op een artistieke en creatieve manier met geschiedenis, godsdienst en esthetica aan de slag te gaan worden de vakken niet alleen inhoudelijk versterkt maar krijgen ze ook meer betekenis. Zo wordt ook het cultureel bewustzijn versterkt.

Zelfvertrouwen

Het is nog veel te vroeg om al resultaten te verwachten. Positief is alvast dat leerlingen worden gestimuleerd in hun zelfvertrouwen: ‘ik kan tekenen!’

Welke uitdagingen wachten de leraren nog? ‘Evalueren kan niet op dezelfde manier als bij een klassieke toets. De leerinhouden zijn niet meer zo expliciet. En hoe je moet evalueren of een leerling iets onder de knie heeft, dat zal toch nog enig denkwerk vragen’, besluiten ze unaniem.

Tips van de leerkrachten:

  • Vertrek vanuit een open houding. Laat ergernissen niet aanslepen, maar praat uit. Zo creëer je veel vlugger een gemeenschappelijke visie.
  • Wees geduldig met elkaar en met de leerlingen.
  • Leg de focus op het leerproces, eerder dan op het eindproduct.
  • Zie het niet te groots. Beter een kleinschaliger project, waarbij je aandacht kan hebben voor wat belangrijk is.
  • Durf je te laten inspireren door je collega’s. Heb vertrouwen in elkaar, ook als je even niet weet hoe iets zit.

Versterk cultureel bewustzijn in de klas.

Wil je meer inzetten op cultuur in jouw klas? Ontdek hoe.

CIS cirkel basis

Culturele vaardigheden

waarnemen

  • De leerlingen kijken naar foto's, schilderijen en kunstafbeeldingen.
  • Het materiaal om een linosnede te maken, is linoleum. De leerlingen voelen en betasten het en ervaren het materiaal aan den lijve.

verbeelden

  • Door middel van een foto- opdracht laat je de leerlingen fantaseren over hoe ze iets in beeld willen brengen.
  • Sommige beelden raken leerlingen. Laat de leerlingen weergeven wat hen triggert.

conceptualiseren

  • De leerlingen kregen de opdracht om vlaggen te maken. Vooraf debatteerden zij over gemeenschappelijke waarden en symbolen. Op deze wijze gaven zij er duiding aan. Nadien konden zij dit integreren in de 'vlaggen' opdracht.

analyseren

  • Compositie van foto’s en schilderijen worden onder de loep genomen. De leerlingen leggen verbanden tussen wat ze zien in de verschillende kunstvormen.
  • Hoe gaan we foto’s verwerken: welke vinden we goed en waarom? Dit zijn vragen die gesteld werden om de leerlingen te leren beoordelen.

Dragers

lichaam

  • Model zijn voor foto of zelf schetsen

voorwerpen

  • Wegwerpfototoestel, krasser, potlood, vinyl

taal

  • Instructietaal bij het maken van de opdrachten.
  • Notities en lesmateriaal
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur An Favoreel
School Sint-Lucasacademie
Sint-Bavohumaniora
Onderwijsniveau
  • Secundair onderwijs
  • Voltijds gewoon secundair onderwijs
Thema
  • beeld
  • herinneringseducatie
  • Kunstkuur
Sleutelcompetenties
  • Burgerschap
  • Historisch bewustzijn
  • Cultureel bewustzijn
Schooljaar 2019-2020

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →

Kunstkuur delend netwerk: Eerste ontmoetingssessie 2024

98 nieuwe Kunstkuren begonnen in september aan hun driejarige samenwerking. Dit eerste ontmoetingsmoment was bedoeld voor leerkrachten, directies, coördinatoren, beleidsmedewerkers en andere betrokkenen van scholen en academies die dan gestart zijn. Ook externe partners waarmee ze samenwerkten in...

Lees meer

Leerlingen ontdekken kunst via de schatten van de stad

Na tweeënhalf jaar Kunstkuur is de aangrenzende Academie Beeldende Kunsten, niet meer weg te denken uit de basisschool Het Groene Eilandje in Antwerpen Dam. Drie jaar lang neemt Goele van het dko er samen met de leerkrachten van het eerste, tweede en vierde leerjaar, twee uur per week, de muzische...

Lees meer
meisje met blauwe trui houdt haar rechterarm met gespreide vingers voor het gezicht

Straatfanfare met anderstalige nieuwkomers

In de Vrije Basisschool De Schatkist in Berchem zijn artistieke samenwerkingen een vaste waarde. Dit jaar werken de anderstalige nieuwkomers van de school, samen met Joana van vzw MOMO en wereldklas-leerkrachten Katrijn, Kevin en Karin, toe naar een Murga-straatfanfare tijdens de carnavalsoptocht in...

Lees meer
totaalbeeld publiek ouderen met 1 dansend kind vooraan

Dansen rond dementie

Geen twee doelgroepen zo ver uit elkaar als lagereschoolkinderen en ouderen met dementie. En toch. Leerkracht Els Wydaeghe van Vrije Basisschool De Gulleboom zag er wel een aardig dynamoPROJECT in. Geïnspireerd door het tv-programma Restaurant Misverstand zocht ze een samenwerking met Passerelle vzw...

arrow leftdans en beweging
Lees meer

Leerlingen geven hun persoonlijkheid weer in houtsneden door te reflecteren over hun zijn. Ook zo kan je werken aan de sleutelcompetentie Cultureel Bewustzijn.

Vijf weken lang gingen de leerlingen van het vierde jaar Humane Wetenschappen van het Sint-Lievenscollege voor het vak Kunstbeschouwing aan de slag met een abstractie van hun persoonlijkheid. Wie zijn ze geworden in al die tijd? Welke rimpelingen zijn reeds aan het oppervlak verschenen? En wie...

Lees meer

Nieuws in de kijker

Nieuwsbericht dynamoPROJECT

De Vlaamse minister van Onderwijs heeft beslist om de subsidie dynamoPROJECT stop te zetten. Het is niet langer mogelijk...

Lees meer

Vragen over je lopende dynamoPROJECT

Scholen met lopende dynamoPROJECTen dienen uiterlijk 30 dagen na de in de aanvraag opgegeven einddatum een inhoudelijk...

Lees meer
Je ziet een meisje met lange haren. In haar handen houdt zij een aantal penselen vast die zij voor haar mond houdt.

Kunstkuur 2025: 93 nieuwe samenwerkingen

Op 1 september 2025 starten in Vlaanderen 93 nieuwe Kunstkuursamenwerkingen tussen een academie en een school uit het...

Lees meer

Gratis openbaar vervoer met dynamoOPWEG

Met dynamoOPWEG reist je klas volgens de bestaande dienstregeling gratis met de bus of tram van De Lijn naar culturele...

Lees meer
veelgestelde vragen

Veelgestelde vragen

Om jullie nog beter te ondersteunen, maakten we een overzichtelijke pagina met antwoorden op vaak gestelde vragen.

Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf je in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, ondersteuningen en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief elke drie weken in je mailbox verwachten.

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement Onderwijs en Vorming

Koning Albert II-laan 15, postbus 134

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Gebruiksvoorwaarden
  • Privacyverklaring
  • Contact
  • Cookieverklaring
  • Toegankelijkheidsverklaring
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs