Is ’t Ros Beiaard echt een peirt met een strik in zijn steirt? Vind je het antwoord in drama en zang?

Elke 10 jaar gaat de Ros Beiaard-stoet uit. In 2020 is het weer zo ver. Het thema voor de muzische samenwerking tussen de Gemeentelijke Basisschool Schoonaarde-Oudegem en de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans was dus snel gekozen. In deze Kunstkuur werken ze de sage rond het reusachtige paard in speciaal geschreven liedjes en verschillende dramascènes uit. Alle leerlingen vanaf de derde kleuterklas doen mee.

Leerkracht staat met haar rug naar de lens. Voor haar staat een piano. Ze heft de armen hoog in de lucht. Op de achtergrond zie je de kinderen hetzelfde doen.

Een jongen en een meisje zittend op een stoel. Ze hebben beiden de ogen gesloten. Ze zingen.

Een groep kleuters zijn zittend aan het zingen. Ze doen bewegingen met hun handen erbij.

De leerlingen staan op een rij en zijn aan het zingen.

Plannen condenseren

Nu de stoet in 2020 weer uitgaat, lag het thema van het project dus voor de hand. Geldt dat ook voor de samenwerking tussen de basisschool en de academie? Directeurs Danny Verneirt en Katrien Van Caneghem knikken. ‘De muziekacademie geeft hier op school al elke maandagavond les. Toen ik hier als nieuwe directeur begon, kwam Katrien kennismaken’, vertelt Danny. ‘Al van bij het eerste gesprek voelden we elkaar aan. We wisselden ideeën uit en bleken op dezelfde golflengte te zitten.’ Toen het nieuw dko-decreet er kwam en het duidelijk werd welke kansen Kunstkuur bood, klonk het eensgezind ‘wij willen dit’.

Danny besprak het idee in een teamvergadering en ook de leraren waren ervoor gewonnen. De directies werkten het plan dan verder uit. ‘De aanvraag schrijven dwong ons om de vele plannen te condenseren. Het moeilijkste vonden wij de concrete planning opmaken. We moesten rekening houden met lessenroosters, met levensbeschouwelijke vakken, LO, co-teaching, uitstappen. En we probeerden juist in te schatten hoeveel uur we waarvoor nodig zouden hebben.’ Vooraf hadden de leraren ook een gezamenlijke en inspirerende opstartvergadering.

Theater en liedjes met de hele school

De hele school vanaf de derde kleuterklas is betrokken bij deze Kunstkuur. Ook in de andere vestiging loopt het project. Concreet komen leraren Leen (drama) en Annelies (koor) 8 keer per trimester naar elke school tijdens de lessen Muzische Vorming. Bij elke ontmoeting heeft het derde tot zesde leerjaar een lesuur drama en een lesuur zang. Annelies schreef 4 nieuwe composities die ze de leerlingen aanleert.

Leen werkt met de leerlingen scènes uit die aansluiten bij de taferelen uit de officiële stoet. Zo vertellen ze op hun manier en met alle leerlingen samen het verhaal van het Ros Beiaard.

Met de oudste kleuters en de eerste graad zingt Annelies ook nog zeemansliederen. Die zullen als voorprogramma dienen tijdens het spektakel dat de school plant als afsluiter van dit eerste Kunstkuur-jaar.

Voor de niet-Dendermondenaren:

Het Ros Beiaard is een ommegang, een stoet die elke 10 jaar door de stad trekt. Ze verbeeldt de sage van de 4 heemskinderen en het imposante, ontembare paard van een van hen. Ook allerlei neventhema’s zoals het Schipke en de Walvis maken deel uit van de stoet die Unesco Werelderfgoed is. Het Ros Beiaard is sterk verweven met het dagelijkse leven in Dendermonde. Het zit in het DNA van elke inwoner.

Ook in taal en wereldoriëntatie

Directeur Danny: ‘We werken nu productgericht omdat net dit jaar de stoet uitgaat. De komende 2 jaar gaan we dan meer inzetten op het proces. We willen Kunstkuur dan ook in de leergebieden taal en wereldoriëntatie verankeren omdat we zien dat door het muzische erin te integreren de leerstof beter ‘plakt’. We zijn nu ook al gestart met een leestraject.’

Directeur Katrien: ‘Het is misschien atypisch om met het product te starten. Maar de context is nu zo en het enthousiasme dat we nu generen kan ook helpen om het proces te versterken. Leraren leren elkaar op deze manier rustig kennen. Zo is er al een zeker vertrouwen om verder te gaan met het proces. Ook voor de kinderen is het fijn. Ze kunnen naar iets concreets toewerken, kunnen iets tonen. Eens ze ervan proefden, willen ze meer.’

‘We gaan gemakkelijk in ons vast patroon verder. Het is moeilijk om dat te doorbreken. Daarom is deze samenwerking goed’

Juf Leen - derde leerjaar

‘Onze vaste patronen doorbreken’

De leraren van het dko nemen voorlopig het voortouw, de leraren van de basisschool observeren en doen mee. Het is de bedoeling dat ze op termijn als co-teachers samenwerken. Waarom vinden ze Kunstkuur nuttig? ‘We gaan gemakkelijk in ons vast patroon verder. Het is moeilijk om dat te doorbreken en out of the box te denken. Daarom is deze samenwerking goed’, zegt leraar Leen van het derde leerjaar. Haar collega Charlotte merkte al de simpele gebaren op waarmee Annelies aanduidt of de leerlingen moeten rechtstaan of zitten: ‘Dat is tof en het werkt wonderwel.’

Leraar Lode: ‘Hoe zij met onze leerlingen omgaan, wat zij doen, daar leren wij veel van. Ik heb al vaak gedacht ‘o, dat kan ik ook eens in de klas proberen.’ Ik geef bijvoorbeeld altijd de tekst als ik muziek geef. Ik zie nu hoe snel kinderen de tekst opnemen zonder dat ze hem hebben, gewoon door hem vaak te herhalen, door er gebaren bij te maken. Als ik Leen bezig zie met drama, dan zie ik hoe ze zich voor de volle 100 procent smijt. Dat moet ik ook meer durven in plaats van te denken ‘Hoe ga ik overkomen bij de kinderen?’

Is ’t Ros Beiaard echt een peirt met een strik in zijn steirt

Werkt het ook in de andere richting? Hebben de leraren van de academie al iets opgepikt? ‘Nu zijn we nog heel veel input aan het geven, maar dat gaat wel komen. We zijn de gasten nog erg hard aan het leren kennen. Deze school is sterk in differentiatie, daar kunnen wij iets van leren. Terwijl ze ook graag van ons leren hoe ze kunnen groeien in feedback geven. Daar zijn wij al 5 jaar mee bezig.’

‘Er gaat een nieuwe wereld open’

De derde partner in dit Kunstkuur-traject is de bibliotheek van Dendermonde. Die zet in dit Ros Beiaard-jaar ook een groots project voor alle Dendermondse scholen op, B-rossen. Ze voorzien een inspiratiebundel en projecten met kunstenaars waarop scholen konden intekenen. Zo zal deze school ook nog samenwerken met een beeldend kunstenares.

De enthousiaste gezichtjes spreken alvast boekdelen. Het is wonderlijk hoe de jongste leerlingen opgaan in de liedjes en allemaal geconcentreerd meezingen. Hoe 9-jarigen na drie weken de teksten van de liedjes nog kennen. Hoe ze durven zingen, ook met hun ogen dicht. ‘Er gaat een hele wereld open voor sommige kinderen’, zegt Katrien. ‘En wie al naar de academie komt, ziet nu dat het nog meer en nog anders kan.’

Tips van het team:

Stap zeker in als je de kans krijgt. Het is een hele verrijking en (voorlopig) nog geen extra werk.
Voorzie tijd om regelmatig samen te zitten. Zo zullen we in het derde trimester tijd uittrekken om de plannen voor volgend schooljaar uit te tekenen.
Neem ook de tijd om het project te schrijven. We hebben er met de 2 directies een schooljaar aan gesleuteld.
Zoek een partnerschool die dezelfde visie deelt. Die basis was er hier en dat maakte de aanvraag gemakkelijk.