Overslaan en naar de inhoud gaan
Aanmelden
Home

Hoofdnavigatie

  • Home
  • Activiteiten
  • Cultuurpartners
  • Scholen
  • Ondersteuning
    • dynamoOPWEG
    • dynamoPROJECT
    • Kunstkuur
  • Acties
    • Cultureel bewustzijn
    • Beste Boekenjuf/meester
    • Poëziesterren basisonderwijs
    • Poëziesterren secundair onderwijs
    • Netwerk Lezen op School
    • Inspiratiedag
    • Cultuurdagen
    • Dag van de Cultuureducatie
    • Cultuur en onderwijs
    • Erfgoedweek
  • Inspiratie
Zoeken
Sluit zoekvenster
Sluit zoekvenster

Kruimelpad

  1. Home
  2. Een verhaal zonder taal

Een verhaal zonder taal

Een verhaal maken zonder taal? Het kan. Vrije Basisschool De Luchtballon in Erembodegem werkte samen met Karel Moons van Ruimtevaarder, dansdocente Julie De Brandt en de Stedelijke Academie van Zottegem om een verhaal te verzinnen en met diverse kunstvormen tot leven te wekken.

Je hoeft geen taalvirtuoos te zijn om een verhaal te maken. Dat was het uitgangspunt van het dynamoPROJECT Kom op, verhaal! Van Vrije Basisschool De Luchtballon. ‘De bedoeling was om de leerlingen te leren fantaseren’, vertelt kleuterleerkracht Christa Van Langenhoven die zich over het project ontfermde. ‘Daarbij wouden we iets maken waar de leerlingen volledig in konden opgaan, iets wat helemaal van hen is, voor hen, en door hen. En dat ze voor een stuk samenwerkten om hiertoe te komen.’

De creatieveling die de school hiervoor inschakelde, was Karel Moons van Ruimtevaarder, een organisatie die inzet op talentontwikkeling. ‘Karel heeft een toffe methode ontwikkeld om met leerlingen verhalen te maken, met pictogrammen,’ zegt Christa. De methode heet ‘Kom op, verhaal!’

Inspiratiekaartjes

Alle klassen begonnen het verhaal met twee hoofdpersonages: een strik en een sjaal. Gaandeweg kozen ze kaartjes die richting gaven aan het verhaal. ‘Als leerkracht houd je bijvoorbeeld vier kaartjes naar jou gericht met verschillende emoties op: blij, boos, droevig en bang. Dan moeten de leerlingen willekeurig een kaartje kiezen zonder te weten wat erop staat. Bij mijn klas was het ‘verdrietig’. Dan vraag je: ‘Waarom is de strik verdrietig?’ en moesten de leerlingen er een verhaal rond verzinnen.’ Zo maakte iedere klas zijn eigen kortverhaal.

Dat twee kledingstukken een hoofdrol vertolkten in de verhalen, kwam doordat de school wou verder breien op het thema van de cultuurklassen in de Stedelijke Academie van Zottegem, ‘de geklede mens’. Het is een jaarlijkse traditie dat enkele klassen een week lang workshops volgen op de academie. ‘Onze leerlingen hebben er kledingstukken en mannequins ontworpen. En tijdens een dramasessie moesten ze hoeden spelen die in een kast lagen. Het was blijkbaar heel plezant’, vertelt Christa. ’Daarom besloten we het te koppelen aan ons dynamoPROJECT.’

Grote theater- en dansvoorstelling

Achteraf kwam het moeilijkste gedeelte: de verschillende verhalen van alle klassen aan elkaar koppelen tot één groot geheel. ‘Dat gebeurde door de leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar onder begeleiding door Karel en de leerkrachten. Aan de hand van extra workshops rond taal en dialoog hebben ze de verbindende stukken geschreven. Het was niet gemakkelijk, maar ze zijn er toch goed in geslaagd.’

Het geheel werd opgevoerd in een grote theater- en dansvoorstelling. Daarvoor zijn de leerlingen in de huid van de verschillende personages gekropen en voerden ze toneel- en dansstukken op. Voor de dans deed de school beroep op de expertise van docente Julie De Brandt van de academie. Ook het decor en de poster voor de voorstelling hebben de leerlingen zelf in elkaar geknutseld.

De school blikt tevreden terug op het project. ‘Sommige leerkrachten hadden op een gegeven moment schrik omdat ze niet wisten waar het verhaal naartoe ging. Maar dan merkten ze dat de leerlingen wel heel goed wisten wat ze wilden, dat ze het verhaal echt dróégen en elkaar hierbij versterkten. Als leerkracht heb je dan enkel een ondersteunende rol.’

Tips van juf Christa

  • Doe beroep op de expertise van kunstenaars. Het is altijd goed om als leerkracht uitgedaagd te worden en af te wijken van hetgeen je normaal doet en waar je goed in bent.
  • Leg niet te veel vast op voorhand. Zo geef je de leerlingen de vrijheid om hun fantasie de vrije loop te laten en om zichzelf te ontdekken.
  • Zet een project met een duidelijke timing op. Een duidelijke timing biedt de leerkrachten een houvast terwijl je de inhoud open en flexibel houdt.

Versterk cultureel bewustzijn in de klas.

Wil je meer inzetten op cultuur in jouw klas? Ontdek hoe.

CIS cirkel basis

Culturele vaardigheden

waarnemen

  • De leerlingen konden eerst observeren hoe Karel Moons een verhaal maakte via zijn ‘Kom op, verhaal’- methode alvorens zelf aan de slag te gaan.
  • De leerlingen zagen dansdocente Julie De Brandt aan het werk.
  • Bij het bezoek van de cultuurklassen, kregen de leerlingen voorbeelden van dans, theater en mode voorgeschoteld.

verbeelden

  • Tijdens de Kom op, verhaal!-lessen moesten de leerlingen zelf een verhaal verzinnen aan de hand van kaartjes met pictogrammen die dienden als inspiratiebronnen, zoals emoties of personages. Bijvoorbeeld, als ze het kaartje kozen met de emotie ‘verdrietig’ werden ze uitgenodigd om het verhaal een verdrietige wending te geven.
  • Tijdens een workshop Mode aan de Stedelijke Academie van Zottegem dachten de leerlingen na over hoe hun kledingstuk eruit moest zien.
  • Tijdens een workshop Drama aan de Stedelijke Academie van Zottegem kropen de leerlingen in de huid van een aantal hoeden die in een kast lagen. Wat doen de hoeden daar met elkaar? Zijn ze tevreden met hun leven, of willen ze iets anders?

conceptualiseren

  • Bij de Kom op, verhaal!-methode moeten de leerlingen samen een verhaal verzinnen en debatteren en nadenken over het verloop ervan.
  • Na de workshops hebben de leerlingen het project onderling geëvalueerd.

analyseren

  • De leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar kregen een gevorderde workshop Taal en Dialoog om de verhalen aan elkaar te kunnen koppelen. Hierbij maakten ze het geheel inzichtelijk en legden ze verbanden tussen de verschillende verhaallijnen.

Dragers

lichaam

  • Dans om het verhaal tot leven te wekken onder begeleiding van de leerkrachten en dansdocente Julie De Brandt.
  • Lichaamstaal tijdens het toneelstuk om het verhaal uit te beelden.

voorwerpen

  • Papier, verf, lijm, scharen, textiel en mannequins om het decor, de poster en de kledingstukken voor de voorstelling te maken.

taal

  • Het bespreken met leerkrachten, leerlingen en begeleider Karel Moons van het verloop van het verhaal.
  • De dialoog die de leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar gemaakt hebben om van de verschillende verhalen één geheel te maken.
  • De dialogen en monologen die de leerlingen opzegden tijdens de voorstelling en repetities.
  • De taal die gebruikt werd tijdens de improvisatielessen van de Stedelijke Academie van Zottegem.

Grafische tekens

  • De pictogrammen en tekeningen die de leerkrachten en begeleider Karel Moons gebruikten in de Kom op, verhaal!-methode.
  • De tekeningen op de poster en decorstukken.
Dien je eigen subsidieproject in
Auteur Julie Putseys
School Sted. Academie Beeldende Kunsten
Organisaties Ruimtevaarder
Onderwijsniveau
  • Basisonderwijs (lager en kleuter)
  • Gewoon basisonderwijs (lager en kleuter)
Thema
  • beeld
  • dans en beweging
  • drama en theater
  • literatuur en leesmotivatie
  • schoolfeest
  • taal(bevordering) en taalstimulatie
Sleutelcompetenties
  • Cultureel bewustzijn
  • Lichamelijke en geestelijke gezondheid
  • Sociaal-relationele competenties
  • Zelfbewustzijn
  • Nederlands
Schooljaar 2018-2019
Projectverantwoordelijke Christa Van Langenhoven

Praktijkvoorbeelden

Toon alle praktijkvoorbeelden →
2 leerlingen in museum met schilderijen

De Kunstbrug: verbind je school met een museum!

Zes jaar lang werkten M Leuven en de Mater Dei-school uit Leuven samen aan het project De Kunstbrug. De bedoeling was na te gaan of kunst kan helpen om kinderen meer zelfvertrouwen te geven.

Lees meer
Leerling houdt boek omhoog

'Alles komt goed, altijd': creatief aan de slag rond jeugdliteratuur via druktechnieken

Met een jeugdboek als vertrekpunt ging kunstenares Joke Van Canneyt met de leerlingen van het vijfde leerjaar van VBS Heilig-Hartcollege in Heist-op-den-Berg aan de slag met allerlei druktechnieken. ‘Een project met een externe partner kan leerlingen én leerkrachten veel deugd doen.'

Lees meer
Leerling staat op stoel tijdens poëzie-opdracht

Deze OKAN-leerlingen brengen zelfgeschreven poëzie in beeld

Een OKAN-klas van het GO! technisch atheneum Brugge ging aan de slag met poëzie en beeld. Begeleid door twee dichters en een illustrator associeerden en verzonnen ze erop los. De uiteindelijke resultaten kwamen op een tentoonstelling in de bib te hangen, te bewonderen door heel de stad.
Lees meer
Close-up van partituur/liedjestekst

Daar zit muziek in: zingend Nederlands leren in NT2!

Een NT2-koor oprichten om op een muzikale, ongedwongen manier Nederlands te leren. Dat idee schuilt achter Daar zit muziek in, een dynamoPROJECT van GO! CVO Antwerpen. Leerkracht Nederlands aan anderstaligen en taalpromotor Nele Van fraeyenhove knoopte er een samenwerking met de muziekacademie van...

Lees meer
Geschminkte leerling kijkt recht in de camera

Deze vierdejaars leren zichzelf én elkaar kennen dankzij improvisatietoneel

Aan het GO! Atheneum Aalst werken de leerlingen van het 4e jaar ASO samen aan een totaalspektakel geïnspireerd op het boek Alice in Wonderland. 15 leerlingen, afkomstig uit verschillende richtingen, kozen voor de module toneel. Samen met theatermaker Tom De Bleye van theatergezelschap Larf! ontdekte...

Lees meer

Nieuws in de kijker

Laureaten Beste Boekenjuf/meester 2023 zijn bekend

De prijs voor Beste Boekenjuf/meester wil waardering schenken aan leerkrachten basisonderwijs die een concrete en...

arrow leftliteratuur en leesmotivatie
Lees meer
Emailadres UITID invullen om met Burgerprofiel te koppelen

Aanmelden voor onderwijspersoneel via 'Mijn Burgerprofiel'

Als onderwijspersoneel moet je nu aanmelden met je ‘Burgerprofiel’. Dit is een veilige en individuele manier om je...

Lees meer
Leerkrachten zitten tegenover elkaar en stellen vragen aan elkaar in het kader van een speeddate

Eerste ontmoetingsdag voor startende Kunstkuren - 9 juni '23

Op 1 september 2023 starten in Vlaanderen 100 nieuwe Kunstkuren. Ben jij één van hen? Kom dan zeker op 9 juni naar de...

arrow leftKunstkuur
Lees meer
logo Poëziesterren secundair

Ontdek de winnaars Poëziesterren secundair onderwijs 2023

35.000 leerlingen uit de eerste en tweede graad van verschillende Vlaamse en Brusselse scholen stemden tijdens de week...

Lees meer
cover No guts no glory, Fred Wartna

WIN een boek over kunst in het hart van het onderwijs

Stel dat de kunstvakken eens niet het toetje op school zijn op vrijdagmiddag als alles gedaan is, maar dat je op...

Lees meer
Bekijk alles van nieuws

Nieuwsbrief

Schrijf meteen in en ontvang talrijke tips en inspiratie over meer en beter cultuuronderwijs op school, activiteiten, ondersteuningen en deadlines, praktijkvoorbeelden en onze evenementen. Je mag de nieuwsbrief twee keer per maand in je mailbox verwachten.

 
 

Door in te schrijven stem je in met de privacyverklaring.

Voetmenu

Voor scholen

  • Activiteiten voor jouw klas
  • Cultuurpartners ontdekken
  • Jouw schoolpagina
  • Gratis vervoer met De Lijn
  • Financiële steun voor jouw project
  • Samenwerking school en academie
  • Acties en evenementen
  • Inspiratie
  • Reviews van leerkrachten

Voor cultuurpartners

  • Zo start je op Cultuurkuur
  • Organisatiepagina maken
  • Activiteit toevoegen
  • Culturele bestemming worden
  • Scholen in de buurt zoeken

Over Cultuurkuur

  • Over het platform
  • Kalender
  • Veelgestelde vragen
  • Schrijf je in op de nieuwsbrief

Contacteer ons

  • mailContactformulier
  • phone02 553 96 63
  • Facebook Volg ons op Facebook (opent in een nieuw tabblad)

Vlaamse overheid

Departement Onderwijs en Vorming

Koning Albert II-laan 15, postbus 134

1210 Brussel

Cultuurkuur.be is een initiatief van CANON Cultuurcel i.s.m. publiq (opent in een nieuw tabblad)

© 2022 Cultuurkuur

  • Contact
  • Cookieverklaring
  • Toegankelijkheidsverklaring
Cultuurkuur

Cultuurkuur.be is een officiële website van de Vlaamse overheid

uitgegeven door Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (opent in een nieuw tabblad)
Vlaanderen is cultuur en onderwijs