Theaterproject REL blaast schotten tussen ASO en BSO op

De leerlingen van het Xaveriuscollege in Borgerhout - aso - en de Spectrumschool in Deurne - met technische en beroepsopleidingen – gingen samen aan de slag. Dat gebeurde onder de professionele begeleiding van twee jonge theatermakers, Eva De Baets en Silke De Bruyne. Zij werken voor HETPALEIS en kwamen met de school in contact via CC Deurne. REL is een beeldende, fysieke voorstelling over grote en kleine conflicten en de innerlijke strijd die je met jezelf kan voeren.

‘Cultuurclash? Toch niet’

Met zestien zijn ze, twee leerlingengroepen met een uiterst diverse school- en leefwereld. Dat moet wel een cultuurclash geven? ‘Toch niet’, vertellen leerlingen Gitte Roelandt (17) van het Xaveriuscollege en Abdeljalal (of Jalal) El Ghazi (18) van de Spectrumschool. ‘We hebben elkaar voor het eerst gezien op een kennismakingsweekend in november. Het eerste halfuur was een beetje raar, maar na een paar spelletjes en een koffiekoek klikte het erg snel.’

‘Het viel ons meteen op dat de jongens van de Spectrumschool heel sterk zijn in taal’, zegt Gitte. ‘Er zitten verschillende rappers tussen, die ook in andere talen rappen.’ ‘Het doet er ook niet toe op welke school we zitten’, vult 'Jalal' aan. ‘We horen allemaal bij elkaar.’

Dat de leerlingen van de twee scholen het zo snel en zo goed met elkaar konden vinden, was voor de leerkrachten toch een verrassing. ‘Het is ongelofelijk hoe dat gegaan is’, vertelt Bert Roos van de Spectrumschool. ‘Dit hadden wij nooit verwacht tijdens de voorbereidingen. We dachten dat we er heel wat energie in zouden moeten steken in het samenbrengen van de twee groepen, maar dat ging gewoon vanzelf. Het was een probleem dat enkel in ons hoofd bleek te bestaan. Ze hebben zich vanaf het eerste moment samen in het project gesmeten.’

Zelfgeschreven teksten

Het oorspronkelijk concept was om een voorstelling te maken rond het Kerstbestand van de Eerste Wereldoorlog. Duitsers en geallieerden lagen in de Kerstdagen van 1914 in hun loopgraven tegenover elkaar. Op Kerstdag verlieten ze hun stellingen om te verbroederen wat niet in dank afgenomen werd door hun meerderen. Die situatie is in die mate gelijkaardig dat ook de leerlingen van beide scholen van dezelfde generatie zijn, met een totaal verschillende leefwereld. Maar tijdens de uitwerking van het stuk veranderde het concept op initiatief van de leerlingen naar een meer hedendaagse versie. ‘Het gaat nu meer over het conflict in bredere zin en over het conflict in jezelf’ vertelt Chiara De Boeck (17). ‘Cool dat wij zelf onze inbreng konden doen’, zegt Jalal. ‘We hebben het stuk zelf gemaakt, wat het ook erg persoonlijk maakt. Het is een combinatie van verschillende ideeën met veel zelfgeschreven teksten.’

‘Iedereen heeft ook een eigen verhaal’, vult Gitte aan. ‘We brengen één boodschap van verbroedering op verschillende manieren. We willen laten zien dat het echt niet uitmaakt van waar je komt. Dat doen we met taal, met dans, maar ook zonder woorden kunnen wij zo veel zeggen. Ik kijk er echt naar uit om ons verhaal voor een groot publiek te brengen.’

Een overdonderend succes

Na vier maanden wekelijks repeteren, toonden de leerlingen hun voorstelling aan twee uitverkochte zalen in het CC Deurne. Wegens groot succes en media-aandacht werd de voorstelling hernomen in de Arenberg. ‘We hebben ons al die tijd enorm geamuseerd en dat zijn we tijdens de voorstellingen ook blijven doen’, zegt Gitte. ‘Achter de schermen lachen we enorm veel, maar op het podium moeten we natuurlijk gefocust blijven.’

Cultuurbeleidscoördinator district Deurne Filip Baeyens heeft in zijn carrière al heel wat theaterproducties zien passeren. Maar als hij over REL praat, klinkt hij iets geëmotioneerd. ‘Dit is één van de strafste en meest relevante projecten waartoe ik mijn steentje mocht bijdragen’, vertelt Filip. ‘Relevant, omdat het iets zegt over de tijd waarin we vandaag leven, omdat het grenzen en vooroordelen sloopt en omdat het de kracht van ontmoeting centraal stelt. Straf, omdat een uiterst uiteenlopende en getalenteerde bende jongeren maandenlang enthousiast en gedreven samen werkten aan een hoogst veelbelovend eindresultaat.’